Gevoelig advies aan kabinet: minder vee en meer belasting om klimaatdoelen te halen

Om de klimaatdoelen van het kabinet-Rutte IV te halen zijn "scherpe politieke keuzes en vergaand beleid" nodig, schrijft een onderzoekscommissie die door minister Rob Jetten (Klimaat en Energie) was gevraagd om een 'menukaart' met aanvullend klimaatbeleid te onderzoeken.

Op die menukaart staat een reeks maatregelen die politiek zeer gevoelig zijn, en volgens de commissie ook nog eens allemaal moeten worden uitgevoerd, zo schrijft NU.nl. Zelfs als dat gebeurt, is niet zeker of het streefdoel van 60 procent minder CO2-uitstoot in 2030 wordt gehaald. Dat is namelijk ook afhankelijk van personeelstekorten en andere economische factoren.

Dit is een greep uit de maatregelen die de commissie aanraadt:

• Een flinke krimp van de veestapel, door een maximum te stellen aan het aantal koeien dat op één hectare mag worden gehouden.
• Invoering van een belasting op vlees en zuivel. Supermarkten en fastfoodketens moeten verplicht plantaardige alternatieven aanbieden.
• Een veel hogere belasting op aardgas, zowel voor burgers als grootverbruikers. De belasting op elektriciteit gaat omlaag om de overstap op warmtepompen te stimuleren.
• Brandstofauto's voor zakelijk gebruik vanaf 2025 verbieden.
• Veel meer biobrandstoffen gebruiken in het wegverkeer.
• Een veel hogere CO2-heffing voor de industrie, die ver uitstijgt boven de huidige Europese CO2-prijs.
• Een hogere vliegbelasting op afstanden vanaf 2500 kilometer.

Het pakket maatregelen leidt tot miljarden aan extra kosten voor het energiesysteem en 3,5 miljard euro per jaar aan extra belastinginkomsten. Het kabinet moet goed nadenken over de verdeling van de lasten en hoe het klimaatfonds van 35 miljard euro het best kan worden ingezet, aldus het advies.

Elk jaar blijkt opnieuw dat het kabinet niet op koers ligt om de klimaatdoelen voor 2030 te halen. De meest recente berekeningen van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) dateren van november vorig jaar. Daaruit bleek dat op basis van het huidige beleid en de plannen voor de komende jaren de uitstootreductie in 2030 uitkomt op 41 tot 52 procent. Dit ligt dus nog altijd ruim onder het officiële kabinetsdoel van 55 procent en het streefdoel van 60 procent.

Alternatieven nog steeds zwaar voor landbouw en industrie

De onderzoekscommissie onderzocht twee varianten waarin die 60 procent nog wel wordt gehaald, maar met minder zware maatregelen voor de landbouw óf de industrie. Ook in het 'gunstige' scenario voor de landbouw moet de veestapel nog flink krimpen, maar wel wat minder. In dat scenario moet juist de industrie veel minder energie gaan gebruiken en meer betalen voor de uitstoot.

Als de industrie wordt gespaard, gaat dat ten koste van de landbouw en gaat de maximumsnelheid op snelwegen omlaag naar 90 kilometer per uur. Ook gaat de vliegbelasting dan verder omhoog.