Reddingsplan Amicitia Food Village lijkt te mislukken

Initiatiefneemster Nursel van Oene weet van geen opgeven. Alsof er geen sprake is van een faillissement van haar vennootschap Amicitia Food Village, zoekt zij naar nieuwe keukenprinsen voor 'haar' foodhal. En nu ze toch bezig is: ook wie een betaalbare werkplek zoekt kan bij haar terecht. Aan de overkant, in het pand van voorheen Perry Sport, begint zij in oktober Business Village.

SchandaligVan Oenes ongebroken geloof in een goed einde voor wat in de volksmond 'de koopgoot' is gaat heten, roept bewondering op. Maar vooral toch verbazing en zelfs woede. ,,Schandalig,'' reageert de Amersfoortse ontwikkelaar Kees van Loon op Facebook, ,,dat deze dame zo maar verder kan gaan met deze luchtkastelen! Ik zou zeggen: betaal eerst alle schulden maar eens terug en kom dan met nieuwe plannen.''

Het is inderdaad een 'doorstart' die veel vragen oproept. Hoe kan het dat Van Oene zelf faillissement aanvraagt na een verloren arbitragezaak over een aannemersrekening en vervolgens vanuit een ander vennootschap weer vrolijk verder gaat?

Curator Carolien Schreuders zou het antwoord moeten weten. Zij staat de pers niet te woord. Ook niet over de vraag waarom de overgebleven eigenaren van de kook-units en de inmiddels thuis zittende werknemers na zes weken nog steeds in onzekerheid verkeren.

Maar het grootste raadsel is toch de opstelling van de vastgoedeigenaar. Winkelcentrum Amicitia behoort aan Wim Zegwaard, één van de meest vermogende ondernemers van het land. Voor een man die alleen al miljoenen aan auto's, horloges en paarden uitgaf, moet 370.000 euro schuld aan aannemer Karbouw een schijntje zijn. Toch schiet hij Van Oene niet te hulp. Zaken zijn zaken, kan de met de verwerking van afval rijk geworden Zegwaard hebben gedacht, maar dan nog: ook hij wordt door dit faillissement in de portemonnee geraakt. De negatieve publiciteit helpt niet bij het strikken van huurders voor het al jaren met leegstand kampende winkelcentrum.

Zegwaard voorkomt geen faillissement, maar hij doet wel wat anders. Vlak nadat Karbouw beslag laat leggen op de eventuele huurinkomsten van Food Village, neemt hij de huurcontracten met de kookunit-houders over. Ook de inboedel van Food Village wordt aan hem overgedaan. Dat kan nog een vervelend staartje krijgen, want dit riekt naar faillissementsfraude. Zegwaard reageert niet op interviewverzoeken van deze krant.

VastgoedportefeuilleKoopgoot Amicitia heeft hij verkregen als onderdeel van een grote vastgoedportefeuille. In 2008 wil de Stichting Bedrijfspensioenfonds Zorgverzekeraars (SBZ) in één klap van al zijn winkels, appartementen en kantoren af. In een tijd dat het economisch slecht gaat, hapt Zegwaard samen met twee gehaaide Amsterdamse vastgoedjongens toe. Voor ruim 70 miljoen euro wisselt een groot aantal panden in voornamelijk de Randstad van eigenaar. De waarde van Amicitia wordt gesteld op ruim 11 miljoen euro, zo'n 5 miljoen minder als SBZ er acht jaar eerder voor heeft betaald aan projectontwikkelaar ING Vastgoed. Dat is nog steeds heel veel geld voor een winkelcentrum dat sinds de opening kampt met grote leegstand en een slecht imago.

De enige onderneming die zich vanaf de opening in Amicitia staande heeft gehouden, is Kentucky Fried Chicken (KFC). Met dank aan de ligging: aan de kop, vrijwel in het verlengde van de Utrechtsestraat en dus niet in de 'goot' zelf. De eerste jaren is het erop of eronder voor deze snackspecialist. Samen met Ziengs Schoenen (inmiddels verhuisd naar de Langestraat) en de ketens Perry Sport en Oil-Vinegar (inmiddels failliet) wordt tot aan de hoge raad toe gevochten voor een huurverlaging. Zonder resultaat.

De rechtbank gaat niet mee in de redenatie dat ING Vastgoed in een brochure een misleidende voorstelling van zaken heeft gegeven. Weliswaar is er een A1-locatie met een hoogwaardige invulling beloofd, maar een ontwikkelaar kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor een tegenvallende passantenstroom. Het Amicitia-arrest is tot aan de dag van vandaag berucht in retailkringen. Staat de belangstelling voor een winkelcentrum niet in relatie tot de huur, dan is dat het probleem van de winkelier en niet van de verhuurder.

Stugge verhuurderSander Maas, de franchisehouder van KFC, hoopt dat met de komst van Zegwaard een frisse wind gaat waaien. Tevergeefs. Hij krijgt te maken met een 'stugge verhuurder'. Onder dreiging van een nieuwe rechtszaak, weet Maas uiteindelijk wel voor elkaar te krijgen dat Zegwaard instemt met een huurverlaging. Er ligt al een gedegen plan van aanpak dat de beheerder van de vorige eigenaar heeft laten maken. Zegwaard doet er niets mee. Amicitia wordt op zijn beloop gelaten. Mogelijk heeft deze onverschilligheid te maken met een dramatische gebeurtenis in zijn persoonlijke leven. In maart 2012 worden hij en zijn vrouw in hun Rijswijkse huis gewelddadig overvallen. De beruchte crimineel Reda N. is er onlangs voor veroordeeld.

Plots, op het moment dat eigenlijk niemand meer in Amicitia gelooft, verschijnt Nursel van Oene ten tonele. ,,Als ik deze lege winkels binnenloop, zie ik geen problemen, alleen maar mooie mogelijkheden'', vertelt zij juni 2015 opgewekt in deze krant. Zij kondigt de komst van een trendy foodhal aan. De financiering is geen probleem, verzekert zij. Dat doet zij deels zelf en er is ook nog een externe financier.

Van Oene is een onbekende naam in de wereld van de retail en horeca. Waarom krijgt uitgerekend zij het vertrouwen van Zegwaard? Haar oudere zus blijkt tot zijn beste en oudste vrienden te horen. Het ligt voor de hand dat zij Van Oene, die samen met haar echtgenoot Cees een bureau in verandermanagement drijft, heeft aanbevolen. Het betreft niet zomaar een zus. Aysel Erbudak is de omstreden bestuursvoorzitter van het Amsterdamse Slotervaartziekenhuis. In 2013 is Erbudak ontslagen. Er lopen nog steeds rechtszaken.

Geen half werkAlle scepsis ten spijt, bij de opening van Amicitia Food Village in december 2015 blijkt Van Oene bepaald geen half werk te hebben geleverd. De aanpak is op alle terreinen uiterst professioneel: echt lekker eten van mensen die zich eerder bewezen in andere foodhallen, een doordachte inrichting, en ingehuurde deskundigheid op gebied van marketing en publiciteit. Wat wel opvalt, is het ontbreken van lokale restauranthouders. In tegenstelling tot hun Amsterdamse collega's durven zij dit avontuur in de winkelstrip met de slechte reputatie niet aan.

Maas van KFC is blij. Hij draait in december een topomzet. Tot zijn grote tevredenheid ziet hij dat het overleg tussen Van Oene en de gemeente tot een veel beter en mooier entree heeft geleid. De fietsenzee voor zijn deur is aangepakt. Hij hoopt vurig dat Amicitia Food Village alsnog een succes wordt. ,,Lukt dit niet, dan moet je onder ogen zien dat het trekken aan een dood paard blijft.''

Josien van Eijk, tot voor kort verantwoordelijk voor de publiciteit en marketing, gelooft nog steeds in een welslagen. ,,Dit doet pijn, echt pijn. Heel frustrerend dat ik nu thuis zit en niet de kans krijg om de puntjes op de i te zetten. Natuurlijk zijn er verbeterpunten, dat is normaal bij zo'n groot project. Je hebt zeker een jaar nodig om te komen waar je wilt zijn. Het is zonde als dit concept nu al de nek wordt omgedraaid.''

De vloek die op de koopgoot rust, valt niet alleen te verklaren uit de onlogische en lelijke uitwerking van trapje af en trapje weer op. Het project kwam tot stand in een tijd dat de bevolking zijn buik vol had van beleidsmakers die droomden over een Manhattan aan de Eem. Tot op de dag van vandaag lijkt niet te zijn vergeten dat op deze plek een prachtig plantsoen verloren is gegaan. Het enige dat nog herinnert aan het oude Amersfoort is de middengevel van herensociëteit Amicitia. Die mocht, nee moest, intact blijven. De inpassing komt geforceerd over. En het is ook nog eens een replica. De originele gevel waaide tijdens de bouw om.