New business: agrarische kinderopvang

'Gaan we een boterham eten?'' vraagt de 3-jarige Frida. Het is 11.15 uur en ze heeft honger gekregen van al haar bezigheden. Lammetjes de fles geven. Wandelen langs de rij hooi etende koeien. Zwaaien naar de hond bij zijn hok. ,,We volgen de behoeften van de kinderen,'' zegt pedagogisch medewerker Merel Hoogendam (36). Ze zit met de kinderen tussen het speelgoed op de grond. ,,We hebben hier niet eens een klok hangen. Als de kinderen naar buiten willen, gaan we naar buiten. Als ze willen eten, gaan we eten. Bij het middagdutje houden we natuurlijk de tijd goed in de gaten.''

PlanDrie jaar geleden was Hoogendam voor het eerst op Hoeve Ackerdijk. ,,Een vriendin kreeg hier een adoptiekoe tijdens haar vrijgezellenfeestje,'' herinnert ze zich. ,,Eigenaar Arie van den Berg vertelde me over het plan van een agrarische kinderopvang. Dat vond ik zo gaaf, ik was meteen verliefd op het idee.''

DroomHoogendam hield contact met Arie en zijn vrouw Petra en mocht zelfs adviseren over het inrichten van de buitenspeelplaats. ,,Ik kwam vaak kijken hoe het ervoor stond. En nu is het zo ver, een droom die uitkomt. De kinderen zijn hier enorm vrij.''

OntwikkelingOp andere kinderdagverblijven waar Merel Hoogendam werkte, probeerde ze ook al zoveel mogelijk buiten te spelen met de kinderen. ,,Maar dat is toch anders. Hier komt alles op je pad. Vanochtend waggelde er een eend voorbij. Dan kijken we minutenlang hoe hij gras eet. Door de seizoenen verandert de omgeving per dag. En de kinderen ontwikkelen zich. Yannic van twee was eerst bang. Maar nu staat hij te vegen bij de koeien en geeft hij lammetjes melk. Het is ook goed als kinderen zich bewust worden welke dierlijke producten ze eten en drinken. Dat ze met respect moeten omgaan met dieren en de natuur. Dat is een cadeautje dat je kinderen kunt meegeven.''

In de moderne en splinternieuwe ruimtes van het dagverblijf verraden steunbalken ('standvinken') de geschiedenis van het gebouw: dit was ooit een koeienstal. Tot kinderhoogte zijn de houten balken gladgemaakt, zodat er geen splintertje kan loskomen. Bij de ingang hangt een rij blauwe overalletjes aan de kapstok. Daarnaast een bak met rubberlaarsjes.

Toenemende vraagTerwijl het wat minder gaat met de kinderopvangsector, zien agrarische kinderdagverblijven juist een toenemende vraag, zegt de Vereniging Agrarische Kinderopvang (VAK) op haar website. 'Ouders zoeken naar kwaliteit, authenticiteit en een gezonde, groene omgeving voor hun kind.' Landelijk zijn er nu ruim veertig agrarische kinderdagverblijven. Hoeve Ackerdijk is de eerste in de regio Delft.

Weerstand,,Hier mogen de kinderen lekker vies worden. Er is niets leukers dan in een plas stampen,'' zegt Petra van den Berg (62) aan de grote keukentafel. Arie van den Berg (64) vult aan: ,,Kinderen bouwen een goede weerstand op.'' Uit onderzoek blijkt dat kinderen die opgroeien op een veeboerderij beter zijn beschermd tegen astma en allergieën, aldus de VAK. 'Er is een causaal verband tussen de blootstelling aan zogenoemd 'boerderijstof' en bescherming tegen astma en allergieën.'

De kinderen bouwen naast weerstand ook kennis op. Overigens niet alleen de kinderen van het dagverblijf. ,,Wij ontvangen al zo'n 13 jaar schoolklassen op onze boerderij om ze te laten kennismaken met het boerenbedrijf, soms wel veertig klassen per jaar,'' zegt Arie. Petra: ,,Sommige kinderen weten werkelijk niet waar melk vandaan komt. Die zeggen gewoon: het staat in de koelkast. Uit uiers en uit spenen? Ze vinden alles raar en ze vinden het hier stinken.''

Arie grinnikt: ,,Ze vragen ook: woont u hier, heeft u wel televisie of een computer?'' Petra: ,,Het lijkt me goed dat ze met beesten in aanraking komen en er respect voor krijgen. Het is toch een 600 kilo wegende koe die jou aanstaart.''

DagverblijfArie en Petra wilden eerst kinderen opvangen die tijdelijk uit huis worden geplaatst, maar Petra had liever de weekenden vrij. Zo ontstond het idee voor het dagverblijf. Ze vinden het leuk om dit naast de veehouderij te doen. Voor bedrijfsbehoud is het niet nodig. Biologische melk en vlees leveren genoeg op. Over vijf jaar hopen ze dat het goed loopt en dat iemand het bedrijf wil overnemen. Hun eigen kinderen doen liever wat anders.

Arie en Petra produceren melk met 80 koeien. Verder hebben ze 45 kalveren en 25 fokschapen. De hele boerderij is 48 hectare, dat is 96 voetbalvelden legt Arie uit. Voor de kinderen willen ze nog konijntjes aanschaffen en kippen. Arie: ,,Straks komt er nog een kippenhok waar ze zelf een eitje kunnen rapen. Ik heb het idee dat als je als kleintje zelf een ei uit een kippenhok hebt gehaald, gebakken en gegeten, je dat nooit meer vergeet.''

Ze hebben eerder kippen gehad, maar het hele hok is twee keer bezocht door een vos. Petra: ,,Dan vind je overal dode kippen, verschrikkelijk. De kinderen mogen heus wel in aanraking komen met de dood als er een dier sterft, maar zoiets willen we hen niet aandoen.''

ReserveringenDe kinderopvang loopt, maar is kleinschalig: drie kinderen. Maar er zijn al reserveringen gedaan, door vrouwen die nu nog zwanger zijn. Arie werkt nog aan de buitenruimte waar de kinderen kunnen spelen. Er ligt een grote pijp waar de kleintjes doorheen kunnen lopen. Er overheen is een berg gemaakt waar weer een glijbaan van afgaat. En de oude schuur met de karnmolen? Arie: ,,Dat wordt een spannend vertelhuis.''