'Die Outlet Mall in Zoetermeer komt er toch wel'

Zoetermeer onderzoekt de bouw van een Factory Outlet Mall met een winkeloppervlak van maximaal 31.000 vierkante meter, pal tegen het stadshart. Een beetje naar het model van dat in Roermond. Alphen, Gouda en Waddinxveen vrezen een negatieve invloed op de stadscentra. Met brieven wordt Zoetermeer om uitleg gevraagd en de provincie verzocht in te grijpen.

Maar: ,,De provincie heeft nooit oog gehad voor de bovenregionale effecten op de binnenstad van Gouda'', aldus b en w recent nog in een memo aan de gemeenteraad. De provincie geeft overigens aan zich niet te herkennen in deze mededeling. ,,De provincie Zuid-Holland kan dit volgens mij helemaal niet tegenhouden'', zegt de Alphense retaildeskundige Reinder Koornstra. ,,De regio kan zich een ongeluk protesteren, maar het gaat gewoon door. De bestemming is al winkels, dus een bestemmingsplanwijziging is niet nodig. En als mensen het echt willen, komt het er toch wel.''

Alphen mag zich dus best zorgen maken, zegt hij. ,,Dat de mall zo dicht tegen het stadshart van Zoetermeer aan ligt is een ideale combinatie. Die outlet wordt zo heel aantrekkelijk voor Alphenaren, ook omdat het eigen stadshart de helft van de Alphenaren niet biedt wat de mensen willen.''

Meer diversiteitOm klanten te behouden moet het roer dus om. Koornstra: ,,Meer diversiteit brengen en niet moeilijk doen als eigenaren winkels willen splitsen.''

,,Je mag ervan uitgaan dat zo'n retailcentrum invloed gaat hebben'', zegt ook retailexpert Cor Molenaar. ,,Je kan er goed parkeren, het biedt beleving en er worden allerlei activiteiten georganiseerd.'' Maar gemeenten in de regio kunnen het veranderende koopgedrag van consumenten beter accepteren, zegt Molenaar.

,,De bestaande winkels in de centra moeten veranderen. Steden moeten als antwoord de nadruk leggen op waar ze sterk in zijn. Zorg voor goede horeca en organiseer veel evenementen. Gouda heeft nog zijn historische binnenstad, Alphen kan wellicht meer sportevenementen houden. Primair reageren door het oude te willen behouden en verder denken dat alles zo blijft, dat kan niet.''

ZorgelijkVolgens Gertjan Slob van onderzoeksbureau Locatus uit Woerden kan de invloed op de regio meevallen, al geldt dat niet voor elk winkelbedrijf. ,,Een factoryoutlet haalt zijn klanten uit een groot gebied. Het scheelt Gouda en Alphen niet meer dan een paar procenten aan klanten, maar ja, als je als winkel al net op het randje balanceert en het vet op je botten al weg is, kan het wel de doodsteek betekenen.''

En juist voor dat effect is Nico Voogt van Midden Holland Onderneemt bang. ,,Als je ziet wat er nu al wordt gedaan om winkels in Alphen en Gouda vol te krijgen en de loop erin te houden, is de komst van een outletcentrum op zo'n korte afstand meer dan zorgelijk. Er komt ook een aanbod dat er al is en de prijzen in een outlet zijn over het algemeen heel laag. Daarbij komt dat er tegenwoordig speciaal voor outlets wordt geproduceerd.''

Eric Carree van ondernemersclub VOA in Alphen heeft vooral daar bezwaar tegen. ,,Onder outletcentrum versta ik een plek waar je met korting overjarige modellen kunt kopen. Maar als je er ook nieuwe kleren met flinke korting kunt kopen, vind ik die naam niet passen. Dan wordt het oneerlijke concurrentie.'' Hij wil een regulerende rol van de provincie staten. ,,Het provinciale denken mis ik wel eens.''

KoudwatervreesHeeft de regio niet gewoon koudwatervrees? Voogt: ,,Beslist niet. Het geluid dat wij laten horen wordt massaal gedeeld tot aan Leiden en de Bollenstreek toe. Er zijn in Zuid-Holland gewoon te veel vierkante meters winkelruimte en te weinig kopers. Ik hoop dat ze bij de provincie tot dezelfde conclusie komen.''

B en w van Zoetermeer zien de Holland Outlet Mall als een mooie kans om de binnenstad vitaal te houden. ,,Omdat we ons bewust zijn van de invloed op de regio, hebben we in een vroeg stadium contact gezocht met belanghebbenden en omliggende gemeenten, waaronder Gouda en Alphen. Naast zorgen horen wij ook positieve geluiden van steden die aangeven dat zij geloven in de eigen concurrentiekracht van hun binnenstad.'' In oktober gaat er een advies van b en w naar de Zoetermeerse gemeenteraad.

Positieve invloedOnderzoek zou een positieve invloed op de regio laten zien. ,,Er tekent zich een beeld af dat een HOM nieuwe bezoekers van buiten de regio naar Zuid-Holland gaat trekken en dat deze mensen ook combinatiebezoeken maken met andere attracties in de buurt, zoals bijvoorbeeld de historische binnensteden van Gouda en Leiden, de badplaats Scheveningen, de T-rex van Leiden, het Archeon in Alphen en de haven van Rotterdam.''

De provincie staat er neutraal tegenover en wacht de uitkomsten van het onderzoek af. ,,Zoetermeer moest sowieso een onderbouwing leveren van de plannen. Daar kan de provincie wel iets over zeggen'', aldus een woordvoerder.