Onbereikbaar voor de baas: Asscher wil belverbod na werktijd

Asscher mag dan vicepremier zijn, zelfs hij is weleens onbereikbaar voor, pak 'm beet, Mark Rutte. Als hij met zijn gezin aan de piepers zit, probeert hij niet met werk bezig te zijn. Dat komt wel weer als zijn zoons op bed liggen.

De PvdA'er wil dat meer mensen rustig van hun vrije tijd genieten, zonder e-mails van collega's te moeten beantwoorden. Daarom bepleit hij een wettelijk recht op onbereikbaarheid, zoals onlangs in Frankrijk is ingevoerd. In Duitsland klinken soortgelijke geluiden bij autobedrijf BMW. Volkswagen zet na werktijd zelfs de mailservers uit om de werknemers rust te gunnen.

Nederlandse werkgevers zien ook wel de nadelen van altijd maar bereikbaar zijn. ,,Het kan stressgevend zijn, daarom moeten we er scherp op letten. Wij hebben allemaal baat bij gezonde en productieve medewerkers'', zegt Jannes van der Velde van werkgeversvereniging AWVN. Nu al komt een derde van het ziekteverzuim door stress van het werk, een behoorlijke kostenpost voor bedrijven.

Dat werk onophoudelijk je huis binnendringt, leidt tot een hogere werkdruk, waar zelfs een speciaal woord voor is: technostress. De klachten zijn chronische vermoeidheid, concentratiestoornissen, stemmingsproblemen en een burn-out, blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Amsterdam. Sommige werknemers krijgen last van een schuldgevoel of lichte paniek als ze niet direct hun mail beantwoorden.

Toch willen bedrijven geen recht op onbereikbaarheid, zoals Asscher bepleit. Veel te betuttelend. ,,We zullen nooit zeggen: je moet in het weekend je mobieltje laten liggen. Zoals we ook niemand verbieden om een biertje te drinken op zaterdag'', zegt Van der Velde.

Ook vakbond FNV vindt een wettelijk recht op onbereikbaarheid niet nodig. ,,Dat recht hebben we al. In de arbeidstijdenwet en Europese richtlijnen staat dat werknemers 11 uur aaneengesloten met rust gelaten moeten worden'', weet Wim van Veelen, FNV-beleidsadviseur gezond werken.

Nee, in Nederland lossen we dit op z'n Nederlands op, zeggen vakbond en werkgevers gebroederlijk. Door samen afspraken te maken. Niet aan de cao-tafel, daar is het helemaal geen onderwerp van gesprek, maar gewoon binnen bedrijven.

Daarom vindt de FNV het wel goed dat Asscher het probleem op de kaart zet. Van Veelen: ,,Als er binnen bedrijven een cultuur is van dag en nacht klaarstaan voor de baas en jij wilt dat niet, dan ben jij natuurlijk de trut. Daarom zou je in het bedrijfsreglement moeten opnemen dat niemand zich verplicht hoeft te voelen om 's avonds of in het weekend te reageren. Je hebt het recht om er maandagochtend op terug te komen.''

Het is vooral een verantwoordelijkheid van werknemers zelf om hun eigen vrije tijd te bewaken. En daar zit natuurlijk een breder, maatschappelijk probleem. We zitten met z'n allen enorm vastgeplakt aan ons mobieltje. Van der Velde: ,,Hoeveel mensen zetten onder werktijd niet even iets op Facebook? Werk en privé lopen steeds meer door elkaar, met wetgeving los je dat niet op. Het zijn vooral werknemers zelf die hun telefoon niet uitzetten.''

Overigens heeft Asscher nog geen wet klaarliggen om het recht op onbereikbaarheid in te voeren. Hij deed zijn voorstel als PvdA-lijsttrekker, niet als minister van Sociale Zaken. Hij hoopt dat een nieuw kabinet er werk van gaat maken.