Isis is uit de gratie, maar andere gekke bedrijfsnamen niet

Een opvallend simpele naam, de Volksbank, de vorige maand aangekondigde naam van SNS Bank vanaf 1 januari 2017. In flagrante tegenstelling tot rare andere recente nieuwe namen van banken, zoals Knab; afgezien van het lelijke woordbeeld knapt er onwillekeurig iets in je hoofd en de associatie met krap (bij kas) is evenmin fijn. En zoals Bunq, de digitale bank die sinds eind 2015 actief is. Bunk betekent onzin of nonsens en de associatie met debunken (ontmaskeren, doorprikken) is ook al niet lekker.

Ook kunnen associaties met voedselbank en volkse bank (ordinaire bank) afbreuk doen aan het imago van de Volksbank. Dat is heel sterk het geval bij de Amerikaanse betaaldienst Isis Mobile Wallet die tijdens de opkomst van terreurbeweging Isis snel zijn naam veranderde, in Softcard (nu opgegaan in Google Wallet). Stadsautootje Zica Zo grepen talloze bedrijven met de naam Isis naar een naamswijziging. Het Amerikaanse biotechconcern Isis Pharmaceuticals heet nu Ionis. De Belgische chocolademaker Isis herdoopte zichzelf in Libeert. De Britse investeringsmaatschappij Isis Equity Partners gaat nu door het leven als Living Bridge.

Ook kleinere Isissen gingen overstag: kapsalon Isis Hair in Amersfoort heet nu Jet Setters en pizzeria Isis in Breskens schrapte de eerste I op zijn menukaarten en gevel en heet nu Sis. En de meisjesnaam Isis, afgeleid van de naam van een Egyptische vruchtbaarheidsgodin, kelderde de afgelopen jaren in Nederland in populariteit. Volgens de Voornamenbank van het Meertens instituut kregen in 2015 nog maar vijf meisjes in Nederland de naam Isis. In 2012 werden er nog 201 Isissen geboren.

Om soortgelijke redenen was de uitbraak van het zikavirus voor de Indiase autofabrikant Tata Motor reden om de naam van zijn nieuwe stadsautootje Zica, kort voor Zippy Car, te schrappen. De reclamecampagne met Barcelonavoetballer Lionel Messi was al in de lucht. De auto heet nu Tiago, naar Messi’s zoontje Thiago. Ikea, bekend om zijn voornaamproductnamen, zoals boekenkast Billy en ladenblok Hannes, moest enkele jaren geleden in Duitsland een reclamecampagne voor het houten kinderbed Gutvik terugtrekken: Duitsers denken bij die naam namelijk aan gut Fick. En dan de computertafel Jerker van Ikea: hij is nu uit het assortiment maar op Marktplaats worden er nog tientallen aangeboden.

Het Britse warenhuis Woolworth bestond het om een roze meisjesledikant te tooien met de naam Lolita. Na protesten van opvoedwebsite Raisingkids werd de naam veranderd. Volstrekt begrijpelijk dat je als bedrijf associaties met Isis, zikavirus en pedofilie wilt voorkomen. Des te vreemder dat er dagelijks zo veel bedrijfsnamen opduiken met minstens zulke ongewenste associaties. Zoals het bedrijf Rompslomp in Utrecht, dat boekhoudprogramma’s voor freelancers en zzp’ers levert. Rompslomp? Wie houdt er nu van rompslomp? De oprichters van Rompslomp zelf ook niet zoals ze zelf aangeven op hun website onder het kopje 'Over ons': 'Wij zijn zelf ook ondernemers (die niet van rompslomp houden).'

En Flesstin Twello, dat een veiligheidssysteem levert dat naar eigen zeggen dé standaard moet worden voor het veilig werken op hellende daken. De associaties met bedriegen en oplichten dringen zich op. Beddenspeciaalzaak De Bedweters is geen kleintje met vestigingen in Velsen, Alkmaar en Den Helder.

"Waar slaapt u nu dan op?" "Op een matras met binnenvering." "O, u kunt véél beter een latexmatras nemen, dat is veel beter voor uw rug." "Vreemd, want die boxspring is mij juist aangeraden door mijn orthopeed." "Die orthopeed zei dat u binnenvering moest nemen? Wat een onzin. Latex is echt veel beter, neem dat van mij aan. Hier, deze kost slechts 800 euro." Alweer, geen fijne associatie, dat betweter. In de bedden heerst het bizarrenaamvirus want in Amsterdam noemt een grote beddenzaak zich Bed Habits.

Diezelfde rare gewoonte zie je dagelijks terug: in kapsalon CuliHair in Zierikzee en Vet Haar in Den Haag. Andersom heten veel snackbars tegenwoordig Hapsalon (brr). Bij Total kun je aanhangwagens huren met de merknaam Bullebak. Schoenenmerk Regatta verkoopt outdoorschoenen die Borderline Mid heten. Op veel winkeldeuren zit een blauwe sticker van Wugly, een ‘winkelreview- en informatiesite voor consumenten’ – merkte dan niemand bij Wugly die lelijke bijbetekenis op?

De namen van hamburgerzaken Burgerlijk en Burgertrut doen elk weldenkend mens pijn. En veelzeggend is dat het Amsterdamse restaurant Fyra, ooit door Johannes van Dam in de krant bekroond met een 10-, in maart 2016 failliet ging. En dan veránder je je naam om de gedachte aan terreurorganisatie Isis te wissen, zoals de Amsterdamse specialist in online dataverzameling ISIZ dit voorjaar, en dan noem je jezelf DataIM. In Memoriam Data.