„Fatbikes komen de laatste tijd alleen maar slecht in het nieuws...” Guido Smelt zegt het in het AD met lichte teleurstelling in zijn stem. De elektrische fietsen met brede banden en snorfiets-look lijken een magneet voor controverse. Van roekeloos rijgedrag tot frequente diefstallen, de fietsen zijn een bron van overlast geworden. ANWB, Allianz en Interpolis verzekeren de fietsen zelfs niet meer, zo werd deze maand bekend, nadat in Amsterdam meer dan 90 procent ‘verdween’.
Toch is dat niet het verhaal achter fatbikes oet Vriezenveen, zegt de jonge ondernemer. „Want de ophef gaat vrijwel altijd om - ik zeg het maar even plat - Chinese rommel. Om fatbikes zonder framenummer en keurmerk, die mensen zelf importeren en opvoeren tot 50 kilometer per uur. Na diefstal zijn ze vervolgens ontraceerbaar. Dat is iets heel anders dan wat wij doen. Loop maar even mee.”
Niet iedereen vindt het mooi, het moet echt je smaak zijn. Maar vooral jongeren zijn enorm enthousiast
Guido Smelt, Karda
Fulltime aan droom op moddervette banden
Hij leidt rond in z’n compacte werkplaats annex kantoor op een bedrijventerrein in Vriezenveen. Broer Pascal (22) is er deze donderdag ook. Samen begonnen de piepjonge ondernemers hun eigen merk fatbike, Kadra. De naam is een knipoog naar Karl von Drais, de uitvinder van de allereerste fiets. „We zaten te zoeken naar een naam, dit vonden we gewoon grappig.”
Ze werken inmiddels allebei fulltime aan hun droom op moddervette banden. Guido is net klaar met zijn studie bedrijfskunde aan Saxion, Pascal is na twee jaar op dezelfde hogeschool gestopt met een opleiding ondernemerschap & retail. Ze storten zich samen vol op de e-bikes met grote koplampen.
Lees ook: Miljoen investeringsgeld voor Phatfour om op te schalen in Europa
Proefmodel van de Kadra V4
Guido haalt een grote zwarte fiets uit het rek. „Dit is ons proefmodel van de Kadra V4", vertelt hij met gepaste trots. Volgende maand wordt er een trailer afgeleverd in Vriezenveen met daarop honderd stuks van dat nieuwste model. Het is hun grootste order tot nu toe. De fietsen gaan in de verkoop vanaf 2500 euro per stuk en zijn geassembleerd in Spanje. Twintig stuks zijn nu al gereserveerd.
De V4 van de Tukkers is een volledig legale fatbike, begrensd op 25 kilometer per uur, de wettelijke maximumsnelheid. Opvoeren is niet mogelijk. De accu zit, in tegenstelling tot bij andere modellen, verwerkt in het frame, wat het een stijlvolle aanblik geeft. En de fiets heeft voor- en achtervering. „Niet iedereen vindt het mooi, het moet echt je smaak zijn. Maar vooral jongeren zijn enorm enthousiast.”
Verkoop vijf keer hoger
Fatbikes zijn tot nu toe vooral te vinden in de grote steden. Exacte cijfers ontbreken, maar scooterwinkel La Souris (17 vestigingen in Nederland, onder meer in Enschede) zag de verkoop deze zomer vervijfvoudigen. Ook in Twente kom je ze vaker tegen. „Ook wij hebben ze al veel verkocht aan vrienden en bekenden”, zegt Pascal met een glimlach.
Wat de fatbike populair maakt, is dat je er met zijn tweeën op kunt zitten en dat er geen helmplicht is, zoals op een scooter. Dat is een voordeel, maar werkt ook misbruik in de hand. Zo zijn er zelfs modellen op de markt waarbij je helemaal niet hoeft te trappen, maar gewoon gas kunt geven aan het stuur.
De broers hebben een eigen, bijzonder verhaal te vertellen. Dat ze in de wereld van de fatbikes zijn gestapt, is min of meer toeval. Op een familievakantie met hun ouders in Amerika zagen de Vriezenveners vijf jaar geleden een ‘gekke fiets’ rondrijden over de boulevard van Santa Monica. Pascal: „We dachten: wat is dit dan? Een brommer? Een motor? We hebben snel een foto gemaakt. En thuis opgezocht wat het was.”
Lees ook: 144 miljoen aan schulden bij VanMoof-faillissement
Veel sneller dan verwacht
Eenmaal thuis raakten de mannen steeds enthousiaster over de fatbike, een destijds in Nederland nog onbekend fenomeen. Ze besloten om samen een fatbike te importeren. Gewoon, voor de fun. Maar de fiets sloeg aan in hun omgeving, één fatbike werden er vijf, daarna volgden nog grotere bestellingen en werd zelfs de stap gezet naar een eigen merk.
Dat laatste ging veel sneller dan verwacht. De broers studeerden namelijk nog, en hadden dat eigen merk vooral als toekomstdroom genoteerd. „Maar onze fabriek in Nederland waar wij zaken mee deden, ging exclusief samenwerken met één ander merk. We moesten wat anders zoeken. Toen hebben we onze droom maar naar voren gehaald.”
Het ‘sleutelen’ aan een perfect model fiets bleek de mannen veel energie te geven. „We zijn al een jaar continue bezig: hoe kunnen we deze fiets nu perfect maken? De volgende stap is een ingebouwd GPS-systeem en een app, waardoor je continue kunt zien waar je fiets is.”
Onze fietsen kunnen gewoon naar de fietsenmaker voor onderhoud en nieuwe onderdelen
Guido Smelt, Karda
Begindagen van VanMoof
Het verhaal van de broers lijkt ergens wel op die van de begindagen van VanMoof, het onlangs failliet verklaarde fietsmerk. Die hippe e-bikes werden ontwikkeld door twee broers uit Lochem, een vergelijkbare plaats als Vriezenveen in het nuchtere oosten van Nederland. Ook die fietsen werden vooral hip in de Randstad. „We zien de gelijkenissen zelf ook wel”, zegt Guido. „Dat is mooi, maar we willen niet in dezelfde valkuilen trappen.”
Wat de broers anders doen, is dat ze gebruik maken van bestaande onderdelen bij het samenstellen van hun fiets. Ze kiezen naar eigen zeggen de kwalitatief beste fietsmerkonderdelen, van merken als Shimano, Bafang, Kenda en Shifter. Die integreren ze vervolgens in hun fiets. „VanMoof was super exclusief, maar had ook super hoge opstartkosten. Dat willen wij niet. En onze fietsen kunnen gewoon naar de fietsenmaker voor onderhoud en nieuwe onderdelen.”
Onverzekerbare fiets?
De mannen hebben nog geen investeerders voor hun bedrijf, ze doen het voorlopig met eigen geld en dat van hun ouders. Het doel? Dit jaar eerst 200 fietsen verkopen, het jaar erop 300, en dan over een paar jaar richting de 1000. „En wat we heel graag willen, is landelijke dekking in de fietsenwinkels”, zegt Guido.
En diefstalgevoeligheid? Brengen ze geen onverzekerbare fiets op de markt? Dat zal allemaal wel meevallen, bezweert Guido. „Het is iets meer zoeken, maar er zijn ook nu nog verzekeringen te vinden. Daarbij: een fatbike is relatief nieuw. Het vertrouwen moeten we terugwinnen de komende jaren, met fietsen die niet op te voeren zijn en wél te traceren. Dan komt het vanzelf goed.”
Lees ook: Ambitieus Phatfour: 'Binnen vijf jaar 50.000 e-bikes in Nederland en buitenland'