Onze economie is wereldklasse

Van de 138 onderzochte landen hebben alleen Zwitserland, Singapore en de VS een geavanceerdere economie dan Nederland, aldus het World Economic Forum, dat sinds 2004 elk jaar de concurrentiekracht van landen meet. Met de vierde plek gaat Nederland Duitsland voorbij en is het bovendien de beste EU-economie. De top 10 bestaat verder uit Zweden, het VK, Japan, Hong Kong en Finland.

Basis voor de hoge notering vormt de topinfrastructuur die Nederland met onder meer de Rotterdamse haven en Schiphol bezit. Sterke punten zijn verder de gezondheidszorg, het hoger onderwijs en de toepassing van nieuwe technologieën. Flinke winst is geboekt bij de samenwerking tussen bedrijven en universiteiten, zegt hoogleraar Henk Volberda, die met de Erasmus Universiteit de Nederlandse resultaten aanlevert. "In 2004 wisten bedrijven en universiteiten elkaar beduidend minder goed te vinden, blijkt uit de data. Nu zijn er veel meer samenwerkingen. Neem de hightechcampussen in Eindhoven, Nijmegen en soortgelijke varianten in andere steden."

De vierde plek zal door de VVD en de PvdA gretig als succes worden geclaimd. De onderzoekers steken uitgebreid de loftrompet over de bezuinigingen en de hervormingen op de arbeidsmarkt. "Het macroeconomische beleid heeft geleid tot gezondere overheidsfinanciën. Ook de werking van de arbeidsmarkt is verbeterd. De kosten van aannemen en ontslaan zijn gedaald."

Al met al vormt de arbeidsmarkt steeds minder de achilleshiel van de Nederlandse economie. Volberda: "Er is veel kritiek op de Wet werk en zekerheid, ook uit het bedrijfsleven, maar ceo’s en directeuren geven aan dat die wel degelijk werkt. Vast werk is minder vast geworden en flexwerk minder flex. Dat is gunstig voor de economie."

Kritiek is er eveneens: zo verlenen banken al jaren te weinig kredieten, stelt het in Zwitserland gevestigde World Economic Forum. "Starters en mkb kunnen daardoor nog steeds moeilijk aan financiering komen." Vraag is wat er nog in het vat zit. Op de eerste WEF-ranglijst stond Nederland 12de, daarna volgde een opmars tot plek 5. Na een terugval (8ste in 2013 en 2014) is ons land nu dus vierde en lonkt de top drie. "Volgend jaar krijgen technologie en innovatie waarschijnlijk meer gewicht. Dat lijkt in ons voordeel."

Minister Kamp reageert verheugd op de toppositie. "Samen met ondernemers, kennisinstellingen en overheden hebben we gebouwd aan deze sterke uitgangspositie. Om de concurrentie ook in de toekomst voor te blijven, is het zaak niet stil te zitten. Wie weet staan we volgend jaar een plek hoger."