Valairbag: de airbag voor bejaarden

Ouderen die ten val komen, hoeven in de toekomst minder bang te zijn voor een gebroken heup. De 'valairbag' van de TU Delft en het jonge bedrijf Wolk Company garandeert een zachte landing.

,,Het is eigenlijk als grap ontstaan", legt Filippo van Hellenberg Hubar van Wolk Company uit. Een van de oprichters van het bedrijf gaf zijn moeder bij wijze van Sinterklaassurprise een opblaasbare zwemband cadeau. Ze was al een aantal keer gevallen en die zwemband moest haar val de volgende keer breken.

Al gauw werd het idee van valbescherming serieuzer. ,,Een val heeft vaak grote gevolgen", legt Van Hellenberg Hubar uit. ,,Een op de vier ouderen die een heup breekt, overlijdt aan de gevolgen daarvan. Ook zijn er mensen die na een val niet meer naar buiten durven." Jaarlijks worden ruim 25.000 heupprotheses geplaatst.

Dat ouderen onzekerder zijn met lopen, merkt Heike Vallery, hoofddocent Biomechanical Engineering aan de TU Delft, ook op. Ze werkt samen met Wolk Company aan de airbag. ,,Ze reageren langzamer, ze lopen minder makkelijk en een beweging kost meer moeite. Veel oudere mensen zijn bang om te vallen en lopen daardoor minder. Dan kom je al snel in een vicieuze cirkel."

De valairbag moet dat tegengaan. Het is een soort riem die onder kleding kan worden gedragen en bijna niet opvalt. Hoewel de vergelijking met de airbag uit de auto snel is gemaakt, werkt de valairbag anders. ,,De airbag uit de auto heeft de tijd om op te blazen zodra je iets raakt. Maar dat is bij een val op de grond te laat", zegt Van Hellenberg Hubar.

Met behulp van de TU Delft is daar wat op bedacht. ,,Er zitten sensoren in die de val een paar tienden seconden voordat je de grond raakt detecteren." Dan schieten de kussens er dus al uit en vangen de klap op. Ook zit er een alarmfunctie in, die een melding verstuurd als de gebruiker op de grond ligt.

Dat de riem 'afgaat' op andere momenten, is vrijwel helemaal uit te sluiten. ,,Hij is getest met schijnbewegingen of wanneer je in je stoel ploft. Dan gaat hij niet af," stelt Van Helleberg Hubar. In februari volgend jaar worden honderd valairbags getest in vijf zorginstellingen. Tot die tijd onderzoekt Vallery tot in detail op welke verschillende manieren mensen kunnen vallen.