Dat er veel Haagse ondernemers zijn die hun wortels in het buitenland hebben, wordt al vrij snel duidelijk als je door bepaalde wijken van het centrum van de hofstad loopt, schrijft het AD. In sommige straten is het aantal ‘blanke’ ondernemers op de vingers van een hand te tellen. Uit cijfers van de Kamer van Koophandel (KvK) blijkt dat het aantal ‘migrantenondernemers’ door de hele stad enorm is gegroeid. En dan gaat het niet alleen om bakkers, slagers en winkels met exotische producten.
Werkelijke aantallen zijn veel groter
Ook in andere steden in de regio zie je een groei, maar daar zijn de aantallen veel kleiner dan in Den Haag. Van de ruim 73.000 bij de KvK ingeschreven ondernemers zijn er 40.000 in Nederland geboren. Hier zitten dus ook ondernemers van Marokkaanse, Surinaamse en Turkse afkomst bij. De rest is in het buitenland geboren. Bijna 5300 ondernemers in Turkije, zo’n 4700 in Bulgarije en zo’n 3700 in Polen. Daarna volgen de in Suriname en Marokko geboren Hagenezen met respectievelijk zo’n 2400 en 1500.
De werkelijke aantallen zijn veel groter omdat hier geboren ondernemers met een Marokkaanse, Turkse of Surinaamse achtergrond worden meegeteld als Nederlanders. Twee jaar geleden meldde de Rabobank al dat 52 procent van de Haagse ondernemers een migratieachtergrond had.
Lees ook: Glastuinbouw Nederland vraagt aan tuinders: ‘Zou je bij jezelf willen werken?’
Oud-werknemers gedwongen in te schijven als zelfstandige
Opmerkelijk is dat bij alle groepen de aantallen flink zijn gegroeid. Maar in absolute aantallen is de stijging van het aantal Oost-Europese ondernemers in vijf jaar tijd het grootst. Ter vergelijking: in 2016 waren nog ‘maar’ 1950 ondernemers in Bulgarije en Polen geboren.
Krystian Bodzon, zelf van Poolse afkomst en boekhouder voor veel Poolse ondernemers, weet wel hoe dat komt. Volgens hem is de enorme groei van deze groepen vooral veroorzaakt door het feit dat uitzendbureaus hun oud-werknemers dwingen om zich in te schrijven als zelfstandigen bij de KvK. De laatste tijd ook werknemers in de kassen. Op die manier hoeven zij minder kosten te betalen en kunnen ze makkelijker van hen af.
In de schulden door gebrek aan reserves
Veel Oost-Europeaanse arbeidsmigranten zijn daar in eerste instantie wel blij mee omdat ze ineens 16 euro per uur verdienen, maar later komen ze erachter dat ze minder overhouden dan in loondienst. ,,Want ze hebben geen verzekering, geen pensioenopbouw, geen recht op UWV en Ziektewet en geen vakantiedagen", zegt Bodzon tegen de krant. ,,De mensen beseffen dat niet. Ze zien alleen die 16 euro en dat is veel.’’ Aan het einde van het jaar als de inkomstenbelasting betaald moet worden, schrikken ze.
,,De meesten hebben geen reserves om dat te betalen en komen hierdoor in de schulden.’’ Dit leidt soms tot schrijnende situaties, waarbij beslag wordt gelegd op hun bezittingen, ziet Bodzon. ,,Sommigen laten de schulden hier achter en gaan weer terug naar Polen.’’
Die mensen zijn afhankelijk van derden omdat ze de taal niet spreken. Tussenpersonen die in een grijs gebied opereren maken daar misbruik van
Atalay Celenk, sociaal ondernemer
Niet zelfstandig, maar uitgebuit
Ook sociaal ondernemer Atalay Celenk, die veel contact heeft met ondernemers in Transvaalkwartier, maakt zich zorgen. ,,Die mensen zijn zo afhankelijk van derden omdat ze de taal niet spreken. Tussenpersonen die in een grijs gebied opereren, maken daar misbruik van. Ze worden door hen begeleid, maar moeten overal voor betalen. Per brief betalen ze 25 euro. Ze zijn eigenlijk niet zelfstandig, maar worden uitgebuit. Het is net als met de gastarbeiders in de jaren 70. De geschiedenis herhaalt zich.’’
Hij wil dat de overheid meer doet om deze mensen te helpen. ,,Hoe gaan we ze zichtbaar maken, informeren en betrekken?’’
