Een dagje uit in de tuinbranche

De tuinbranche is de crisis te boven, maar dat geldt lang niet voor alle ondernemers. Kleine tuincentra hebben het lastig, de allergrootste floreren. Dat schrijft het AD donderdag.

Bij tuincentrum Coppelmans in Nuenen gaat dit jaar de schop in de grond. En flink: de zaak wordt uitgebreid van 3000 naar 9000 vierkante meter. Die verdriedubbeling is noodzakelijk, zegt Patrick Coppelmans van het familiebedrijf dat acht tuincentra heeft in Oost-Brabant. ,,Dan kunnen mensen lekker lang rondslenteren, en ondertussen een kop koffie drinken. Een bezoekje aan een tuincentrum moet tegenwoordig echt een dagje uit zijn. Met een kleine vestiging red je het als ondernemer niet meer.''

De economische crisis heeft de tuinbranche opgeschud. Na het dieptepunt in 2013 zagen de tuincentra hun totale omzet vorig jaar weer met zo'n 2 procent stijgen. Tegelijkertijd gingen echter verschillende kleine tuincentra failliet, waaronder een GroenRijk in Zoetermeer en Life & Gardens in Breda en Veldhoven. Ook dit jaar zullen zo'n vijftien tuincentra hun deuren sluiten, voorspelt de Rabobank. Waren er 5 jaar geleden nog 585 tuincentra in Nederland, nu zijn dat er nog zo'n 540. De grote vestigingen worden daarbij steeds groter; het totale aantal vierkante meters tuincentra neemt toe. Tegelijk groeit de concurrentie. Ook Hornbach, Praxis en Lidl lokken klanten met scherpe aanbiedingen voor planten en snoeischaren. En wie een nieuwe grasmaaier of terrastegels zoekt, kan die ook online bestellen bij Bol.com, of rechtstreeks bij de fabrikant. Hoef je er niet eens zelf mee te sjouwen.

Tuincentra die willen overleven, moeten zich dus van de bouwmarkten, supermarkten en webshops onderscheiden, zegt Martin van Zwol, adviseur in de branche. ,,Kansen liggen er zeker. Aan de kijkcijfers van Robs Grote Tuinverbouwing en Eigen Huis en Tuin zie je dat tuinieren volop in de belangstelling staat. Maar om klanten te trekken, moeten tuincentra nu keihard werken. De sky is niet langer de limit, zoals vóór de crisis.''

Lang waanden de tuincentra zich onaantastbaar. Zelfs toen de huizenmarkt instortte en Nederlanders verhuizingen en vakanties uitstelden, bleven mensen wel geld uitgeven aan de inrichting van hun huis en tuin. Uiteindelijk sloeg ook in de tuinbranche de crisis toe, met stevige omzetdalingen in 2012 en 2013.

Inmiddels is de branche, in het kielzog van de aantrekkende woningmarkt, weer wat opgekrabbeld. Mensen verhuizen weer, en bij een nieuw huis hoort een fijne tuin. Maar de gouden tijden van voor de economische crisis komen niet meer terug. De Rabobank signaleert 'grillig consumentengedrag' en verwacht dat de omzet van de tuincentra dit jaar zal stabiliseren.

De wereld is veranderd, ondervond ook de organisatie van Huis & Tuin in Leeuwarden. De grootste tuinbeurs in het noorden gaat begin maart wegens gebrek aan exposanten niet door. De beurs was te weinig met z'n tijd meegegaan, erkent de organisatie, WTC Expo. ,,We hebben de beurs vorig jaar opgefrist, maar wellicht zijn de bakens te laat verzet.'' Net als een tuincentrum moet een tuinbeurs een belevenis zijn, stelt directeur Frank van der Heide van Tuinbranche Nederland. ,,Je moet inspiratie bieden, nieuwe tuinontwerpen tonen, dé specialist in tuinieren zijn. Het moet echt een feestje zijn.''

TuincaféDat lukt concurrent Tuinidee blijkbaar wel. Met een scala aan speciaal ontworpen inspiratietuinen verwacht de tuinbeurs eind februari in de Bossche Brabanthallen meer dan 250 exposanten. Om die allemaal te herbergen, breidt de organisatie dit jaar uit met een extra hal.

Ook de uitbreidende tuincentrumondernemer Patrick Coppelmans ziet de toekomst met vertrouwen tegemoet. Als zijn nieuwbouw af is, kunnen klanten er halverwege hun rondje een broodje eten in het tuincafé. Er komt een kinderhoek, er zijn themaweken en bijvoorbeeld workshops bloemschikken.

De grootste uitdaging voor Coppelmans is het aantrekken van jongere klanten, zegt hij. Nu zijn het de vijftigplussers die veruit het meeste geld in de kassa's van tuincentra achterlaten. "Zij zijn opgegroeid in een tijd dat bijna iedereen tuinierde. Jongeren weten vaak niks over snoeien, stekken en de beste planttijd. Tegelijk groeit onder die groep wel de belangstelling voor moestuintjes, en voor planten die bijen, vlinders en vogels aantrekken. We leiden ons personeel op om klanten daarover te informeren. Zo zorgen we hopelijk voor een nieuwe generatie die straks achter zijn zelfgekweekte geraniums wil zitten.''