Hoe kom je erop vanille te gaan kweken?
"We kweken voornamelijk kamerplanten, maar ook een orchidee en vanille komt van een orchidee. Zo'n 80 procent van de vanille komt uit Madagaskar. De boeren daar hebben het proces niet onder controle, waardoor de kwaliteit wisselt. Wij denken dat we het beter kunnen. We hebben een consortium van bedrijven en onder meer de universiteit van Wageningen. Bij Van Marrewijk in Dinteloord en bij de Wageningen Universiteit & Research Center hebben we in Bleiswijk een proefkas."
Is het zo lastig vanille te kweken?
"Het is een liaanachtige plant die om bomen groeit en wortels in de lucht heeft. De plant groeit 5 meter per jaar en na tweeënhalf jaar begint de bloei. De bloem gaat om 06.00 uur open en om 12.00 uur dicht. In die tijd moet je ze handmatig bestuiven. Dan komt er één boon aan elke bloem. Die moet vier maanden aan de plant rijpen, zodat vanilline wordt aangemaakt. Na de pluk duurt het drogen nog negen maanden. We willen dat proces gaan verbeteren en versnellen."
Wat valt er aan de kweek van vanille te verbeteren?
"De bestuiving luistert zeer nauw. De boeren in Madagaskar doen dat met een staafje. Wij werken nu aan een tool waarmee je met de juiste druk het stuifmeel op de juiste plek van de stamper plaatst, zodat iedere uitzendkracht dit werk kan doen. We hebben op Costa Rica een bijensoort gevonden die de bloem in gaat vanwege de geur. Dat zou ook een oplossing kunnen zijn. Maar het belangrijkste is het vanillinegehalte. De voedselindustrie wil een gehalte van 1,8 terwijl de boeren vaak maar tot 1,1 komen. Wij denken dat 2,5 haalbaar is. We denken dat we 5 kilo per vierkante meter kunnen produceren. Eén peul weegt ongeveer 15 gram, waarvan na het drogen ongeveer 25 procent overblijft."
Wat kost het project?
"We hebben een budget van 900.000 euro. Ongeveer de helft daarvan komt van subsidies, een kwart leggen wij als bedrijven cash in en het resterende kwart is een bedrag dat wij als bedrijven in uren en productiefaciliteiten investeren."
En als het project mislukt?
"We hebben op dit moment tien projecten lopen. We proberen indigo te kweken voor de blauwe kleurstof van spijkerstof. We zijn ook bezig met wasabi, peper en salep. Van de tien projecten moeten er in elk geval twee gaan lukken."
