Peter Lubbers van Banijay Benelux: ‘Dienend leiderschap, geen trucjes’

U bent sinds augustus ceo van Banijay Benelux. Waar kennen we Banijay van?

,,Banijay is de Franse contentproducent die in juli 2020 EndemolShine Group heeft overgenomen, waardoor het grootste onafhankelijke productiehuis ter wereld is ontstaan, met ruim 3700 medewerkers en een omzet van 2,7 miljard euro. Banijay omvat 122 productiehuizen in 22 landen: van Israël tot Engeland en van Amerika tot landen in Azië. Het hoofdkantoor zit in Parijs. In de Benelux werken ongeveer vijfhonderd mensen verdeeld over zes contentproducenten. We ontwikkelen, produceren en distribueren in alle denkbare genres en voor elk platform. Van soaps als GTST tot journalistieke programma’s als Op1, maar ook Big Brother en Expeditie Robinson. Internationaal maakt Banijay The Kardashians, Temptation Island en Peaky Blinders. Ook maken we programma’s voor YouTube, zoals Vakkenvullers en het bekroonde Legends of Gaming.”

Wat is uw opdracht als de nieuwe ceo Benelux?

,,Ik ben verantwoordelijk voor het hele portfolio. Ik stuur de directeuren van de verschillende productiehuizen aan. De labels werken allemaal vanuit hun eigen genre en opereren onafhankelijk van elkaar. De kracht zit hem in de verschillen. Daarbij heb ik tevens de opdracht om Endemol Shine en Banijay, twee bedrijven met twee totaal verschillende culturen, zo goed mogelijk in elkaar te schuiven.”

Wat zijn de nieuwe trends in uw vak?

,,Die trends komen nu bijvoorbeeld uit Korea: The Masked Singer is daar een goed voorbeeld van. Het zijn programma’s met een hoog ontsnappingsgehalte: vluchten uit de realiteit in een soort gekkigheid. Verder vallen de programma's met hobby-entertainment op: alles met knikkers, Lego, treintjes en taarten bakken. Ook de documentaires gericht op persoonlijkheden zijn in trek, de docu over Famke Louise en het jonge model Summer de Snoo op Videoland zijn voorbeelden. Verder zie je docu’s die op basis van archiefbeelden worden samengesteld. Denk aan de serie over de Bhagwan of de Epstein-docu op Netflix.”

,,Er is een enorme transitie gaande in onze branche. Het kijkgedrag blijft groeien, maar de manier waarop gekeken wordt is anders, steeds meer gefragmenteerd. Maar of je nu naar de NPO, YouTube of Netflix kijkt, de kern blijft: men wil een goed verhaal zien.”

Waar moet een goed verhaal volgens u aan voldoen?

,,Er is een aantal dramaturgische wetmatigheden dat geldt voor alle verhalen: er is een held en er zijn tegenkrachten die de plannen van de held in de war schoppen. De held moet die externe of interne krachten zien te overwinnen. Dat roept spanning op. En elk verhaal moet een zeker aspiratieniveau hebben. Mensen moeten geïnspireerd raken door het verhaal of zich erin herkennen.”

Peter Lubbers, geboren in Winschoten, deed acht jaar over zijn havo-diploma. Daarna ontvluchtte hij het hoge noorden. Hij ging naar de School voor Journalistiek in Utrecht. Zijn carrière begon als producer bij RTL Nieuws. Al snel groeide hij door naar leidinggevende posities. Zo werd hij programmadirecteur bij RTL 7, programmadirecteur bij SBS en directeur media bij de Avro. Ook richtte hij in samenwerking met MGM zijn eigen productiehuis op: Concept Street. Daar vertrok hij begin 2020 door een verschil van inzicht met MGM over de strategie. Kort daarop belde Peter Langenberg, coo van Banijay: of hij zin had in een nieuw avontuur.

,,Op deze positie komen al mijn skills en ervaringen samen. Ik ben precies op de juiste plek. Hier wil ik dienen.”

De televisiewereld wordt vaak bestempeld als een slangenkuil vol ego’s.

,,Ik vind dat wel meevallen. Ik denk dat die krachten overal spelen, we zijn allemaal maar mensen. Ik ben slecht in het bedrijven van politiek. Ik wil het ook niet in onze organisatie. De kunst is om een omgeving te creëren waar het borrelt van creativiteit. De creatieve vonk kan alleen ontvlammen met zuurstof, met ruimte. Ik wil dat mensen open zijn, dat ze zeggen wat ze denken, dat ze fouten durven maken. Ik ben zelf ook transparant. In een omgeving waar het gaat om het uitwisselen van meningen, ook van tegendraadse meningen, is vrijheid en autonomie essentieel. Let wel: ik pleit niet voor anarchie, je moet wel zorgen dat er duidelijke kaders zijn, maar binnen die kaders moet je durven loslaten.”

Wat is de kracht van goed leiderschap?

,,De ander de ruimte geven en tegelijk achter hem of haar gaan staan. Ik geloof in leiderschap vanuit authenticiteit. Mensen prikken erdoorheen als je een trucje doet. Het mooie van ouder worden, is dat je steeds meer jezelf kunt zijn. Dat gaat echter wel gepaard met eerlijk zijn. Ik heb zelf best een pittige periode bij SBS gehad onder John de Mol. Het was een hele kunst mijn grenzen daar goed te bewaken. Dat resulteerde op een gegeven moment in het besluit dat als ik mezelf trouw wilde blijven, ik beter kon vertrekken.”

Was u niet bang om die baan op te geven? U had een mooie positie…

,,Natuurlijk was ik bang, voor mijn reputatie en ik maakte me ook zorgen over geld, et cetera. Maar ik wist ook dat als ik te veel over mijn grenzen zou gaan ik of ongelukkig of ziek zou worden.”

,,Ik zie het leven als een grote les. Ik ben nu op een punt in mijn carrière waar ik alles wat ik geleerd heb in kan zetten. Alle ervaring die ik heb opgedaan komt tot zijn recht in deze nieuwe functie. Ik ben nog nooit zo mezelf geweest in een baan. En vanuit die kern ben ik heel erg beschikbaar en bereid om dienend te zijn naar anderen. Ik wil andermans groei faciliteren.”

Is dat uw drijfveer? Moet u niet ook gewoon een beetje ijdel zijn om op zo’n plek te willen zitten?

,,Ook ik ben niet los van ego. Maar ik merk dat het van secundair belang is geworden. Dat geeft heel veel rust. Dat gevoel van rust en veiligheid wil ik overbrengen op mijn collegae. Uiteindelijk streven we allemaal naar een soort heelheid.”

U was gestart met een opleiding aan de Jung Academie. Zocht u daar die heelheid?

,,Ik ben geïnteresseerd in menselijk gedrag. Samen met mijn vrouw Sabine zijn we die opleiding begonnen. Jung heeft ons geleerd over de kracht van het onderbewustzijn. In de eerste helft van ons leven drukken we veel weg om de buitenwereld tegemoet te komen. De dingen die we niet willen voelen, komen in onze schaduw te staan. In de loop van je leven komen die schaduwkanten weer naar boven in de vorm van boosheid, jaloezie of angst. Als je licht kunt schijnen op je schaduwkant word je mentaal sterker. Het is een beetje als met het onderwater drukken van een bal. De bal komt altijd met meer kracht naar boven.”

Wat drukte u weg?

,,Ik had een strenge, autoritaire vader. In mijn jeugd heb ik daar een zeker angstgevoel voor ontwikkeld. Het wegdrukken van die angst uitte zich later in boosheid en in een onvoorstelbare geldingsdrang. Maar ik kon niet meer tegen autoriteit. Bij autoritaire mannen dook ik meteen de loopgraven in.”

Dat klinkt niet als een goede match met John de Mol.

,,Klopt. Kijk, ik kan wel boos op John zijn maar ik weet: alles is projectie. Iedere emotie die je hebt over een ander heeft alles met jezelf te maken. Door dat te beseffen kon ik ook een stukje van die autoriteitsproblematiek opruimen. Ik ben John in dat opzicht enorm dankbaar voor de les die hij me heeft geleerd.”

U klinkt behoorlijk reflectief…

,,De mooiste gesprekken ontstaan als mensen openstaan om kritisch te reflecteren op zichzelf. Dan gebeurt er iets.”

Kunt u iets vertellen over het gezin waarin u bent opgegroeid?

,,Ik heb twee lieve oudere zussen. Mijn moeder was verpleegkundige en lerares. Mijn vader was werktuigkundige op de koopvaardij, hij heeft lang gevaren. Toen hij mijn moeder ontmoette, werd hij hoofd technische dienst van een ziekenhuis. Ik was atechnisch, had twee linkerhanden en ik was een moederskindje. Tel maar op. Op de middelbare school kwam ik in opstand. Op een gegeven moment hebben mijn ouders me naar Groningen gestuurd, daar ging ik bij mijn zus op kamers wonen en heb ik mijn havo-diploma uiteindelijk aan het volwassenenonderwijs gehaald.”

En uw huidige gezin?

,,Ik heb mijn vrouw Sabine ontmoet toen ik op de School voor Journalistiek zat. We hebben samen drie kinderen. Sabine was fotograaf, nu is ze therapeut. We zijn al zo lang samen dat het lijkt alsof we vier huwelijken achter de rug hebben.” Lacht: ,,Maar het is niet saai hoor.”

Is saaiheid iets om je voor te schamen?

,,Wat ik mooi vind is dat we zo veel levensfases samen hebben doorlopen en toch nog steeds bij elkaar zijn. Maar ik heb in al die jaren heus weleens gedacht: is dit het nou? Wat een saaiheid! Sabine en ik gunnen elkaar de vrijheid om onszelf te ontwikkelen. En daarom vinden we elkaar nog steeds – meestal – hartstikke leuk. Inmiddels kan ik de saaiheid ook omarmen als iets dierbaars. Dat heeft ook te maken met het feit dat Sabine langdurig ziek is geweest. Dan ga je nog meer beseffen dat wat je hebt kostbaar is. Haar ziekte heeft ons in zekere zin verrijkt, we zijn bewuster gaan leven en ik heb het onderscheid tussen belangrijke en hele belangrijke dingen leren maken.”

In uw professionele leven is er in ieder geval weinig saaiheid. Er moet continu geëntertaind worden.

,,Mensen leven tegenwoordig van de ene naar de andere prikkel. 'Ik verveel me', zeggen mijn kinderen weleens. 'Mooi, daar word je lekker creatief van', antwoord ik dan. Maar voor je het weet is er weer een telefoon of een scherm waarop de informatie binnenstroomt. Ik heb ook wel met ze te doen. Het is heel ingewikkeld om als jongere die stroom aan prikkels te managen. Ook als oudere trouwens.”

Hoe doet u dat zelf?

,,Ik word altijd rond zes uur wakker en dan ga ik twintig minuten mediteren op bed. Daarna neem ik een douche, eerst warm, dan koud. Vervolgens ga ik drie kwartier met de honden lopen. Daarmee creëer ik rust in mijn hoofd.”

Wat is uw minst goede eigenschap?

,,Mijn vrouw zou zeggen: hij kan onverwachts fel uit de hoek komen. Dan heb ik me te lang ingehouden. Er heerst overigens een negatief stempel op boosheid terwijl het een gezonde emotie is. Het zet dingen in beweging.”

Vindt u het ook fijn als anderen boos op u worden?

,,Ik vind boosheid bij een ander ongemakkelijk, maar ik kan me ook voorstellen dat het gebeurt. Mijn kinderen worden weleens boos op mij. Dan hebben ze vaak gelijk. Dat vind ik lastig. Het is een gevoelig puntje.”

De toekomst van productiemaatschappijen: waar denkt u dan aan?

,,Bijvoorbeeld aan ons label Totem Media: een stel jonge, ondernemende creatievelingen die de wereld bestormen op een heel eigen manier. Ze kloppen aan bij Apple, hebben warme contacten met Andy Netley, de prijswinnende editor van Netflix’ Our Planet en BBC Earth, en hebben samenwerkingen met grote Hollywood-sterren. Ze kennen geen angst. Hun manier van werken is multifunctioneel: ze draaien, pitchen en monteren alles zelf. Daardoor is het maakproces veel goedkoper. Ze zijn ook heel origineel, weten heel goed wat er leeft bij jongeren. Zoals High Cuisine, een kookprogramma waarin geëxperimenteerd wordt met verdovende middelen. Tijdens de vakbeurs in Cannes presenteerden ze een promo die meteen viraal ging. Binnen een week hadden ze zes miljoen views. Met nul euro marketingbudget.”

Tot slot, heeft uw branche veel last van de coronacrisis?

,,Zenders hebben het afgelopen jaar best veel producties uitgesteld. Projecten die over de grens gaan, hebben een enorme tik gekregen. Expeditie Robinson is dit jaar bijvoorbeeld niet doorgegaan. De voetbalcompetitie heeft een tijd stilgelegen, dus ook geen programma’s. Studioprogramma’s met publiek staan onder druk. Dat geldt ook voor locatieprogramma’s waar mensen mondkapjes moeten dragen waardoor je minder emoties ziet. Het heeft allemaal impact op de omzet en de aanbestedingen. En het doet een enorm appèl op onze creativiteit, flexibiliteit en incasseringsvermogen. Het sociale cement ontbreekt. En dat heb je nodig als je creatief wilt zijn. Tegelijk hebben we een geweldige kerstaflevering van All You Need Is Love kunnen maken. Ook Big Brother en Lego Masters kunnen we ondanks alle beperkingen produceren. Je moet in deze tijd gewoon extra creatief zijn. Dat is niet erg. Sterker: dat is ons vak.”