Steeds meer boeren houden naast koeien en varkens ook kinderen: boerderijcrèche is booming

Weg van de prikkels. Lekker buiten tussen de dieren. Voor steeds meer ouders de ideale omstandigheden om hun kroost buiten schooluren aan over te geven. De cijfers. In 2007 waren er landelijk nog maar 20 agrarische bedrijven met een opvang. Inmiddels is dit aantal gegroeid naar 263. De omzet is gestegen van 4 miljoen naar 115 miljoen per jaar. Daarbij hebben de meeste boeren en tuinders te maken met forse wachtlijsten.

Voor Hanneke Heyboer van Kinderopvang de Ark in Zevenhoven is de groeiende populariteit van agrarische kinderopvang geen verrassing. Ze startte haar bedrijf in 2011. Toen was er nog ruimte voor 16 kinderen. Inmiddels telt haar kinderopvang meer dan 50 plekken. ,,Als ik zou willen, zou ik er zo weer 50 bij kunnen hebben”, vertelt ze in PZC. Maar Heyboer doet het niet, omdat ze kleinschalig wil blijven. ,,Dat is de charme. Ik ken alle kinderen en ouders.”

Steeds meer belangstelling voor kinderopvang op boerderij

Ruimte, lekker buiten zijn, het contact met dieren en het prachtige uitzicht. Volgens Heyboer, LTO en meerdere ouders dè redenen waarom opvang bij de boer de voorkeur heeft boven de ’gewone’ opvang. Karolien Hupkes, bestuurslid LTO Noord: ,,Kinderen in woonwijken ervaren al deze facetten erg weinig.”

Voor Nieuwkoper Ferry Rijnsburger en zijn partner was het van meet af aan duidelijk dat zijn twee dochters een paar dagen in de week naar de opvang bij de boer zouden gaan. ,,Het is een combinatie van ratio en gevoel. Ik ben zelf opgegroeid in de polder. Dat heeft een toegevoegde waarde. Meer ruimte, heel veel buiten, bij regen de stal in, veel beweging, handjes in het zand en omgaan met dieren.”

Petra Blom runt samen met haar echtgenoot Hein al jaren een kinderopvang op hun melkveehouderij in Hekendorp. Ze geeft inmiddels zelf trainingen aan andere agrariërs. Zij leert hen hoe zij hun bedrijf gezond kunnen houden. Blom merkt dat er steeds meer belangstelling is voor een kinderopvang op de boerderij. ,,Ik ondersteun de initiatiefnemers hierbij. Ik leer de agrariërs buiten de bestaande kaders te denken.”

Vergunning krijgen voor agrarische kinderopvang is lastig

Voor boeren is de kinderopvang een welkome aanvulling op zijn inkomen. Er is bijna geen agrariër meer die níet doet aan multifunctionele landbouw, zoals dat met een duur woord heet. Het aantal boerenbedrijven dat naast het houden van vee of varkens ook andere bronnen van inkomsten heeft, groeit fors, wees een onderzoek van Wageningen University & Research oktober 2020 uit. Inmiddels combineert de helft van de boeren landbouw met andere bedrijfsactiviteiten.

De land- en tuinbouworganisatie merkt dat het nog in veel gemeenten lastig is om een vergunning te krijgen voor agrarische kinderopvang. De opkomst van deze vorm van kinderopvang is nog relatief nieuw. Ander probleem in de ogen LTO: de regelgeving omtrent multifunctionele landbouw. Die is nog erg star, waardoor het voor de ondernemers die willen uitbreiden lastig is de dieren in te ruilen voor kinderen. LTO roept gemeenten op hiermee soepeler om te gaan.

Nijpend tekort aan kinderopvang is gunstig

Kinderopvangorganisatie Boink staat erg positief tegenover het groeiende aantal kinderopvang-boerderijen, laat voorzitter Gjalt Jellesma weten. ,,Ik denk dat het voor zowel de situatie van de boeren als het nijpend tekort aan kinderopvang erg gunstig is. Boeren worden nu massaal afgeschaald en kunnen op deze manier hun gebrek aan inkomsten compenseren. Voor kinderen is een plek met veel ruimte en jonge dieren natuurlijk erg leuk en je vult het gebrek aan plek een beetje aan.”

Dat een kinderopvang niet zo 1-2-3 is op gezet weet Jellesma wel. ,,Natuurlijk zijn er een hoop dingen die geregeld moeten worden. Er zijn machines, dieren en kuilen, dus je moet de boerderij wel veilig voor kinderen maken. Bovendien zijn er een hoop vergunningen en dergelijke nodig. Toch zie je dat boeren, die vaak van zichzelf al erg ondernemend zijn, het buitengewoon professioneel en serieus aanpakken. Dit proces is al zo’n twintig jaar aan de gang en we hebben nog geen enkele indicatie dat het gevaarlijker is dan de ‘normale’ kinderopvang in de stad.”