Zo imiteren criminelen Facebookpagina’s van winkels om klanten te beroven

Trap er niet in, is de boodschap van Marco Vos, eigenaar van Jumbo Vathorst in Amersfoort. ,,Eén of andere grapjas heeft dit nu al twee keer gedaan: een account aangemaakt onder onze naam en vervolgens vriendschapsverzoeken gestuurd aan klanten die ons echte account volgen. Wat ze willen? Geen idee. Volgens mij gegevens”, zegt hij tegen het AD.

Hij maakte nooit eerder mee dat er plots een nieuw account opdook onder ‘Jumbo Vathorst’. Nu twee keer in korte tijd. ,,Het is heel vervelend, maar het enige wat we kunnen doen is waarschuwen.” Via Facebook dus. 'Het verzoek komt niet van ons!', tikte Vos in zijn dringende oproep.

Van Boskoop tot Den Helder kampen ondernemers met imitators

De Amersfoortse supermarkt blijkt niet de enige met het probleem. Ook meerdere winkels van Action, Wibra en andere Jumbo-filialen in het land zijn de dupe. Zelfs kleinere zaken, zoals bakkers of koffietentjes, blijven niet gespaard. Van Boskoop tot Den Helder hebben ondernemers te kampen met ongewenste imitators.

Klanten krijgen na het accepteren van een vriendschapsverzoek een persoonlijk bericht van - zo zouden ze moeten geloven - de winkel waar ze regelmatig komen. Ze hebben iets gewonnen, maar hoeven alléén nog even op de link te klikken en een screenshot van hun ingevulde (creditcard)gegevens te maken of met hun creditcard een bedrag te storten. Doe dat vooral niet, waarschuwen alle ondernemers.

De valkuil is dat ondernemers acties via Facebook organiseren

Extra valkuil: het zijn vaak ondernemingen die zelf regelmatig echte winacties via Facebook organiseren. De meest gehaaide oplichters kopiëren soms letterlijk de tekst en de foto's van een lopende wedstrijd, maar dan met malafide linkjes erin. ,,Het lijkt op dit moment wel een trend bij elke winactie", verzucht een koffiewebshop uit Valkenswaard. Meerdere ondernemers hebben al besloten even te stoppen met winacties via Facebook.

Bedrijfspagina heeft geen vrienden maar volgers

Er zijn twee manieren om ze snel te herkennen. Ten eerste: het vriendschapsverzoek zelf. Want een officiële bedrijfspagina zal nooit een ‘vriendschapsverzoek’ sturen, die heeft namelijk geen ‘vrienden’, maar ‘volgers’. Ten tweede zijn de nepberichten te herkennen aan vreemd taalgebruik (‘Doe de onderstaande instructeur’ en ‘Je moet eerst de voltooiing voltooien’). Bovendien vraagt een bedrijf nooit om creditcardgegevens, helemaal niet wanneer je iets gewonnen hebt.

De tekst gaat verder onder de foto.

Het fenomeen is al langer bekend, maar lijkt sinds deze maand een vlucht te nemen. Rabobank is op de hoogte van de truc, laat woordvoerder Joris Hoff weten. Al lijkt er volgens hem (nog) geen sprake te zijn van een trend. Het is bovendien moeilijk te achterhalen, helemaal als mensen zelf te goeder trouw geld hebben overgemaakt. Hoff: ,,Betalingen aan oplichters die willens en wetens door klanten verstuurd worden zijn bijzonder moeilijk te detecteren."

Facebook verwijdert, maar het blijft dweilen met kraan open

De gedupeerde ondernemers vragen hun vaste klanten om de sluwe copycats te blokkeren en te rapporteren bij Facebook. Heeft dat zin? Facebook zelf blijft er vaag over. ,,Facebook verwijdert inhoud die opzettelijk misleidt, bewust een verkeerd beeld geeft of op een andere manier anderen oplicht of uitbuit voor geld of goederen.” Ze worden dus regelmatig verwijderd, maar dat lijkt dweilen met de kraan open. Het komt geregeld voor dat er kort daarna een nieuw nepprofiel opduikt.