Jongleren met miljarden

Vakbond FNV gaf onderzoeksbureau SOMO opdracht om de belastingontwijking van Nederlandse ondernemingen tot de bodem uit te zoeken. Een van de conclusies luidt dat de BCD Group, eigenaar van Cheaptickets.nl, de Nederlandse schatkist tussen 2011 en 2014 waarschijnlijk 15 miljoen euro door de neus boorde. En dat is maar één voorbeeld. FNV stelt dat Nederland 'miljarden' misloopt door de ontwijkingsroutes die grote bedrijven gebruiken.

Creatief is het wel

Je moet het reisorganisatie BCD nageven, creatief is het wel. Het moederbedrijf in Curaçao, BCD Holdings NV, heeft volgens cijfers die onderzoeksbureau SOMO uit jaarverslagen plukte ongeveer 250 miljoen euro uitgeleend aan Nederlandse dochters. Die moeten over dat bedrag een rente van 7 procent betalen. Per jaar is dat een bedrag van ongeveer 17,5 miljoen euro.

Van de winst af

Dat bedrag gaat in Nederland van de winst af, en over deze 17,5 miljoen euro hoeft in Nederland dus geen winstbelasting van 25 procent betaald te worden. Jaarlijks scheelt dat onze staatskas gemiddeld 4,3 miljoen euro, rekent SOMO voor.

Oude overgangsregeling

In Curaçao komt het geld als rente-inkomsten binnen bij de holding. Volgens een oude regeling kan dezelfde 17,5 miljoen euro die in Nederland voor 25 procent afgerekend zou moeten worden, tegen een tarief van 2,4 tot 3 procent worden afgetikt bij de fiscus. Dat is het gevolg van een oude overgangsregeling. SOMO kan niet controleren of BCD gebruik maakt van die mogelijkheid, en het bedrijf zelf doet er geen uitspraken over.

Besparing van 15 miljoen

Maar, stellen de onderzoekers, gezien het feit dat het bedrijf al sinds 1997 een holding op het eiland heeft, is het zeer waarschijnlijk dat de regeling bekend is bij haar fiscalisten. Bij elkaar zou dat een besparing van 15 miljoen hebben opgeleverd, alleen al over de jaren 2011-2014. De eigenaar van Cheaptickets.nl en Vliegtickets.nl zou de Curaçao-route daarnaast gebruiken om de betaling van dividendbelasting te ontlopen. Dat zou om veel kleinere bedragen gaan.

Ontwijkingsroutes

Ultieme zekerheid over de juistheid van de claims van SOMO is er helaas niet. Het bedrijf weigert ze te bevestigen of ontkennen, en de mogelijkheid tot boekenonderzoek is heel beperkt. Veel gegevens zijn niet openbaar. Vakbond FNV weet echter voldoende, ook omdat het eerder al (minder diepgaand) onderzoek liet doen naar de belastingafdracht van een veel groter aantal Nederlandse bedrijven. Op basis daarvan stelt de vakbond dat Nederland 'miljarden' misloopt door de ontwijkingsroutes die grote bedrijven gebruiken.

MKB'ers en gewone Nederlanders

Coen van der Veer, bestuurder bij FNV vindt dat ongehoord. ,,Wat deze bedrijven aan belasting ontwijken, moet nu worden opgebracht door de gewone Nederlanders en MKB'ers. Let wel: Deze grote bedrijven maken net zo goed gebruik van onze wegen en spoorwegen, ze hebben goed opgeleid personeel dankzij het Nederlandse onderwijssysteem, als iemand ziek is vallen ze terug op ons zorgstelsel."

Panama Papers

Woensdag start de Tweede Kamer een mini-enquête naar internationale fiscale constructies. Aanleiding zijn de Panama Papers van vorig jaar. Ook de rol van Nederland als draaischijf in internationale belastingplanning zal in deze enquête aan de orde komen.

Meestal gaat de aandacht naar buitenlandse bedrijven die gebruikmaken van Nederland. De onderzoekers van SOMO stellen dat er veel minder belangstelling is voor de manieren waarop Nederlandse belasting ontwijken. De in het rapport belichte zaken geven daar volgens SOMO meer inzicht in.

Belastingontwijking

Het gaat in de onderzochte gevallen om belastingontwijking, niet om belastingontduiking. Alleen dat laatste is illegaal. Maar de grens tussen beide is dun, stelt SOMO. ,,Winsten worden verplaatst van plekken waar ze werkelijk worden gegenereerd naar landen met lage belastingtarieven. Het doel van deze ontwijking is om de belastingdruk zoveel mogelijk te verlagen. Daarbij worden de grenzen van de wet opgezocht."