Nieuws Oekraine
Cafetaria-ondernemers luiden noodklok: energierekening dreigt onbetaalbaar te worden
Frietzaken luiden de noodklok. Niet alleen gas wordt duurder, ook de friet, bakjes en frituurolie. En dat ga je voelen. ,,Niemand gaat vijf euro betalen voor een frietje.”

Tommie de Bont is eigenaar van twee frituurzaken in Middelburg. Foto: Martijn Fincke
Wat zijn (mogelijke) effecten van de oorlog in de Oekraïne op het bedrijfsleven, op de economie? Meld je nu aan voor de speciale lunch-nieuwsbrief van De Ondernemer, met op doordeweekse dagen het laatste ondernemersnieuws. Deze nieuwsbrief heeft ook een virtueel gesproken versie. Aanmelden doe je viadeondernemer.nl/nieuwsbrief.
Voor veel cafetaria-ondernemers dreigt de energierekening onbetaalbaar te worden. De frituurketels worden van oudsher met gas gestookt en de prijs ervan is sinds de oorlog in Oekraïne nog verder gestegen.
Vereniging Professionele Frituurders (ProFri), dat de 5700 frituurzaken in ons land vertegenwoordigt, klopt in Den Haag aan voor steunmaatregelen. Frans van Rooij, directeur bij ProFri, tegen de PZC: ,,Ondernemers zijn in paniek. Afgelopen week ging de gasprijs opnieuw door het dak, met de situatie in Oekraïne als oorzaak. De prijs ligt nu tien keer hoger dan een jaar geleden. Dat betekent helaas dat de wekelijkse frietmaaltijd duurder wordt.”
''Ik heb twee zaken, één met vast contract en één variabel contract. Van die laatste moet ik de rekening nog krijgen en die zal flink hoger zijn dan voorheen''
Ondernemers met vast contract dat afloopt hebben ook een probleem
Ondernemers met een variabel contract worden het hardst geraakt. ,,Bij variabele contracten waren de energieprijzen al verdrievoudigd. Ongeveer veertig procent heeft een variabel contract. Ondernemers die een vast contract hebben dat afloopt hebben ook een probleem, want zij moeten een nieuw contract afsluiten gebaseerd op de huidige prijzen. De coronacrisis is nog niet achter de rug en nu komen de hoge energieprijzen daar bovenop.”
Tommie de Bont, eigenaar van Cafetaria Lammers in Middelburg, met twee locaties, ziet zich genoodzaakt de prijzen deels te verhogen. ,,Ik heb twee zaken, één met vast contract en één variabel contract. Van die laatste moet ik de rekening nog krijgen en die zal flink hoger zijn dan voorheen.”
Lees ook: Frituurbranche met handen in haar: energiekosten onbetaalbaar
De friet, frituurolie, de kartonnen rietjes en bakjes, alles is duurder geworden
Hij benadrukt dat het probleem niet alleen in de gasprijzen zit: ,,Wij gebruiken redelijk grote ovens, waardoor de kosten natuurlijk hoog liggen. Hoe hoog precies weet ik nu nog niet. Ook de friet, frituurolie, de kartonnen rietjes en bakjes, alles is duurder geworden. Voor mijn gevoel is vooral de aardappelprijs flink gestegen. Logisch, de boeren moeten de benzineprijs ook doorrekenen. Al met al gaat het om een prijsstijging tussen de 15 en 25 procent. Ik moet dat wel doorrekenen aan de klant, anders is het niet meer rendabel. Ik maak me er best veel zorgen over, want niemand gaat vijf euro voor een frietje betalen.”
De Bont hoopt dat de welbekende ‘frietdag’ niet onder de prijsstijging lijdt. ,,Wij maken ambachtelijke friet en hebben veel vaste klanten. Het is toch een beetje cultureel erfgoed, een frietje halen met het gezin. Ik denk niet dat dat snel verdwijnt, maar ik weet ook niet wat mijn klanten doen als de prijzen door het dak gaan. Dat zie ik nu nog niet snel gebeuren, maar dat is wel afhankelijk van de situatie in Oekraïne.”
''Ik heb een vast contract tot 2024, maar mijn inkoopprijzen schieten omhoog. Ook het frituurvet is vijftig procent duurder geworden''
Ondernemers kunnen hooguit de frituurpan later aanzetten
Whizz Burger in Renesse heeft een vast contract. Een geluk, aldus eigenaar Sander Coomans. Bij hem wordt een frietje duurder: ,,Ik heb een vast contract tot 2024, maar mijn inkoopprijzen schieten omhoog. Ook het frituurvet is vijftig procent duurder geworden. Of bijvoorbeeld een snackvorkje, daar is de inkoop tien keer zo duur van geworden. Alles bij elkaar zet dat druk op te ketel. ‘s Zomers stroomt Renesse vol met toeristen, dan hopen we wat meer winst te maken.”
Het einde is nog niet in zicht en besparen zit er niet in. Ondernemers kunnen hooguit de frituurpan later aanzetten. De Rooij: ,,Je wil mensen ook geen half uur laten wachten op een frietje, omdat de pan nog moet opwarmen. De hele keten verhoogt de prijzen dus ze moeten het wel doorrekenen aan de klant. Ondernemers kunnen geen kant op.”
Lees ook: Stijgende gasprijzen en duurder brood: zo valt de oorlog in Oekraïne de winkelstraat binnen