Nieuws Personeel
Gerard Spong: 'Kledingbedrijven vervolgen voor slavernij'
Nederlanders denken dat ons land het toonbeeld van gelijkheid is. Onzin, zegt advocaat Gerard Spong tegen het AD. "Onze fantastische normen en waarden stellen niet zoveel voor."
Het irriteert hem al jaren: Nederlanders die zich vromer voordoen dan ze zijn. Als advocaat Gerard Spong ergens een hekel aan heeft, is het aan hypocrisie. En nergens ziet hij meer hypocrisie dan in de kledingwinkels. "Iedereen loopt godbetert in kinderarbeidschoentjes en -broekjes rond. En ondertussen zetten we wel een heel grote waffel op over onze fantastische normen en waarden. Die stellen niet zoveel voor. Die normen en waarden zijn gebaseerd op kinderslavernij."
KinderarbeidSpong opende vorige week in Nijmegen de aanval op de internationale kledingindustrie. Daar hield hij dejaarlijkse Daleslezing - vernoemd naar oud-burgemeester Ien Dales. Volgens hem moeten bedrijven strafrechtelijk vervolgd worden voor slavernij, omdat zij producten verkopen die met kinderarbeid gemaakt zijn. "Slavernij is overal ter wereld strafbaar. In Nederland staat er maximaal twaalf jaar cel op."
U richt uw pijlen op de kledingindustrie. U stelt dat die zich schuldig maakt aan slavernij, omdat in de fabrieken in India en China veel kinderen moeten werken. Is een bedrijf als de Bijenkorf een kathedraal van kinderarbeid?"Op de herenmodeafdeling bekruipt me dat gevoel langzamerhand wel. Je ziet overal: made in China, made in India. Het is een stuitend fenomeen, dat veel te weinig aandacht krijgt.''
De kledingbedrijven kunnen strafrechtelijk worden aangepakt via een artikel dat slavernij strafbaar stelt, zegt u. Is dat werkelijk een begaanbare weg?"Natuurlijk. Anders zou ik dat niet zeggen. Er staat twaalf jaar celstraf op, we hebben het over een heel ernstig misdrijf. Elk bedrijf dat in Nederland is gevestigd en dat Indiase kleding koopt die gemaakt is door kinderen, pleegt een misdrijf. Er loopt een gigantisch aantal kledingcriminelen in ons land rond, voor wie geen enkele officier van justitie tot op de dag van vandaag ook maar enige belangstelling toont. Dat is natuurlijk een zotte situatie. De maximumstraf is gelijk aan die voor drugscriminaliteit. Daar geven we alle aandacht aan en deze stuitende misstand laten we geheel ongemoeid." Spong buigt zich naar voren: "Gékker kan het niét."
Let u zelf altijd op de herkomst van uw kleren? Waar komt dat fraaie kostuum dat u vandaag draagt vandaan?"Mijn overhemd komt uit Italië en mijn pak uit Parijs. Waar de maker in Parijs zijn stof vandaan heeft, dát weet ik niet. Ik was een paar maanden geleden in Bombay. Ik wilde een das kopen die daar is gefabriceerd. Ik vroeg aan de verkoper: weet u hoe dit is gemaakt? Die man viel van zijn stoel van verbazing. Hij wilde die spullen natuurlijk aan mij kwijt en hij bezwoer me bij Boeddha en andere grootheden dat er geen kinderhand aan te pas gekomen was."
Die uitleg hebt u geaccepteerd?"Ik heb die uitleg geaccepteerd. Je moet wel een beetje vertrouwen in je medemens hebben, nietwaar?"
U kunt zich veroorloven pakken te kopen in Italië en Parijs. Een heleboel mensen kunnen dat niet en zijn aangewezen op de Primark en de Hema. Wat moeten zij doen?"Dan lopen ze maar in iets anders rond. Er zijn veel vaderlandse designers en ontwerpers. die met goedkope, verantwoorde materialen mooie kleding maken. Ik wil niet iedereen verplichten Nederlandse kleding te kopen, maar kleding uit India en China moet iedereen wantrouwen. De EU moet verplicht stellen dat in elk kledingstuk de garantie staat dat het niet door kinderarbeid tot stand gekomen is."
U kaart dit onderwerp aan. Gaat u zelf actie ondernemen?"Nee. Ik signaleer het. Ik hoop dat het opgepikt wordt."
Nederland ziet zichzelf graag als het land van de gelijkheid. U haalt dat beeld onderuit."Wij slaan onszelf dapper op de borst, maar het is lulkoek. Ik zou pagina's met voorbeelden kunnen noemen met schendingen van het gelijkheidsbeginsel. Het is toch curieus dat de Engelsen ons in de negentiende eeuw dertig jaar voor waren met de afschaffing van de slavernij? In heel Europa werd van de kansel geroepen dat slavernij mensonwaardig was. Toch schaften wij haar pas in 1863 af. Met de vrome inborst van de Nederlanders viel het toentertijd wel mee. Een heel gewaagde vraag: is dat misschien dezelfde inborst die een eeuw later ertoe heeft bijdragen dat zoveel joden in Nederland werden gedeporteerd en zo weinig werden beschermd door de Nederlanders?"
Is de vraag opwerpen hetzelfde als de vraag beantwoorden?"Nee, dat denk ik niet. De omstandigheden in de Tweede Wereldoorlog waren geheel anders dan ten tijde van de slavernij. Toch is het een opmerkelijk gegeven. Ook opmerkelijk is dat dit nooit eerder in Nederland aan de orde is gesteld."
U haalt in uw lezing scherp uit naar de Hoge Raad, die etnisch profileren heeft goedgekeurd. Heeft u daar zelf ook last van?"In Nederland is me dat bespaard gebleven. Als ik naar het buitenland ga, pikt de douane me er vaak uit. Een paar jaar geleden gebeurde het me in Zweden. Ik reed met mijn auto de boot af. Die wilden ze met een speurhond doorzoeken, op zoek naar drugs. Nou, ga uw gang. Ik vroeg: 'Waarom pikt u mij eruit en waarom niet die driehonderd Zweden en Denen achter mij?' Die reden in een of ander lullig Volvootje en ze waren blank."
En waar kwam u in aanrijden?"In een Rólls Róyce."
Gerelateerde artikelen:
