Marco neemt voortouw in stroomtekort en gaat eigen elektriciteit delen met andere ondernemers

‘Wij bieden u een offerte voor de aansluiting van 0 kW op uw nieuwe vestiging en plaatsen u op de interesselijst.’ Ondernemer Marco van Geel is zo verbolgen over de brief van Enexis, dat hij de tekst op een PowerPoint-dia heeft gezet. Dit om zijn drijfveer te kunnen laten zien achter de oprichting van een energiehub op het Kempisch Bedrijven Park (KBP) in Hapert, waar zijn bedrijf is gevestigd. Dat is inmiddels vergevorderd en eind dit jaar is de start gepland.

Wat is een energiehub? Om dat uit te leggen heeft Van Geel een schematische plattegrond van de elektriciteitsvoorziening op het KBP gemaakt. „Die bestaat feitelijk uit een ringleiding waaraan alle bedrijven zijn aangesloten", legt hij uit in het ED. ,,Enexis voorziet die van een gelimiteerde hoeveelheid aan stroom, maar dat is onvoldoende voor uitbreidingen.”

,,Wij zetten daar de energiehub tussen”, legt Van Geel uit. ,,Die vult deze voeding aan met zonnepanelen op de daken van bedrijven, mogelijk elektriciteit van een windmolen, batterijpakketten bij bedrijven en een nog te bouwen gasturbine die inspringt als er geen wind en zon is. Een computer verdeelt de stroom, rekening houdend met de behoeften van de bedrijven.”

Energie met een groepscontract

In Zwolle en Almelo zijn ook energiehubs, net als in Hapert pilotprojecten waarbij de netbeheerder meewerkt. Het in infra gespecialiseerde bureau Firan is partner in het initiatief op het KBP. Volgens André Simonse van Firan heeft onderzoek laten zien dat dergelijke energienetwerken werken. „Bijzonder aan die van het KBP is dat we hier de medewerking van bijna alle bedrijven op het park hebben en dat Enexis bereid is te gaan werken met een groepscontract.” Ook elders in de regio werken bedrijven samen op energiegebied, maar nog zonder een groepscontract.

Van Geel gaat voor op het dak van zijn bedrijf met 2225 zonnepanelen en grote energie installaties. „Toen we hier in 2019 wilden bouwen om te verhuizen vanuit Bladel vroeg de gemeente of we wel duurzaam waren. Toen trokken we het hele register open met hergebruik van water, zonnepanelen, isolatie, warmtepompen en -wisselaars. We hebben nu duurzaamheidsstatus A met vijf plusjes. Het kan niet duurzamer.”

Overtollige stroom niet terugleveren

Maar al snel bleek de 1,5 hectare hallen van VGI Groep te klein voor zijn bedrijf dat met 125 personeelsleden roestvrijstalen machines en onderdelen maakt. „We wilden uitbreiden met een hal op de andere 1,5 hectare grond die we hier hebben. Maar toen kwam die brief van Enexis. Zodra er extra capaciteit beschikbaar was zouden we aan de beurt komen. Maar hoelang dat zou duren? Er was helemaal geen perspectief.”

,,Ons nieuwe pand staat er inmiddels en we moeten het doen met een standaard aansluiting van drie keer 80 ampère, terwijl we drie keer 600 ampère nodig hebben. Daarbij komt dat we overtollige stroom uit onze zonnepanelen niet kunnen terug leveren. Zaten we daar met ons goed gedrag.”

Organisatorische en financiële consequenties

Niet alleen Van Geel zat met het probleem. Hij kent diverse bedrijven die willen bouwen maar de plannen on hold hebben gezet. Bovendien bouwt buurman VDL Groep, die er al zat met het onderdeel Fibertech, enorme hallen bij. VDL is één van de partners in de samenwerking en neemt mede de plaatsing van grote batterijen voor het bufferen van stroom voor zijn rekening.

Ondernemers ervaren in eerste instantie soms een drempel om mee te doen, vertelt Simonse. „Je gaat als collectief een probleem oplossen. Het is een soort geven en nemen van elkaar, zodat je er allemaal beter van wordt. Het is nieuw en dus zijn de organisatorische en financiële consequenties niet altijd duidelijk. Meedoen is is een teken van durf. Dat geldt zeker ook voor Enexis.”

Stroom die een ander op dat moment kan missen

Volgens de plannen stijgt door de energiehub het gezamenlijk vermogen met ongeveer een derde. Simonse: „Wie welk deel van het vermogen krijgt wordt geregeld in speciaal ontwikkelde software. Die werkt met profielen die van ieder bedrijf zijn opgesteld en voorspellingen van opgewekte elektriciteit. Blijf je binnen dat profiel dan betaal je niet extra. Ga je daar overheen, dan gebruik je stroom die een ander op dat moment kan missen. En als het niet anders kan en de batterijen leeg zijn, dan hebben we een forse gasturbine startklaar staan. Maar die probeer je uit milieu- en kostenoverweging zo min mogelijk te gebruiken.”

Ook regelt de software dat overtollige zonne-energie wordt opgeslagen in de batterijcontainers. Dat geldt ook voor de energie van een eventuele windturbine, die onderdeel zal zijn van een van de twee windparken in de omgeving. De opgeslagen energie kan dan worden ingezet op te verwachten piekmomenten of voor normaal gebruik.

Voor de huisvesting van de gasturbine heeft de gemeente Bladel zich voorgenomen één van de nog vrije percelen zelf aan te kopen, zegt wethouder Hetty van der Hamsvoort. „Wij zijn zo blij dat de bedrijven hun verantwoordelijkheid hierin willen nemen, dat we daarin graag willen participeren.”

Meer grip op onze energievoorziening

De grootste vrees van een ondernemer is dat de continuïteit van zijn bedrijf in gevaar komt door een haperende energievoorziening. Maar volgens Van Geel is dat risico met de energiehub klein. „In een collectief hebben we meer grip op onze energievoorziening en we hebben altijd de gasturbine achter de hand. Wellicht dat we die in de toekomst op waterstofgas kunnen laten draaien. Dan zijn we helemaal klimaatneutraal bezig en zonder afhankelijkheid van de grillen van Poetin.”