Een bedrijf leiden met Asperger: Dirk van Meer (20) lukt het

De TU Eindhoven-studenten van nu zijn de ingenieurs van de toekomst. Zij staan voor grote maatschappelijke uitdagingen op het gebied van bijvoorbeeld duurzaamheid en milieu, schrijft het AD. Dirk van Meer is er zo één.

Startende onderneming CORE

De 20-jarige student uit Uden is captain van Team CORE, een startende onderneming die onder de vleugels van de universiteit een fabriek gaat bouwen waarin op een innovatieve manier metalen worden gerecycled. De studenten zijn er in geslaagd om een natuurlijk proces van miljoenen jaren na te bootsen en terug te brengen tot een week.

Als teamcaptain - of als ‘ceo’, zoals hij zichzelf inmiddels profileert - bepaalt Dirk van Meer de koers van de prille onderneming en jaagt hij tegelijkertijd zijn dromen na. En dat is niet altijd gemakkelijk. Zeker niet omdat hij met asperger heeft te dealen, een vorm van autisme.

Crème de la crème innovatiewereld

Als 5-jarige jongen zat hij soms urenlang onder de tafel te huilen. Als de dag anders verliep dan gedacht, als er bezoek was, als hij gepest werd of door een gebeurtenis die hij niet begreep. Emoties waren voor hem niet te bevatten, laat staan dat hij erover kon praten.

Nu, vijftien jaar later, geeft de jonge student dus leiding aan CORE en praat hij met de crème de la crème van de innovatiewereld. ,,Daar ben ik best trots op”, zegt hij met een glimlach op zijn gezicht. Hij heeft de afgelopen jaren, zoals hij het zelf noemt, veel sociale regeltjes geleerd. Waar voorheen een simpel ‘goedemorgen’ tegen een klasgenoot nog te moeilijk was, voert hij nu wekelijks gesprekken met potentiële klanten en partners.

Dirks ouders speelden een belangrijke rol in zijn ontwikkeling. ,,Bij mij en mijn twee broers werd al op jonge leeftijd autisme vastgesteld.” Het gezinsleven was daarom erg gestructureerd. ,,Wij hadden een whiteboard in de kamer waarop we met stickers voor ieder gezinslid de dagindeling aangaven. Als iets anders verliep dan gepland, ging er altijd wel eentje flippen. Mijn ouders legden keer op keer weer uit wat er precies veranderde, waarom dat gebeurde en wat de nieuwe situatie was. Inmiddels kan ik dat zelf beredeneren, waardoor ik veel rustiger ben.”

Diagnose Asperger

Door alles wat Dirk leerde op sociaal gebied, kan hij nu gewoon meedoen in de maatschappij. Hij studeert, heeft vrienden en een relatie. ,,Maar alles kost mij drie keer zoveel energie omdat al die sociale regeltjes steeds door mijn hoofd spelen.” En emoties blijven lastig te begrijpen, zoals verliefdheid bijvoorbeeld. ,,Mijn vriendin zegt niet altijd meteen wat ze wil, net als de meeste vrouwen. Dat is voor mij heel verwarrend.”

Dirk vindt het wel eens vervelend dat mensen niet aan zijn buitenkant zien dat hij moeite heeft met sociale interactie. ,,Als je in een rolstoel zit, verwacht niemand dat je trap gaat lopen. Van mij verwacht iedereen wel dat ik alle sociale regeltjes altijd goed uitvoer. Sterker nog; als ik nu een keer een fout maak of boos word omdat het allemaal niet lukt, dan blijft dat hangen bij mensen. Dan kijken ze nooit meer hetzelfde naar mij.”

Technisch uitgedaagd

Hij weet dat hij op de universiteit is omringd door mensen met eenzelfde beperking. Hij benadrukt dat er veel meer mensen met ‘autistische trekjes’ zijn dan in de statistieken wordt meegenomen. ,,Hier op de universiteit lopen heel veel mensen rond die wel de kenmerken van autisme hebben, maar geen officiële diagnose. Het is een hotspot van mensen die allemaal in hetzelfde stramien willen leven, elke dag ongeveer hetzelfde willen doen, continu technisch uitgedaagd willen worden en die sociaal een beetje apart zijn.”

Leiderschap teams

Dat is ook een van de redenen dat hij zich erg thuis voelt onder de vleugels van de TU/e Innovation Space, de afdeling waar studententeams als CORE werken aan hun product. ,,Er is veel begrip en respect voor elkaar. Hier kunnen mensen er tegen als je sociaal even wat minder bent. Iedereen kan het gewoon zeggen als hij of zij even geen zin heeft in veel mensen om zich heen. Of als het qua impulsen genoeg is geweest voor die dag. Hierdoor durf ik wat meer te doen en te zeggen.”

Positieve uitwerking

Van Meers manier van denken heeft in sommige gevallen een positieve uitwerking op zijn leiderschap. ,,Als ik een vraag moet beantwoorden of een keuze moet maken, dan laat ik in mijn hoofd eerst alle mogelijkheden en bijbehorende sociale regeltjes passeren. Door de ervaring en hulp die ik heb gehad, kan ik dit nu heel snel. Waar een ‘normaal’ iemand meteen een antwoord heeft, daar zit bij mij dus een proces van 18 kantjes voor”, zegt hij lachend. ,,Het voordeel is dat ik mijn beslissingen heel goed kan uitleggen. Daardoor begrijpen anderen het vaak sneller en beter.”

Alleen schakelen tussen verschillende situaties blijft lastig. ,,Als ik voor Team CORE aan het werk ben, moet ik zakelijk zijn. Wanneer ik bij mijn vriendin ben, moet ik lief en romantisch zijn. Als ik met vrienden op een feestje ben, moet ik spontaan en grappig zijn. Elke overschakeling voelt alsof ik een marathon heb gelopen, zeker als de situaties niet zo strikt gescheiden zijn en meerdere dingen bij elkaar komen.”

Topman van Apple

Op sociaal, bedrijfsmatig en technologisch gebied gaat het goed met het studententeam. Het groeit hard, heeft steeds meer partners in het bedrijfsleven en de technologie kan wereldwijd het milieu verbeteren. Ondanks de roem en het grote geld dat mogelijk in het verschiet ligt, reikt Dirks droom niet verder dan ‘huisje, boompje, beestje’. ,,Het bedrijf is op een gegeven moment klaar. Dan is het groot genoeg om zonder mij als kartrekker te functioneren. Dan wil ik gewoon werken en om vijf uur lekker naar huis”, zegt hij. ,,Veel mensen willen niets liever dan de topman van Apple zijn. Mij zou een normaal leven echt fantastisch lijken.”

,,Mensen zonder beperking hebben niet genoeg waardering voor het normale leven. Als mijn vriendin ‘ik hou van jou’ tegen mij zegt, is dat een intens geluksmoment. Houden van heb ik namelijk geleerd. Ik kon dat niet toen ik jong was. Ik vond elk gevoel lastig en houden van is een mix van verschillende gevoelens. Dat was voor mij niet te bevatten”, zegt hij. ,,Ik denk dat trouwen, als me dat gegund is, de grootste prestatie in mijn leven gaat worden. Het liefdegevoel, de drukte, de stress, de onzekerheid van de belofte je hele leven bij elkaar te blijven en daar dan van kunnen genieten. Dat lijkt me een fantastische uitdaging.”

Huilende jongetje

,,Door het autisme en het pesten als gevolg daarvan zijn er momenten geweest dat ik het leven niet meer leuk vond. Nu kan ik het omdenken. Als ik aan dat gevoel had toegegeven, had ik het studententeam nooit op kunnen zetten. Ook had ik het leukste meisje van de wereld nooit ontmoet. Dan had ik nooit op de universiteit gezeten en daar dagelijks de nieuwste innovaties kunnen zien. Dan had ik heel veel gave dingen nooit kunnen doen. Ik ben er heel trots op dat ik me heb ontwikkeld van dat huilende jongetje onder de tafel, tot de persoon die ik nu ben.”