Alsof je met de auto met 200 kilometer per uur tegen een boom aan rijdt. Zo voelde het faillissement van de startup van Henk Zeegers. Zijn droom om een commercieel succes te maken van zorgrobot Rose spatte uiteen. Eerst overheersten de pijn, de boosheid en het verdriet, legt Zeegers uit in het AD. ,,En dan ga je nadenken.''
Tekort aan financiering
Nog vol adrenaline begon de ondernemer aan zijn boek. Nu het af is, hoopt Zeegers anderen inzicht te bieden. Hij zocht en vond parallellen met andere startups en plaatste hun ervaringen in een bedrijfskundig kader. Jonge, ook buitenlandse, ondernemers die een bedrijf op basis van een technologische doorbraak willen beginnen, vormen zijn doelgroep. Zeegers wil ze behoeden voor de grote, bekende valkuil van (met name) een tekort aan vervolgfinanciering.
Valkuilen bij investeren in startups
Hoe zorg je ervoor dat je in de juiste startups investeert? Jeroen Bertrams, auteur van 'Succesvol investeren in startups' zette in een gastblog voor De Ondernemer de vijf belangrijkste valkuilen op een rij. Lees hier zijn blog.
Henk Zeegers was werkzaam aan de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) en had een carrière in het bedrijfsleven. Zijn loopbaan voerde hem van Volvo Cars, attractiebouwer Vekoma, het Automotive Technology Center en All Green Vehicles naar startup Rose.
Servicerobot Rose
Zes jaar lang stortte hij zich met een team op basis van een idee van TU/e-hoogleraar Kees van Hee op de ontwikkeling van een robot. Een servicerobot die ouderen en mindervaliden zou helpen zelfstandig te kunnen blijven functioneren. Rose zou, op afroep en bediend vanuit een centrale, als hulp in de huishouding plantjes water geven, een kopje thee maken en ontbijt klaarzetten.
Rose is er uiteindelijk niet gekomen. ,,De robot kon een glas van tafel halen en op het aanrecht zetten. Het idee was om de ontwikkeling steeds naar een hoger niveau te brengen. We waren heel optimistisch. We hadden een paar nieuwe prototypes klaar en dachten dat de herfinanciering in de tweede ronde te doen moest zijn.''
'Valley of Death'
Dat mislukte jammerlijk. Private investeerders hapten niet toe. Subsidies kwamen niet op tijd. Rose eindigde 'financieel met de rug tegen de muur', zoals vele startups stranden in wat internationaal de 'valley of death' heet.
Zeegers is momenteel actief als coach van jonge, internationale bedrijven die deelnemen aan een ondersteuningsprogramma van de Europese Unie. Ze kunnen tot 2,5 miljoen euro subsidie krijgen. ,,Dat had ons ontzettend kunnen helpen. Maar het was er niet of we hebben het gemist. We hadden als klein team niet de tijd dat allemaal na te gaan en niet het geld om daar een particulier bureau voor in te schakelen.''
Door schade en schande wijs geworden, pleit Zeegers nadrukkelijk voor één loket waar startups terechtkunnen voor hulp bij het vinden van de weg naar de juiste financieringsregeling. Overheden en bestaande regionale- en branchenetwerken dienen daarbij de handen ineen te slaan.
Alternatieve routes en financiering
Subsidies en leningen tegen gunstige voorwaarden zullen volgens Zeegers hoe dan ook nodig blijven. Om niet afhankelijk te zijn van private investeerders zal de startup-ondernemer ook alternatieve routes moeten zoeken. ,,Een mogelijkheid is aansturen op verkoop nadat het bedrijf een bepaalde waarde heeft bereikt.'' Zeegers voorziet dat startups vaker zullen worden verkocht aan een strategische investeerder nadat een prototype is ontwikkeld.
Een andere optie is dat een beginnend bedrijf een eerste versie van het product op de markt brengt om cash te genereren voor de doorontwikkeling tot eindproduct. Startups moeten sowieso een plan B en C klaar hebben liggen voor het geval zich tegenslagen voordoen.
Zeegers constateert dat de technologische complexiteit en de afstand tot de markt gemakkelijk worden onderschat.
Voorwaarde voor een doorbraak
Hij kraakt in die zin nog een harde noot over de drempel die startups ervaren als ze toegang willen tot gevestigde bedrijven of universitaire onderzoekers. Valorisatie, ofwel kennis voor derden beschikbaar maken voor de ontwikkeling tot producten of diensten, zou naar zijn idee een kerntaak van universiteiten dienen te zijn. ,,Toegang tot kennis en knappe knoppen is een absolute voorwaarde voor de doorbraak van startups.''
