,,Circulair worden gaat niet alleen over duurzaamheid of het redden van onze planeet. Wij proberen ondernemers te laten inzien dit ook een bijdrage kan leveren aan hun verdienvermogen.” Het zijn de woorden van Pieter van Os. Hij is program manager bij CIRCO, dat productiebedrijven en creatieve professionals activeert om concreet aan de slag te gaan met circulair ontwerpen.
Door producten, diensten en businessmodellen te (her)ontwerpen wordt circulair ondernemen in veel gevallen mogelijk. In dat geval gaan bedrijven efficiënter met materiaal en grondstoffen om en verlagen zij hun CO2-voetafdruk. CIRCO ontwikkelde hier een inmiddels bewezen methode voor.
,,De Nederlandse overheid zet in op de circulaire transitie met de doelstelling om in 2050 materiaal neutraal te zijn. Daar leveren wij graag een bijdrage aan en daarom ondersteunt het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat ons hierbij. Het is alleen nogal een uitdaging. De gemiddelde mkb’er heeft het gevoel dat de stap naar circulariteit een gigantische is omdat er nieuwe kennis en een andere manier van werken wordt gevraagd.”
Ondernemers die erachter willen komen wat hun circulaire mogelijkheden zijn kunnen zich aansluiten voor een zogenaamde CIRCO Track
Hoe betrokken ben jij bij jouw klant?
,,Het draait om de intrinsieke motivatie van de ondernemer”, zegt Van Os. ,,Hij of zij moet inzichtelijk krijgen wat de opties zijn, dat het ook echt zin heeft en dat de planeet niet de enige is die er baat bij heeft. Je moet niet circulair worden om maar circulair te worden. Weet waar je het voor doet. Vraag jezelf eens af wat je betrokkenheid bij jouw klant is zodra je een product hebt verkocht. Die wordt toch alleen maar beter zodra je bijvoorbeeld een reparatiedienst toevoegt? Of wanneer je ook refurbished verkoopt?”
,,Dit gaat over klantretentie. Hoe lang weet je jouw klant vast te houden? Er zijn veel bedrijven die hun geld verdienen met diensten die jij zelf ook kunt aanbieden. En dan heb ik het nog niet eens over de grondstofschaarste. Wat nou als jouw essentiële grondstoffen er straks niet meer zijn als gevolg van de oorlog in Oekraïne of de ruzie tussen Amerika en China? Of neem het anti-plastic sentiment onder de consument. Zoiets kan bijvoorbeeld ook zomaar in de textielsector gebeuren. Met CIRCO helpen wij jou daarop voor te sorteren.”
Drie halve dagen in ‘waardevolle’ training
Ondernemers die erachter willen komen wat hun circulaire mogelijkheden zijn, wat zij moeten investeren en wat het hun oplevert, kunnen zich aansluiten voor een zogenaamde CIRCO Track. Een trainingsprogramma van drie halve dagen waar zo’n tien bedrijven tegelijk aan mee doen. Onderlinge interactie blijkt waardevol en hetzelfde geldt voor de vragen die vanuit CIRCO worden gesteld.
Van Os noemt het zelfs ‘de spiegel voorhouden’. ,,Wij stellen vragen die prikkelen. Jij handelt op een bepaalde manier, maar waarom doe je dat eigenlijk? Zoiets geeft inzicht in je eigen bedrijf en keten. Mensen hebben het gevoel dat circulariteit iets heel ingewikkelds is. Wij weten het simpel te maken. We reiken behapbare, logische opties aan die in sommige gevallen aansluiten bij processen die al lopen. Het grootste compliment dat wij na een training ontvingen, was dat men lol heeft gehad. Sommige raken zelfs persoonlijk gemotiveerd om zaken in het eigen leven ook anders te gaan doen.”
Neem weloverwogen je investeringsbeslissing
Hoewel het CIRCO door de huidige uitdagingen in de markt moeite kost om met ondernemers om tafel te komen, roept de organisatie deze groep wel op om tijdig een investeringsbeslissing te nemen. Wacht niet tot het te laat is en de regelgeving je heeft achterhaald, luidt het devies dan ook.
,,Doe iets wat bij je bedrijf past en wees realistisch. Wij zijn er niet om je circulair te maken, maar wel om je de inzichten te geven. Op die manier kun je met gegronde informatie een weloverwogen investeringsbeslissing maken. 70 procent van de ondernemers die een CIRCO Track hebben gedaan, kwam tot de conclusie dat de sessie zinvol was. Wat heb je eigenlijk te verliezen?”
Geen hele woonwijk circulair renoveren
Een sprekend voorbeeld van een bedrijf dat een zinvolle sessie achter de rug heeft, is GSF Glasgroep. Het bedrijf uit Lelystad werkt al ruim dertig jaar als glashandel en reparateur voor partijen als verzekeraars, woningcorporaties en de aannemerij. Maarten Rood nam het bedrijf van zijn ouders over toen het nog een traditioneel leverings- en plaatsingsbedrijf van isolatieglas was. In de afgelopen jaren kreeg hij echter steeds vaker de opmerking dat glas erg vervuilend en CO2-uitstotend materiaal is.
Met de vraag of er een mogelijkheid is om glas (deels) circulair toe te passen, besloot Rood een CIRCO Track te gaan volgen. ,,We zijn de Track begonnen met de grootste plannen”, vertelt hij. ,,We wilden hele woonwijken op glasgebied circulair renoveren. Maar de eerste les die we bij CIRCO leerden, is dat je klein moet beginnen. Daardoor veranderde ons doel van complete renovatie naar dagelijks onderhoud. Speciaal voor schadeherstel creëerden we een circulair product waar woningcorporaties en verzekeraars gebruik van kunnen maken. Een mooie eerste stap.”
Nadat we ons circulaire glas als businessmodel lanceerde, ging er een compleet nieuwe markt voor ons open
Geen nieuwe grondstoffen voor nieuwe producten
In de Track ontstond een heel nieuw businessmodel waar GSF Glasgroep direct mee aan de slag ging. Oud isolatieglas heeft er in sommige gevallen al dertig tot veertig jaar opzitten. Voorheen ging dit glas - dat uit oude gebouwen komt - direct de glascontainer in. Dit werd dan gerecycled en vervolgens gebruikt voor nieuwe materialen zoals glaswol en bierflesjes.
Vandaag de dag gebruikt het bedrijf van Rood oud isolatieglas voor nieuw circulair isolatieglas. ,,Het grootste voordeel ten opzichte van recyclen is dat je op termijn geen nieuwe grondstoffen meer nodig hebt om je producten te vervaardigen. Op die manier zetten wij een grote stap in de transitie naar een circulaire economie.”
,,Nadat we ons circulaire glas als businessmodel lanceerde, ging er een compleet nieuwe markt voor ons open”, besluit Rood. ,,We bouwen momenteel zelfs een nieuwe circulaire productiefabriek van 10.000 vierkante meter in Almere. Hiermee gaan we de productie begin volgend jaar flink opvoeren zodat we die complete woonwijken toch van circulair isolatieglas kunnen voorzien.”
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met CIRCO.
