Swapfiets begon in 2014 als een bescheiden studentenidee in een Delftse kelder. Studenten Richard Burger, Martijn Obers en Dirk de Bruijn hadden op dat moment geen gigantische verwachtingen. „We hadden 150 fietsen en dachten: als we ooit tienduizend klanten hebben, is dit echt een enorm succes.’’ Hun project liep al snel uit de hand. Binnen één zomer groeide Swapfiets van tweehonderd naar twaalfhonderd klanten in Delft. „Toen realiseerden we ons dat dit groter kon worden dan we ooit hadden gedacht.’’
De snelle groei zorgde ervoor dat de oprichters hun verwachtingen bijstelden. Tegelijkertijd hadden ze nog weinig ervaring met ondernemen. „Ik weet nog dat ik op vrijdag was afgestudeerd en dat ik op maandag de vierde vestiging van Swapfiets in Groningen mocht openen”, vertelt Richard. „Door het gewoon te gaan doen zijn we langzaam ondernemers geworden.” In tien jaar tijd veroverde Swapfiets negen landen in Europa en heeft het bedrijf meer dan 260.000 actieve klanten.
Groei versus winst: een bewust keuze
Hoewel Swapfiets aanvankelijk snel groeide, stokte die groei de afgelopen jaren. Daarnaast leed het bedrijf een verlies van 14,7 miljoen euro in 2020, oplopend tot 30,9 miljoen euro in 2022. In november 2023 besloot Richard te vertrekken bij Swapfiets. Hing die keuze samen met de verliescijfers? „Nee”, zegt hij. „In de tijd dat wij aan het roer stonden, was groei altijd ons plan. Zeker in een model zoals Swapfiets komen daar veel investeringen bij kijken. Als we snel groeien, dan maken we ook een lange tijd verlies, dat wisten we.”
Ik heb superveel geleerd bij Swapfiets, maar ik wilde mijn skills nog een keer testen, mezelf bewijzen en weer iets nieuws opbouwen
Richard Burger
De onderliggende getallen bleven er altijd goed uitzien, zegt Richard. „Wij keken meer op stadsniveau: het doel was dat als je een stad opent, die binnen een paar jaar winstgevend moet zijn. De steden die al langer open zijn, zoals Leiden en Amsterdam, maakten al lang winst. In 2020 en 2021 hebben we nog heel veel steden geopend.”
Zowel Richard als Martijn en Dirk vertrokken ongeveer tegelijk. „We hebben alle drie zo onze eigen redenen, maar we zijn goed weggegaan. We hebben nog steeds goed contact.” Voor Richard en Martijn was het vertrek vooral een kans om zijn ondernemerschap opnieuw te ontdekken. „Swapfiets is een groot bedrijf geworden met meer dan duizend medewerkers. Ik wilde mijn skills nog een keer testen, mezelf bewijzen en weer iets nieuws opbouwen.”
Van (elektrische) fietsen naar elektrische auto’s
Richard reisde een aantal maanden met zijn vrouw en wist op dat moment nog niet wat zijn nieuwe startup zou worden. „Ik ben gaan zoeken in sectoren waar ik impact kan maken, zoals energie, hardware of voedsel. Toevallig kwam ik bij elektrische auto’s uit. Niet omdat we weer iets met mobiliteit wilden doen, maar omdat we zagen dat de tweedehandsmarkt voor elektrische auto’s niet lekker loopt. Als ondernemer jeukten onze handen gewoon.’’
Zo startten Richard en Martijn in oktober 2024 met Eccasion: een startup die zich volledig richt op de verkoop van tweedehands elektrische auto’s (EV’s). Mensen kunnen bij hen aankloppen voor een bepaald merk of type auto. Samen bepalen ze voor welk bedrag er een auto gezocht gaat worden. Op basis van die persoonlijke zoekopdracht en slimme technologie om de beste match te vinden, biedt de startup mee op tweedehands exemplaren bij veilingen die alleen toegankelijk zijn voor autohandelaren.
Radicale transparantie en een datagedreven aanpak
De startup speelt in op de onzekerheden en barrières die veel consumenten ervaren bij het kopen van een elektrische occasion. „De markt is relatief nieuw en kopers hebben vaak weinig ervaring met elektrisch rijden’’, legt Richard uit. „Ook de klassieke autodealer biedt niet altijd uitkomst. Er is veel ruimte om dit te verbeteren.’’
Goed idee die startup, maar in zijn tijd bij Swapfiets vertelde Richard juist dat hij bij wilde dragen aan autoluwe steden? „Ik ben daar niet in veranderd. Ik baal er nog steeds van als ik in de file sta en een auto in Amsterdam hoort niet. Tegelijkertijd is de auto wel het vervoersmiddel dat wij nu gebruiken voor lange afstanden. En als we al in de auto zitten, laten we dan in een tweedehandse elektrische auto gebruiken.”
We zijn niet de goedkoopste, maar juist die radicale transparantie zorgt ervoor dat klanten vertrouwen hebben in ons proces
Richard Burger
Wat maakt Eccasion eigenlijk anders dan een gemiddelde autodealer? „Wij hebben geen showroom of voorraad. In plaats daarvan geven klanten aan op welke auto ze willen meebieden en voor welk bedrag. Als we winnen, inspecteren we de auto, repareren eventuele schades en leveren hem volledig gebruiksklaar af. Omdat wij geen voorraad of showroom hebben, skippen wij veel kosten.’’
Daarnaast is Eccasion, in tegenstelling tot een gemiddelde autodealer, volledig transparant. „Bij een auto van 20.000 euro rekenen we bijvoorbeeld 10 procent marge. We kopen de auto in voor 18.000 euro en vertellen dat ook openlijk aan de klant. We zijn niet de goedkoopste, maar juist die radicale transparantie zorgt ervoor dat klanten vertrouwen hebben in ons proces.’’
Lessen uit Swapfiets
„Bij Swapfiets leerden we dat je aan je visie moet vasthouden, maar ook open moet staan voor feedback uit de markt’’, vertelt Richard. „Toen we begonnen met Swapfiets zei iedereen: ‘Niemand wil een fiets huren.’ Als we toen hadden geluisterd, waren we gestopt. We hielden vast aan ons idee en pasten het gaandeweg aan. Die aanpak gebruiken we nu weer bij Eccasion. We begonnen in eerste instantie met het idee om batterijen van EV’s te testen, want dat is wat mensen tegenhoudt om een tweedehands EV te kopen, dachten we. Toen we begonnen, kwamen we erachter dat de batterij maar een deel van de onzekerheid is.’’
We waren een startup, dus we waren slimmer en sneller dan de rest
Richard Burger
Richard heeft ook geleerd om efficiënter te werken. „In de beginjaren van Swapfiets dachten we dat we alles zelf moesten doen. We waren een startup, dus we waren slimmer en sneller dan de rest. Nu weet ik dat je veel sneller kunt schakelen door zaken uit te besteden die niet je corebusiness zijn. Bij Eccasion focussen we ons volledig op het kopen en leveren van elektrische auto’s. Alles wat daar buiten valt, besteden we uit.’’
Schalen met Eccasion
Hoewel Eccasion nog in de beginfase zit, ziet Richard veel potentie. „De markt voor elektrische occasions groeit enorm. In Nederland is slechts 10 procent van de 2 miljoen auto’s elektrisch, terwijl er jaarlijks meer tweedehands elektrische auto’s beschikbaar komen. Het aanbod is er, maar de onzekerheden bij kopers remmen de transitie.’’ Richard gelooft dat de schaalbaarheid van Eccasion essentieel is voor succes. „Bij Swapfiets leerden we dat impact pas ontstaat als je product schaalbaar is. Een product dat een klein verschil maakt, maar dat miljoenen mensen bereikt, zorgt voor echte impact.”
De eerste resultaten zijn veelbelovend. „We zitten nu op vijftig klanten, voornamelijk door mond-tot-mondreclame. Ons doel is om naar duizend auto’s per jaar te groeien. Dat betekent tachtig auto’s per maand, twintig per week. Het mooie is dat we in ons eerste volledige boekjaar al break-even verwachten te draaien.’’
Hoe is het om van een miljoenenbedrijf met meer dan duizend medewerkers weer op nul te beginnen? „In de laatste jaren van Swapfiets was ik steeds meer bezig met bestuurlijke taken en public affairs. Nu sta ik weer midden in het proces. Ik pak zelf de telefoon op, lever de auto af en lig soms letterlijk onder een auto om een bodemplaat te vervangen. Dat hands-on werken geeft mij ontzettend veel energie.’’
Lees ook: Monteur Rick fietst met rugzak vol gereedschap naar klussen: ‘Vier keer sneller dan collega in auto’