Nieuws Marketing
Bruin café: laten zoals het was
De hippe horecatoko geeft de terminale bruine kroeg het laatste zetje, zeggen 'de deskundigen' op basis van recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Van de herbergen die nog bestaan, hebben de donkere 't het zwaarst. Helemaal als ze een dorpskroeg zijn. De Stentor ondernam een kroegentocht langs oude bruine dorpsbarretjes waar juist nog altijd gretig geproost wordt. Wat is het geheim?
HerfkensStripheld Obelix heeft bovennatuurlijke krachten omdat hij in een ketel van toverdrank viel. De Baakse kastelein Jos Herfkens (70) is misschien wel zo'n goede kroegeigenaar omdat hij in de kelder van het café geboren werd. "In de oorlog, letterlijk tussen de biervaten." Al veertig jaar runt hij in het kleine Achterhoekse Baak uitspanning Herfkens. "De familiezaak bestaat al 150 jaar." Er staat een oude jukebox op de vloer, evenals een biljart. Er is een tap, maar iedereen drinkt uit de fles. "Mijn gasten willen graag pijpjes bier, dan krijgen ze dat. De liefde komt hier van twee kanten." Blonde Claudia is bardame vanavond, de eigenaar zelf kookt gerechten voor de vrachtwagenchauffeurs. Johan, vaste gast: "De parkeerplaats hierachter is een bekende standplaats voor trucks."
Herfkens: "Mijn vaste bezoekers en de vrachtwagenjongens zijn mijn gasten. Van die combinatie kunnen wij bestaan. De jongens van de wagen kunnen hier douchen. Ik kook wat te eten voor ze. Ze drinken hun pilsje en slapen hiernaast in hun cabine. Zo heb ik elke dag gemiddeld vijftig mensen over de vloer", somt Herfkens op. Zelfs op maandagen zit het soms goed vol.
Een andere reden waarom hij nog bestaat is het onwrikbare interieur. "In twintig jaar heb ik alleen de vloer vernieuwd en nieuwe gordijnen opgehangen." Kostganger Johan zegt: "Dat waarderen de klanten. Alles verandert om je heen, dit blijft vertrouwd. Ik heb bij andere bruine kroegen vernieuwingen meegemaakt." De ziel ging er doorgaans snel uit en de deuren konden al rap voorgoed dicht.
De WippertWe zijn in buurtschap Kring van Dorth, kroeg De Wippert. Het adagium van Baak halen ze alhier ook van stal. Graag geziene gast Johan Schoolen: "Hier is in dertig jaar tijd geen ene klote veranderd en dat moet ook nóóit gaan gebeuren." De slogan van De Wippert stelt hem iedere keer gerust, die luidt namelijk: 'voor de ouderwetse gezelligheid'.
Oké, de bar is van steen. Echter, de rest is zo'n beetje in het geheel van hout, zo ook de klok. De kroegbazin Ellen Jansen: "Als die oren en ogen had..." Ofwel, in De Wippert heeft zich veel afgespeeld. Johan: "Dertig jaar terug waren hier dikke fuiven, gegeven door vriendengroepen. Voor vijf gulden de man kon je je hartstikke lam drinken." Hoe is het nu met De Wippert? Jansen: "Wij leven van onze stamgasten. In de zomer trekken er best veel fietsers langs. Soms vakantiegangers."
De Wippert bestaat al sinds de 17e eeuw. In het verleden was het een boerderij die tevens als herberg fungeerde. Tot de komst van de A1 in het gebied, zo rond de jaren zeventig, lag het café op een platgetreden weg. Op fietsafstand van vele plaatsen. Boeren, burgers en buitenlui uit Harfsen en Holten maar ook Markelo en Laren vonden de kroeg. De fuiven zijn er niet meer, wel kleinschalige feesten. En nog steeds komen die oude stamgasten, uit al die verschillende dorpen.
Jansen, wier ouders de bar in 1969 kochten: "De oudere jeugd zoekt ons ook wel op. De jongste jeugd tegenwoordig minder, die zitten veel in keten."
Boer BietVan De Wippert van de familie Jansen, naar Café Jansen in Holten. In de volksmond beter bekend als Boer Biet, naar de bijnaam van kastelein Ab (82). Voor een reclamespotje met Bennie Jolink zocht de SNS Bank een kroeg zoals ze in de jaren zestig waren. Boer Biet slaagde cum laude. Wie zijn tapbiertje op tafel zet, ziet hem deels verdwijnen in het hoogpolige Perzisch kleedje. Mannen met het grijze haar dwars over de schedel gekamd vormen het publiek. "Maar deze kroeg heeft daarbij aanwas", zegt Jansen. Vaders leren zonen de weg te vinden. Boer Biet loopt nog als een tiet. Kastelein 'Ab' brengt zelf het bier rond, in de herfst van zijn leven.
De SchoenmakerHet eindstation van de tocht, De Schoenmaker in Luttenberg. Jan te Wierik: "Ik nam dit ongeveer dertig jaar geleden over van mijn schoonvader. Ik heb het wel een beetje gemoderniseerd. Maar oude elementen gehandhaafd. In mijn kroeg heb ik bijvoorbeeld een kachel en oude dakpannen."
Marcel Herder (43) is een truckchauffeur, hij heeft morgen een vrije dag. "Oud en jong, alles komt hier. Ook voor de gezellige kastelein. Het is een echt dorpscafé, waar vele verenigingen een huis hebben."Hoe komt een tapperij aan de naam De Schoenmaker? Eigenaar Te Wierik: "Vroeger bestond deze onderneming uit een schoenenzaak, een kapperszaak en een café. Mensen brachten soms de schoenen voordat ze naar de kerk gingen, kwamen terug om die op te halen en dronken een jenevertje."
Foto's: Ronald Hissink
