De Nederlandsche Bank voorspelt: 'Winsten van banken gaan kelderen'

Tel de winsten van de drie grote Nederlandse banken over 2016 bij elkaar op en je hebt een gerede kans dat je je in je boterham verslikt. Ruim acht miljard euro hielden ING, ABN Amro en Rabobank samen over. Om een idee te geven: dat is meer dan de complete Nederlandse defensiebegroting. Allemaal winst.

Onder druk

Maar de gouden tijden zijn binnenkort voorbij, stelt De Nederlandsche Bank in een gisteren gepubliceerd stuk. De aanhoudend lage rente zet de inkomsten steeds verder onder druk, en de mogelijkheden om aan de andere kant kosten te besparen zijn langzamerhand uitgeput. De spaarrente, die tegenwoordig rond de 0,5 procent schommelt, kan niet veel meer zakken en ook in het personeelsbestand is al volop gesneden. ,,De ruimte om vanuit kostenbesparing de winst op peil te houden is minder groot geworden", schrijft DNB in haar wekelijkse bulletin.

Brutowinst

En dat is slecht nieuws in de wetenschap dat aan de horizon een nieuw probleem opdoemt. Nederlandse banken zijn relatief sterk afhankelijk van hypotheken, en de marges hierop zijn een stuk lager dan een paar jaar geleden. Dat komt onder meer door de toetreding van pensioenfondsen en verzekeraars. De brutowinst op nieuwe hypotheken lag tussen 2010 en 2015 altijd tussen de 2 en 3 procent, nu is die nog maar 1,5 procent.

Leningen

Ook de verdiensten op bestaande leningen zullen dalen, verwacht DNB. De toezichthouder becijfert dat de helft van de uitstaande hypotheekleningen (samen goed voor een bedrag van 225 miljard euro) een hypotheekrente heeft van meer dan 3,5 procent. Dat is een stuk boven de huidige hypotheekrente, en zo gauw huizenbezitters met zo'n hypotheek de kans krijgen, zullen ze hun hypotheek verlengen tegen een veel lagere rente. Van de genoemde groep krijgt de helft binnen nu en drie jaar die kans. Dat betekent dat een enorm aantal klanten de komende jaren een hypotheek krijgt die de bank veel minder oplevert.