MKB-Nederland-voorzitter Jacco Vonhof noemt Prinsjesdag „beleidsarm”. „Alles wat bekend moet worden is al uitgelekt, en dat is niet veel. We hebben te maken met een dubbel demissionair kabinet, dan is er weinig slagkracht”, aldus Vonhof vanmorgen in De Ondernemer Live.
Uit een peiling van MKB-Nederland en VNO-NCW blijkt dat bijna 90 procent van de ondernemers ontevreden is over de stabiliteit van politiek en bestuur. Zes op de tien vinden het ondernemingsklimaat ronduit slecht.
Karremans is zelf ondernemer geweest, hij weet waar de pijn zit
Jacco Vonhof
Vonhof heeft wél vertrouwen in de (demissionaire) minister van Economische Zaken, Vincent Karremans. „Zijn voordeel is dat hij verder kan waar zijn voorganger moest stoppen. En Karremans is zelf ondernemer geweest, hij weet waar de pijn zit. Hij noemt regeldruk zijn belangrijkste prioriteit en dat klinkt hoopvol.”
In gesprek met De Ondernemer gaf Karremans aan te werken aan een plan tegen die gehekelde regeldruk, maar dat hij ‘morgen niet ineens 500 regels heeft geschrapt’.
Lees ook: Prinsjesdag 2025 - Jacco Vonhof hekelt regeldruk en politieke spelletjes: ‘Economie op één zetten’
Retail: gemiste kans op structurele steun
Volgens INretail ontbreken in de Miljoenennota concrete maatregelen om de sector te versterken. De brancheorganisatie wijst op oneerlijke concurrentie van niet-Europese platforms als Temu en Shein en op accijns- en btw-verschillen met buurlanden, die consumenten steeds vaker over de grens doen winkelen. „Het rendement staat nu te zwaar onder druk waardoor investeren onmogelijk wordt.”
Een kleine opsteker is het koopkrachtplusje van 1,3 procent in 2026 en het uitblijven van een brede btw-verhoging. Ook de verlenging van de accijnskorting op brandstof geeft ondernemers lucht. Toch waarschuwt INretail dat zonder structurele investeringen in digitalisering, verduurzaming en centrumgebieden de sector niet toekomstbestendig wordt. De brancheorganisatie wil daarom voor extra middelen in het fonds Impulsaanpak Winkelgebieden, zodat woningbouw- en vernieuwingsprojecten in dertien steden kunnen starten.
Klimaat en energie: waarschuwing Raad van State
De Raad van State waarschuwt dat het behalen van de klimaatdoelen voor 2030 stagneert. Volgens de Afdeling advisering schuift het kabinet problemen vooruit, terwijl ondernemers juist behoefte hebben aan voorspelbaar en consistent beleid.
Het advies benadrukt dat investeringen gericht moeten worden op kansrijke en innovatieve bedrijvigheid, die ruimte, mensen en middelen krijgt om te groeien. Ook de aanpak van netcongestie is volgens de Raad cruciaal: zonder meer capaciteit op het stroomnet lopen bedrijven vast in hun verduurzaming en elektrificatie.
Daarnaast wijst de Raad op de noodzaak om schaarste aan arbeid, materialen en middelen actief aan te pakken. Innovatie en besparing moeten daarbij voorrang krijgen, zodat bedrijven toekomstbestendig kunnen blijven werken
Lees ook: VNO-NCW: Handelsdeal VS-EU welkom, maar pijnlijk voor Nederlandse ondernemers
Industrie: vijf jaar beslissend
Ook de chemische sector slaat alarm. De Koninklijke Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI) noemt de komende vijf jaar „bepalend”. Voorzitter Nienke Homan: „De chemie in Nederland bevindt zich op een kantelpunt. Als we nu geen koerswijziging inzetten, raken we een sector kwijt die onmisbaar is voor onze economie, strategische onafhankelijkheid en duurzame toekomst.”
De brancheorganisatie wijst op hoge energiekosten, netcongestie en trage vergunningverlening die de elektrificatie afremmen. „Het is tijd voor krachtig en voorspelbaar industriebeleid”, aldus Homan. Tegelijk ziet de VNCI „lichtpuntjes”: het kabinet lijkt oog te hebben voor regeldruk, infrastructuur en snellere procedures.
Lees ook: Netcongestie kost jaarlijks 40 miljard: oplossingen van ondernemers stokken door juridische grenzen
CNV: druk op krappe arbeidsmarkt
Volgens CNV dreigen publieke functies minder aantrekkelijk te worden, omdat tienduizenden ambtenaren op de nullijn blijven. Voor werkgevers vergroot dat de druk op een al krappe arbeidsmarkt. Ook waarschuwt de bond dat financiering van defensie-uitgaven uit de sociale zekerheid de stabiliteit van het vangnet kan aantasten, waar bedrijven bij reorganisaties of ontslagperiodes op rekenen.
FNV: spanning op loononderhandelingen
De FNV verwacht dat de aangekondigde lastenverzwaring voor lage inkomens de loononderhandelingen verder onder spanning zet. „Deze Buffelboete is een keiharde belastingverhoging voor bijvoorbeeld mantelzorgers die niet meer kúnnen werken”, zegt interimvoorzitter Dick Koerselman. Werkgevers krijgen daardoor mogelijk te maken met hogere looneisen.
Ook de nullijn bij ambtenaren en een bezuiniging op de WW vergroten de onzekerheid op de arbeidsmarkt. Het uitblijven van een hoger jeugdloon kan de instroom van jonge werknemers bij bedrijven bemoeilijken.
Lees ook: EZ-minister Karremans waarschuwt: ‘Volgende Mollie of Coolblue komt mogelijk niet uit Nederland’
VCP: polderpower nodig
De VCP benadrukt dat politieke instabiliteit risico’s oplevert voor het vestigingsklimaat en de concurrentiepositie van bedrijven. Volgens voorzitter Nic van Holstein is er een gezamenlijke aanpak nodig om economische groei en werkgelegenheid te behouden.
Hij roept de politiek op tot voorspelbaar beleid en ‘polderpower’ om een weerbare economie en duurzame industrie mogelijk te maken.
Lees ook: Ondernemers duidelijk op eerste OndernemersTop: minder regels, meer vertrouwen
