Waarom je volgens Bert van Son (MUD Jeans) als bedrijf zonder doel geen bestaansrecht hebt

MUD Jeans komt voort uit ‘een vergissing’, vertelt oprichter Bert van Son aan Cor Hospes van de podcastserie Hart voor Zaken. Hij werkte jarenlang in de kledingindustrie en zag die verworden van iets moois tot iets afschuwelijks, tot fast fashion. Dat is de laatste jaren zelfs verworden tot ultra-fast fashion. Niet gezond voor mens, milieu en maatschappij.

In 2008 verkocht de ondernemer zijn textielbedrijf, nam hij een paar jaar vrij en ging eens goed nadenken. Bert was 50 jaar en had een goed gevulde bankrekening. Dan kun je een wereldreis maken of andere leuke dingen doen. Maar Bert bedacht met zijn kennis en netwerk indachtig: 'zou het niet een goed idee zijn iets te beginnen waarop hij wel trots kon zijn als hij zou overlijden?' Misschien een schuldgevoel, maar het is vooral dat idee van: dit moet anders. ,,Ik heb drie kinderen en een kleinkind en ja: wat laat je na? Eigenlijk een grote hoop ellende.”

Generatie van MUD Jeans-topman Bert van Son is volgens ondernemer 'enorm verwend'

Toch gek dat je voor dat inzicht een sabbatical nodig hebt. Bert ziet dat anders. Als je tot rust komt, ontstaat er ruimte in je hoofd om andere dingen binnen te laten en je verbonden te voelen met de wereld en mensen om je heen. Zijn ouders komen uit de oorlog. Hebben alleen slechte dingen meegemaakt, vertelt de MUD Jeans-topman. Bert zijn generatie is enorm verwend. Heeft het vooral goed gehad. ,,Alleen maar groei en dan ga je mee met die stroom. Totdat je op gegeven moment denkt: 'wat zijn we nu aan het doen?'. Dat is niet volhoudbaar. Dat stopt op een gegeven moment. We zijn met zijn allen heel hard op een muur aan het afrijden, zonder dat we dat aan elkaar willen toegeven.”

De ondernemer hoort veel leeftijdgenoten denken dat de generatie na ons het wel oplost. ,,Dat vind ik echt bullshit. Wij hebben dit probleem gecreëerd en moeten het ook oplossen. Daar moet je alles voor inzetten. Je geld, je tijd, je energie, je kennis, je ervaring... Alles, dat ben je gewoon verplicht.”

MUD Jeans 'is gewoon een hele dure hobby'

Bert zijn vrienden vinden het prachtig wat hij doet met MUD Jeans. Ze hebben bewondering, maar ook iets van: 'weet je, nu moet je weer normaal gaan doen en geld verdienen'. Niet vreemd, want het bedrijf 'is gewoon een hele dure hobby'. Het kost volgens de ondernemer bakken geld om een echt duurzaam kledingmerk op te zetten. Hij heeft een prachtig verhaal, maar doet mee aan ‘de grote gemene wereld van de jeansindustrie’ waar merken oneindige budgetten hebben. Omdat ze jeans kopen voor een derde van de prijs van wat Bert ervoor betaalt en daarom meer marge hebben om te spenderen aan marketing. ,,Daar ben je tegen aan het vechten.” De fashionondernemer moet ook kunnen smijten met geld voor dure reclames. Dat is schijnbaar nodig, want MUD Jeans groeit niet hard genoeg. ,,Na tien jaar zijn we nog steeds een niche-player.''

Gek eigenlijk dat jongeren niet massaal achter Bert van Son aanlopen, zou je denken. Millennials en Gen-Z, ze hebben hun mond vol over purpose en duurzaamheid. Niet waar, riposteert hij. De modeman ziet een tweedeling onder jongeren. Een groep die ‘het snapt’ en goed nadenkt over wat er om hen heen gebeurt. Aan de andere kant ziet Bert een groep die ‘schijt’ heeft aan duurzaamheid en gewoon lekker doorgaat met vliegen en al dat andere wat ze al jaren doen. Hij ziet de interesse vooral groeien onder hogeropgeleiden met drie kinderen. ,,Die hebben sneller het gevoel van ja, ik moet toch wel duidelijke keuzes gaan maken.”

'Bedrijven zonder doel hebben eigenlijk geen bestaansrecht'

Is liefde een voorwaarde voor business, vraagt Cor Hospes aan de topondernemer? Hij knikt. ,,Draai het maar eens om. Als je geen liefde voor zaken hebt, als je geen gevoel hebt bij wat je doet en koopt, waarom doe je dan zaken? Als je daarbij niks van liefde voelt, dan gebeurt er toch niks.”

Veel bedrijven beginnen gewoon een bedrijf. Omdat ze geld willen verdienen. Niet omdat ze zoveel liefde voor hun product of dienst voelen. ,,Sneu voor al die bedrijven en de mensen die daar werken, denk ik. En dat houdt op een gegeven moment op. Bert wijst op het boek Good is the New Cool van Afhtel Aziz. Hij vertelt daarin dat alle bedrijven die vandaag niet bezig zijn met een doel, eigenlijk geen bestaansrecht meer hebben en over vijf jaar niet meer bestaan. ,,Hij heeft daar onderzoek naar gedaan en kan dat ook bewijzen. En dat begint met de vraag 'wat is mijn purpose?'. 'Wie willen we bereiken en wat voor gevoel willen we daarbij overdragen?'. 'Wie zijn onze ambassadeurs?' If you don’t back up the promise with the proof, ben je kansloos. Veel bedrijven hebben in ieder geval in de gaten dat je iets moet vertellen over duurzaamheid, anders tel je niet meer mee. Dat begint door te dringen. Maar volgens mij word je gewoon afgemaakt als je iets roept dat niet klopt. Zonder purposes heb je geen bestaansrecht meer.”

Tot slot nog advies van Bert van Son aan collega-ondernemers. ,,Wees niet bang je nek uit te steken. Je moet risico's durven nemen. Zonder risico gaat er niks van veranderen. Als je duurzaamheid wil integreren in je bedrijf, dan gaat het spannend worden en schuren. Je krijgt ruzie met je financiële manager. Weet dat vooraf, en probeer daarmee om te gaan. Liefde voor je medemens en liefde voor de wereld... Het is toch niet zo moeilijk om verliefd te worden op de aarde waarop we met zijn allen mogen leven? Het is zo bijzonder.''