Recordinvesteringen in startups houden dit jaar aan

De verwachting is dat deze groei zich dit jaar verder voortzet. Opvallend en zorgelijk is echter een duidelijke scheefgroei in de herkomst van het kapitaal en een gebrek aan aandacht voor kleinere deals. Dat blijkt uit het Quarterly Startup Report, een driemaandelijkse data-analyse van Dealroom.co, Dutch Startup Association (DSA), Golden Egg Check, KMPG, de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM’s), Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen (NVP) en Techleap.nl.

Mollie, Messagebird en Picnic in grootste investeringrondes

Opnieuw is er afgelopen jaar fors meer geïnvesteerd in Nederlandse startups en scale-ups: 5,3 miljard euro ten opzichte van 1,7 miljard in 2020. Ook het aantal deals is toegenomen, van bijna 300 in 2020 tot ruim 400 in 2021. De toename in de omvang van investeringen is vooral te verklaren door meer grote rondes. In 2020 waren er bijvoorbeeld twee rondes van meer dan 100 miljoen euro, in 2021 maar liefst negen, waarvan Mollie, Messagebird (800 miljoen dollar) en Picnic (600 miljoen euro) de grootste waren.

De groeitrend in investeringen zal zich waarschijnlijk voortzetten in 2022 omdat er veel belangstelling is van met name buitenlandse investeerders. Venture capitalists hebben grote fondsen opgehaald en dat geld is nu beschikbaar om te investeren. Bovendien zijn er steeds meer bedrijven die zowel qua omvang als groei in aanmerking kunnen komen voor grote rondes.

Nederlandse beleggers missen invloed op groei en innovatie in thuismarkt

Het afgelopen jaar kenmerkte zich door een sterke toename van de interesse van buitenlandse investeerders, voornamelijk Amerikaanse, in Nederlandse startups. Tegelijkertijd daalde de bijdrage van Nederlandse investeerders in de totale investeringen van Nederlandse startups verder in 2021, terwijl het aandeel van de Amerikaanse investeerders het afgelopen jaar verder toenam en sinds 2018 zelfs verdubbeld is. Het effect hiervan is ook dat Nederlandse beleggers in venture capital fondsen, zoals pensioenfondsen, invloed op groei en innovatie in hun thuismarkt missen. Op deze manier wordt er vooral in het buitenland geprofiteerd van de gunstige rendementen.

In 2021 ruim twee keer zoveel rondes van 15 miljoen euro of meer dan in 2020

In alle groeifases zijn er meer investeringen geweest in 2021. De grootste stijgingen zitten echter in de grote, latere fase investeringsrondes. Zo waren er ruim twee keer zoveel rondes van 15 miljoen euro of meer dan in 2020. De toename in het aantal kleine rondes tot 1 miljoen euro blijft hierbij duidelijk achter. Dat lijkt in de cijfers tot uiting te komen doordat venture capital fondsen hun investeringen in dit segment niet zo verhoogd hebben als in de latere fase.

Investeringen door venture capitalists zijn in de regel goed zichtbaar. Het is niet uit te sluiten dat het deel 'niet-zichtbare' kleine transacties, door bijvoorbeeld business angels, is toegenomen. Om ervoor te zorgen dat de aanwas van nieuwe innovatieve ondernemingen gewaarborgd blijft moeten zoveel mogelijk investeerders, zoals business angels, business angel syndicaten, maar ook VCs, gestimuleerd worden om het gat dat is ontstaan verder op te vullen.

Snel vaart zetten achter een aantal fiscale regelingen is belangrijk

Het is volgens de partijen achter het rapport belangrijk dat er snel vaart wordt gezet achter een aantal fiscale regelingen zoals die voor medewerkersparticipatie, belangrijk onderdeel van het vliegwiel van een groeiend startupecosysteem. Door medewerkers op meer gunstige wijze met aandelen te belonen, komt meer rendement in Nederland terecht wat weer zal leiden tot meer investeringen en meer nieuwe startups.