How-to Leiderschap

Afscheid nemen van personeel? Een bloemetje is niet genoeg meer

Iemand van harte welkom heten op zijn eerste dag, daar denken de meeste werkgevers wel aan. Maar een uitgebreid afscheid ligt minder voor de hand. Zonde, vinden deze bedrijven. Zij ‘vieren’ het vertrek van collega’s met een roast, goodbye-video of afscheidspakket.

Sanne Wolters (AD) 24 februari 2020

Afscheid nemen collega medewerker zo doe je dat afas

Softwarebedrijf AFAS neemt afscheid van personeel met een afscheidsdoos gevuld met onder andere tissues en een vrijdagmiddagborrelvoucher. Foto: AFAS

Digitaal marketingbureau Traffic Builders laat collega’s met een knaller de deur uit gaan. Iedere vertrekkende medewerker krijgt namelijk een persoonlijke roast, een toespraak waarin allerlei grappen over diegene worden gemaakt. Het idee ontstond toen iemand die bekend stond vanwege zijn grappen, wegging. ,,Toen hebben we de rollen omgedraaid. Sindsdien is de roast een traditie’’, vertelt directeur Wolter Tjeenk Willink in het AD.

Re-roast

Een clubje van drie medewerkers schrijft de toespraken. ,,De grappen worden steeds leuker en harder. Maar het wordt nooit te hard en als iemand echt niet wil, doen we het niet.’’ Het bedrijf wordt ook weleens teruggepakt door een vertrekkende medewerker. ,,Traffic Builders en alle collega’s zijn tijdens een re-roast compleet op de hak genomen. Dat is ontzettend leuk want dan zie je dat sommige mensen van wie je het niet verwacht, ineens heel grappig en scherp uit de hoek komen.’’

Lees ook: Mag een zieke werknemer op vakantie zonder vakantiedagen op te nemen?

Fan Factory, expert op het gebied van de relatie tussen werkgevers en werknemers, helpt bedrijven bij het organiseren van een warm welkom en een goed afscheid. Commercieel manager Marthe van der Kint van Fan Factory: ,,Je onthoudt twee momenten heel goed: de allereerste en de allerlaatste dag. Meestal is het welkom goed geregeld, maar het afscheid blijft vaak bij een borrel en een korte afscheidsspeech.’’

Afscheidsdoos voor vertrekkend personeel

Softwarebedrijf AFAS snapt ook dat het afscheid anders kan. Het bedrijf geeft iedere vertrekkende medewerker een afscheidsdoos mee met daarin tissues, een kaartje met daarop ‘we weten niet wat we zonder je moeten’, een sleutelhanger met een foto van de leidinggevende, een vrijdagmiddagborrelvoucher voor het happy hour. Ook krijgen ze een bos bloemen op de eerste dag van hun nieuwe baan.

''Elke oud-medewerker zou een ambassadeur van je organisatie moeten zijn. Daar hebben beide partijen profijt van''

Wolter Tjeenk Willink, directeur Traffic Builders

Dat lijkt ontzettend veel moeite, zeker als een bedrijf een groot verloop kent onder het personeel. ,,Maar als je het niet doet, ben je verder van huis. AFAS heeft die afscheidsdozen gewoon klaarstaan, dus de moeite is te overzien en het effect is daarentegen erg groot’’, zegt Van der Kint. Want hoe meer mensen positief denken over je merk, hoe beter dat is voor het bedrijf.

Positieve langetermijngevolgen

Traffic Builders zet de vertrekkende medewerker met de roast bewust in het zonnetje. Tjeenk Willink: ,,Je moet op een aantal momenten extra aandacht besteden aan werknemers: bij binnenkomst, bij de beoordelingsgesprekken en bij de exit. Mensen kijken dan nog positiever terug op hun baan als ze weggaan. Elke oud-medewerker zou een ambassadeur van je organisatie moeten zijn. Daar hebben beide partijen profijt van.’’

Lees ook: Het personeelsbeleid van Netflix: innovatief en tegendraads

Want afscheid nemen van een werknemer is niet alleen goed voor het positieve gevoel van de werknemer, ook voor de groei van het bedrijf, weet Van der Kint van Fan Factory. ,,Afscheid nemen van een werknemer wordt steeds vaker actief ingezet als slim hulpmiddel. Ex-medewerkers kunnen je aan nieuwe klanten en nieuw personeel helpen, of zelf later terugkomen met meer werkervaring.’’

Dat ziet ook Roy Terenstra, mede-oprichter van Appical, een app die werkgevers helpt bij het inwerken van nieuwe mensen. ,,We zien dat er veel wordt geïnvesteerd in het afscheid. En terecht want als je de achterdeur wagenwijd open laat staan is dat echt een gemiste kans. Bij een van onze klanten heeft een deel van de nieuwe medewerkers al eens eerder bij het bedrijf gewerkt. Als je dan niet met een positief gevoel bent vertrokken, kom je natuurlijk niet terug.’’

Reünie organiseren

Veel bedrijven weten dat een netwerk van oud-werknemers veel kan opleveren, niet alleen voor het werven van nieuw personeel. ,,Tony Chocolonely bouwt actief aan een alumni-netwerk. Als je daar hebt gewerkt, ben je een ‘Tony for life’’’, zegt Van der Kint. De ex-medewerkers blijven betrokken bij de productontwikkeling want zij weten als geen ander waar ze op moeten letten. ,,Als ze op een positieve manier zijn weggegaan dan zijn ze eerder bereid om te blijven helpen.’’

''Als ze op een positieve­re manier weggaan, zijn ze eerder bereid om te blijven helpen''

Marthe van der Kint, Fan Factory

Daarom organiseert Appical jaarlijks een reünie onder oud-collega’s. ,,Het is verstandig om die relaties goed te onderhouden. Door onze laatste reünie komt een collega die hier drie jaar geleden werkte weer terug. Hij heeft ergens anders ervaring opgedaan en dan is het fijn dat hij terugkomt’’, zegt Terenstra.

Goodbye-video voor collega's

Fan Factory en Appical doen zelf niet aan roasts en afscheidsdozen, maar organiseren altijd wel iets leuks voor collega’s die vertrekken. Appical maakte onlangs nog een afscheidsvideo voor een collega die vertrok. Terenstra: ,,Collega’s en ook oud-collega’s hadden een videoboodschap laten opnemen en dat hebben we aan elkaar geplakt.’’

Van der Kint: ,,Bij ons krijgt iedereen die vertrekt een afscheidsboekje waarin de hele carrière voorbijkomt in tekst en beelden.’’ Ook gaan de collega’s samen wat leuks doen. ,,Omdat iemand bij zijn indiensttreding heeft ingevuld waar hij écht blij van wordt, weten we precies hoe we diegene kunnen verrassen.’’ Verras een collega door hem mee te nemen naar een concert van zijn favoriete artiest. ,,Of bereid zijn favoriete gerecht en dineer met zijn allen op een plek waar iemand zijn eerste succes heeft geboekt.’’