Hoe een Achterhoekse super restjes omtovert tot heerlijke maaltijden

Als eerste in Nederland begon de Plus in Winterswijk - locatie Dingstraat - met koken van 'bijna over de datum-spul' uit eigen winkel. En die formule slaat aan. Belangrijkste reden om het te doen? Het tegengaan van voedselverspilling, een belangrijk maatschappelijk probleem. In Nederland gaat jaarlijks voor zo’n 4 tot 5 miljard euro de afvalbak in.

,,Ook wij gooiden veel te veel weg” vertelt de jonge bedrijfsleider Erwin Arentsen (27). ,,Voor bijna 300.000 euro per jaar. Doodzonde natuurlijk, want het eten is vaak nog prima.”

Een voorbeeld uit de praktijk: “Onze groenteboer had laatst per ongeluk te veel boerenkool besteld. Vroeger zou hij een schop onder zijn kont krijgen, nu maken we er een lekker stamppotje van." Als er in een doos eieren een kapotte zit, gebruiken ze die nu voor het eten. Vroeger werd de hele doos weggemikt.

Keuken achterin de winkelHet idee voor een live supermarktkok kwam van eigenaar Jeroen Bruggers. In eerste instantie leek een restaurant midden in de supermarkt hem wel wat. Dat mocht niet van het hoofdkantoor. Het moest wel binnen de Plus-formule passen, dus werd het een keuken achterin de winkel, achter glas.

100 bakjes per dagDe verse maaltijden worden in de Plus-super voor vier euro per stuk verkocht. Volgens de bedrijfsleider nodig om quitte te draaien op dit onderdeel. De verkoop van de kant-en-klaartjes wordt steeds populairder. In het begin verkocht de super 50 bakjes per dag, inmiddels loopt de teller richting de 100.

“Het belangrijkste is dat we veel minder weggooien”, zegt Arentsen. De derving - zoals dat heet in vaktaal – liep terug van ruim 2 naar iets meer dan 1,5 procent. “Het scheelt duizenden euro’s.”

In de winkelDe chef-kok van de Plus-keuken is Sander-Jan Bats (32). Hij werkte vroeger voor schnitzelrestaurant Antoon in Winterswijk. Tegenwoordig begint zijn werkdag met een ‘rondje supermarkt’. Dan loopt hij zijn eigen winkel af te speuren. ,,Ik pik de producten ertussenuit die niet meer zo lang houdbaar zijn”, vertelt hij. “En ik zoek naar eten dat de klant niet koopt. Afgebroken winterpenen bijvoorbeeld.”

Welk recept hij daar van maakt? ,,Ik werk niet met recepten. Elke dag bedenk ik weer iets anders met het eten dat voorhanden is. Het enige dat we altijd hebben is bami, een vaste hardloper. In het begin was die werkwijze lastig, omdat je enorm creatief moet zijn. Maar als ik nu tien zakjes schoongemaakte spruitjes zie, komt er vaak al een gerecht in me op."

Wel vers, geen kortingZitten er voor de klant ook nadelen aan die creativiteit met restjes? Een kleintje misschien, want koopjesjagers in de winkel stuiten minder op producten met kortingssticker. Die heeft de chef-kok vaak al weggekaapt.

Bats: ,,Dat is zo. We blijven de uiterste houdbaarheidsdatum tegenwoordig soms zelfs een dag voor. Maar ook dat is een voordeel voor klanten. Nog even en ze kopen alleen maar voedsel dat extra lang houdbaar is.”

Op de foto: Kok Sander-Jan Bats