Vriendendiensten: gratis werken als zzp'er of niet

Het AD sprak een fysiotherapeut, een monteur en een boekhouder over de situatie die herkenbaar is voor veel zzp'ers. Zo was monteur Theo Wenting bij Albert Heijn aan de koeling aan het sleutelen, toen een man vroeg of hij bij hem thuis misschien de kapotte airco kon repareren. ,,Dat is dan wel een beetje ongemakkelijk. Ik kan niet iedereen helpen die me iets vraagt.'' Vrienden en familie helpen, dat is voor Wenting 'de uitzondering op de regel'.

Frouwke Zwagerman (39), fysiotherapeut

Fysiotherapeut Frouwke Zwagerman uit Emmen, met een eigen praktijk in Klazienaveen, moet vaak genoeg in haar vrije tijd een knie tapen of kijken bij iemand die door zijn rug is gegaan. ,,De buurvrouw die op vrijdagavond door haar enkel is gegaan en vraagt of ik even wil kijken, help ik graag. Met volstrekt vreemden op een feestje, of patiënten die ik in de winkel tegenkom, ligt het anders.''

Want overal waar ze komt, wordt haar om advies gevraagd. Zelfs in de kroeg. ,,Vroeger, als ik in het café vertelde over mijn werk, deden jongens weleens een grappige versierpoging. Dan hadden ze opeens ergens last van en hoopten ze dat ik daar thuis even naar kon kijken. Ik bedankte daar vriendelijk voor.''

,,Ik woon en werk in een klein dorp, dus ik kom regelmatig patiënten tegen op straat. Dan vertellen ze over hun klachten. Laatst nog kwam ik iemand in het tuincentrum tegen die bij mij onder behandeling is geweest. Ze hopen volgens mij dat ik ter plekke de behandeltafel openklap. Maar het probleem is dat ik ze op die manier meestal niet kan helpen. Daar moeten we echt even de tijd voor nemen en grondig kijken. Ik geef dan ook altijd het advies om even een afspraak te maken.'' Ook op verjaardagen is het vaak raak. Er is altijd wel iemand die begint over een pijntje. Bij kleine dingen geeft ze advies (,,even je been omhoog of goed koelen''), maar ook dan is het beste advies volgens Zwagerman meestal: maak een afspraak.

Of ze het zelf ook weleens doet, vriendendiensten vragen aan kennissen? ,,Nu je het zegt... Laatst appte ik de huisarts met wie ik samenwerk een foto van mijn zoontje die rode vlekken had. Bleek waterpokken te zijn. Ik heb eigenlijk nooit gevraagd of hij dat erg vindt, haha!''

Theo Wenting (33), monteur

Koelmonteur Theo Wenting uit Best legt koelinstallaties aan, onderhoudt koelingen die in winkels en groothandels staan en lost storingen met de installaties op. Eerder werkte hij in de 'verwarmingswereld' en de elektrotechniek. ,,Ik ben allround, dus mensen denken: Theo kunnen we overal voor vragen.''

Laatst nog. Hij was bij Albert Heijn aan de koeling aan het sleutelen, toen een man vroeg of hij bij hem thuis misschien de kapotte airco kon repareren. ,,Dat is dan wel een beetje ongemakkelijk. Ik ben gewoon bij een klant aan het werk. Winkelende mensen spreken me vaak genoeg aan voor een klusje bij hen thuis, en ze verwachten dan ook nog dat het gratis of goedkoop kan. Maar ik kan niet iedereen helpen die me iets vraagt.''

Ook voor Wenting is het op verjaardagen vaak raak. ,,Ze pikken op dat ik in de koeltechniek werk en handig ben. Of ik even naar de vriezer, de koelkast of de ketel kan kijken? Het gebeurt zo vaak dat ik het vervelend ben gaan vinden. Vroeger ging ik er nog weleens op in, maar dat doe ik niet meer. Ik vraag toch ook niet aan een vreemde of die mijn belastingaangifte wil doen?''

Vrienden en familie helpen, dat is voor Wenting de uitzondering op de regel. Vriendendiensten horen erbij, vindt hij. ,,Dat doe ik ook graag. Ik heb een goede vriend die ik regelmatig help met klusjes in huis. En hij heeft een hoveniersbedrijf, dus hij helpt mij in de tuin. En ja, laatst nog heb ik een vriendin gevraagd die fysiotherapeut is of ze mij wilde intapen voor een sportevenement. Maar over het algemeen maak ik bij klachten gewoon netjes een afspraak bij de fysio.''

Jordan Wulffraat (48), boekhouder

Jordan Wulffraat heeft een administratiekantoor in Rotterdam: Cijfermeester Rotterdam Noord. Als boekhouder is hij gestrikt voor menige vrijwillige functie als penningmeester. Vrienden en familie weten hem te vinden, zeker als het weer tijd is voor de jaarlijkse belastingaangifte. Ook op verjaardagen wordt hij vaak genoeg aangeklampt. ,,Als het kabinet weer een nieuwe wet of nieuw beleid heeft bedacht, vragen mensen aan mij wat dat betekent voor hen als ondernemer of als persoon, bijvoorbeeld toen de btw verhoogd werd. Dat is leuk, want zo blijf ik uitgedaagd om goed op de hoogte te zijn van de ontwikkelingen in mijn vakgebied.''

Minder leuk is het wanneer mensen hun ongenoegen over dat nieuwe beleid op Wulffraat afreageren. ,,Als mensen erop achteruitgaan, komen ze weleens bij mij verhaal halen. Maar ik maak het beleid niet: don't shoot the messenger.''

Via via benaderen mensen hem voor vrijwilligersfuncties. ,,Ik zit nu onder andere in het bestuur van Manege De Hazelaar, waar ook gehandicapten rijden. Bij het werken met gehandicapten komt veel kijken, ook financieel en fiscaal. Daar kan ik echt een mooie bijdrage leveren als penningmeester.''

Voor de vriendendiensten die hij regelmatig verricht, ontvangt hij meestal bloemen of een doos chocola. ,,Een uurtje hier, een paar uurtjes daar. Dat loopt snel op. Maar dat hoort er een beetje bij, ik doe het graag.'' En natuurlijk vraagt Wulffraat een ander ook weleens wat. ,,Maar dat betekent niet voor wat hoort wat, hoor.''