Vlammend genieten

Van multinationals tot creatieve broeinesten, van eenmanszaakjes tot marktleiders, deze regio telt talloze bijzondere bedrijven. Wat doen ze, waar zijn ze goed in, wie zit er aan de knoppen, hoe is het ooit begonnen? Vandaag in Op de Zaak in het AD: Topking.

Het is zo makkelijk besteld, een portie Vlammetjes, na een sportwedstrijd of gewoon aan de bar. Maar op de achtergrond voert de Schiedamse fabrikant Topking een stevige strijd om de snacks exclusief én perfect te houden.

"Zo", grapt directeur Edwin Hak (44) wanneer hij de deur van het magazijn opent. "Hier staan wat calorieën.'' Hij wijst op de vele dozen vol Vlammetjes, KaasTengels en VlamTosti's. Miljoenen verkoopt Topking er jaarlijks. "Zo'n snackje blijft toch een stukje genot.''

Op zijn bureau staat inmiddels een schaal warme hapjes. Het is dan half tien in de ochtend. Hak, happend van een Vlammetje, noemt Topking een fabrikant van voornamelijk mannensnacks. ,,Al is onze KaasTengel erg populair bij vrouwen. Die laat zich goed begeleiden met een glas wijn.''

BitterballenDe historie van het bedrijf noemt hij 'echt wel een jongensboek'. Dat verhaal begint bij Bert Roubos, de man die de onderneming in 1982 oprichtte. Zijn schoonmoeder, van Indische komaf, had een goed recept voor pikant vlees. "Roubos bezat de gave om anders te denken. Hij vond dat Nederland niet genoeg had aan bitterballen. Hij bedacht een krokant korstje om het pikante vlees van zijn schoonmoeder heen. Zo ontstond, na veel vouwen aan de keukentafel, het Vlammetje, een pittige mini-loempia.''

Het Vlammetje vindt de weg naar de horeca prima. Vooral kroegeigenaren zijn geïnteresseerd. "Een Vlammetje is pittig, klanten worden er dorstig van. Voor zo'n kroeg is dat aantrekkelijk. Sowieso zijn snacks interessant, want over het algemeen blijven klanten langer in een café als er eten op tafel komt.''

KaasTengelsSindsdien heeft Topking ook naam gemaakt met KaasTengels, kleine kaasloempia's, en VlamTosti's, tosti's met pikant vlees erin. Laatstgenoemde is 'niet meer uit de sportkantine weg te denken', aldus Hak. "Echt een jongerenproduct. Je ziet dat de jeugd vaker een tosti eet.'' Oud-profvoetballer Andy van der Meijde is aangesteld als 'Vlambassadeur' en zorgt voor de promotie.

Het Topking-assortiment wordt vervaardigd in een fabriek in Schiedam. Op de afdeling Vlammetjes zitten vrouwen op hoge krukken aan een lopende band. Een lawaaiige machine aan het begin van die band legt er vierkante oranje plakken op. De vrouwen vouwen de plakken, gekruid vlees in het midden, als enveloppen dicht. Vliegensvlug, stuk voor stuk.

Dat doen ze de hele dag. Lachend, verzekert Hak. "Ze vinden het oprecht leuk om te doen. We hebben het ene werkjubileum na het andere.'' Hij wijst op de perfectie van de dichtgevouwen Vlammetjes, waarvan er tienduizenden per dag van de band rollen. ,,Geen machine doet dit netter. Ik heb gezocht, maar vond niks. Een Vlammetje moet netjes gevouwen zijn, punt. Geen concessies.''

Topking bewaakt het imago van de Vlammetjes goed. Ze wil de exclusiviteit koste wat het kost behouden. Hak: "Als ik in het weekend op een terras zit, proef ik het direct wanneer ik een nep-Vlammetje voorgeschoteld krijg. Die stuur ik terug en op maandag krijgt de zaak een brief met het verzoek of ze alleen de merknaam willen gebruiken wanneer het om een product van Topking gaat.''

Ook op Smulweb, een website voor hobbykoks, mogen geen recepten voor Vlammetjes verschijnen. ,,Dan vragen we ze onze naam te schrappen.''

KomkommerBang voor de gezondheidstrend is de Rotterdammer niet. Hij benadrukt hoe Topking steevast meer verkoopt dan het jaar ervoor. "In de kroeg of op het terras wil je jezelf gewoon verwennen. Zo'n snack is verwennen. Een komkommer is misschien wel gezonder, maar wordt het leven er gezelliger door? Ik denk van niet. En gezelligheid is toch iets waar een mens behoefte aan heeft. Er moet nog heel veel gebeuren voor er structureel komkommer in een voetbalkantine geserveerd wordt.''

Toch probeert Hak het Vlammetje - dat qua receptuur nog hetzelfde is als in de beginjaren - met behulp van nieuwe technologie gezonder te maken. Zo bestaan er al versies die geschikt zijn voor een Airfyer. Heel veel verder dan dat wil Hak echter niet gaan.