Situatie schatrijke Russische eigenaar Heesen Yachts wordt 'met argusogen gevolgd'

Heesen Yachts is absoluut één van de top-tien bedrijven van Oss, erkent wethouder Frank den Brok. En ja, het voelt 'best ongemakkelijk’ dat dat bedrijf in handen is van een steenrijke Rus die jarenlang deel uitmaakte van de entourage van Vladimir Poetin, de ten oorlog getrokken Russische president.

Vagit Alekperov heet de man die in april 2008 Heesen Shipyards kocht van grondlegger Frans Heesen. De geldsom die met de overname van Heesen gemoeid was, is nooit officieel naar buiten gebracht, maar het is een publiek geheim dat Alexperov ruim 150 miljoen euro op tafel legde, schrijft het AD. Een ‘onwaarschijnlijk hoog bedrag’, zei Heesen, die tot 2013 dienst bleef doen als adviseur.

Multimiljardair Alekperov, eigenaar van het Russische gas- en oliebedrijf Lukoil, dacht er hoogstwaarschijnlijk anders over. Om het verschil in financiële status te illustreren: Frans Heesen was een gulle sponsor van TOP Oss, collega-voetballiefhebber Vagit Alekperov deed in 2007 een (vergeefse) poging om het Londense Tottenham Hotspur te kopen.

Paradepaardje Osse bedrijfsleven in handen van goede vriend van Poetin

De nu 71-jarige Alekperov kocht de Osse jachtenbouwer als eigenaar van het op Cyprus gevestigde investeringsfonds Morcell. Geen haan die er naar kraaide, destijds. Zes jaar later zouden koning Willem-Alexander en Máxima ook nog onbekommerd een biertje drinken met Poetin. Maar nu de Russische president tanks en raketten afvuurt op Oekraïne, liggen ook zijn vrienden en handelspartners onder de loep. En dus voelt ook de Osse wethouder voor economische zaken zich opeens een tikkeltje ongemakkelijk over het feit dat een paradepaardje van het lokale bedrijfsleven eigendom is van een schatrijke Rus die mogelijk binnenkort op de sanctielijst van de Europese Unie komt te staan.

Wethouder Den Brok heeft Alekperov nog nooit gezien. ,,Ik kom een aantal keren per jaar bij Heesen, maar ik heb altijd contact met de Nederlandse leiding van het bedrijf. Ik heb ook het idee dat die redelijk autonoom opereert.” Maar Den Brok beseft dat Heesen in problemen kan komen als de grote man op de achtergrond inderdaad in de ban wordt gedaan. ,,Daar zit ook het ongemak. Ik volg de zaak met argusogen. En ik zal deze week eens contact zoeken.”

Lukoil plaatste donderdag een verklaring op haar website waarin werd opgeroepen tot een ‘onmiddellijke beëindiging’ van de oorlog in Oekraïne. Of dat voldoende is om gevrijwaard te blijven van westerse sancties, staat nog te bezien. Namens het personeel in Oss houdt Bas Broeksteeg, voorzitter van de ondernemingsraad van Heesen Yachts, de 'vinger aan de pols‘. Voorlopig klampt hij zich vast aan de boodschap die het bedrijf vrijdag de wereld instuurde: er is vooralsnog geen reden tot paniek.

Als voorzitter van de ondernemingsraad heeft Broeksteeg nog nooit een vergadering bijgewoond waar ook Alekperov aanwezig was. ,,Als het nodig is, kan ik hem via een tussenpersoon een mail sturen. Maar dat is nog nooit aan de orde geweest.” Broeksteeg heeft de Rus nimmer gesproken, maar wel één keer gezien. Of dat op het bedrijf was, wil hij niet zeggen: ,,Dat lijkt me niet zo relevant.”

Jachten voor Russische oligarchen

Zeker is dat Alekperov één van de betere klanten van Heesen Yachts is. In 2016 liet hij in Oss de Super Galactica Nova bouwen, een zeventig meter lang jacht ter waarde van 75 miljoen. Vijf jaar later ging hij voor een maatje groter: een Galactica van 80 meter lang, met een prijskaartje van 100 miljoen. Na een moeizame tocht over de Maas - de brug bij Hedel bleek een geducht obstakel -, ligt het jacht op de werf in Harlingen. Of Alekperov op 1 april volgens plan de sleutels in handen krijgt, is nu opeens onzeker. Als de Europese Unie en/of het Witte Huis in Washington besluiten dat Alekperov op de sanctielijst moet komen, wordt de Galactica aan de ketting gelegd.

Behalve aan Alekperov leverde Heesen Yachts ook jachten aan minstens vier andere Russische oligarchen. Geen van hen staat vooralsnog op de sanctielijst. In 2016 bleek uit de Panama Papers dat Heesen voor 82 miljoen euro een jacht had verkocht aan een corrupte oliemagnaat uit Nigeria. Heesen kon daar zelf niet mee zitten, zei hij twee jaar later in een interview met het Brabants Dagblad. ,,Ik heb me trouwens nooit verdiept in de achtergrond van onze klanten. Zolang ze netjes betalen, heb ik het altijd goed gevonden.”