Nieuws Agro
Slachting dreigt in glastuinbouw: ‘Ruim 40 procent moet vrezen voor faillissement door energieprijzen’
Voor meer dan 40 procent van de glastuinders in Nederland dreigt een faillissement als er geen hulp vanuit het kabinet komt. Dat zegt belangenvereniging Glastuinbouw Nederland. Daarom begint maandag een landelijke actie om aandacht voor het probleem te vragen.
Grote zorgen voor Kees Vahl. De komkommerteler uit IJsselmuiden doet mee aan een landelijke actie om aandacht te vragen voor de problemen in de glastuinbouw. Foto: AD/Freddy Schinkel.
Glastuinbouw Nederland-voorzitter Adri Bom-Lenstra bij De Ondernemer Live
Woensdag is er overleg met energieminister Rob Jetten over de ontstane situatie, dinsdag vertelt voorzitter Adri Bom-Lemstra bij De Ondernemer Live over enorme problemen rondom energietarieven en hoe Glastuinbouw Nederland dit probleem zou willen aanpakken. Luister mee via New Business Radio, kijk mee via de homepage van De Ondernemer of YouTube, dinsdag 6 september van 11.00 tot 13.00 uur. Zie ook deze link.
In de basis komt het erop neer dat de brancheorganisatie vraagt om een overbrugging van twee jaar, in de hoop dat dan de prijzen naar beneden zijn gegaan, zo schrijft De Stentor.
De actie bestaat uit het massaal aanschrijven van energieminister Jetten. Honderden tuinders hebben inmiddels brieven gestuurd met hun persoonlijke verhaal. Volgens woordvoerder Roger Abbenhuijs staat het water bij veel tuinders aan de lippen en moet het kabinet ingrijpen om een slachting in de glastuinbouw te voorkomen: ,,Vlak voor de energiecrisis bleek uit een onderzoek in samenwerking met de Rabobank dat 40 procent van de tuinders in de gevarenzone zit door stijgende energieprijzen. Hoeveel dat nu is, hebben we nog niet scherp, dat wordt onderzocht, maar dat is natuurlijk meer geworden.”
Lees ook: Koopkrachtcrisis: dit is het miljardenpakket van kabinet Rutte IV
Ondanks aardwarmtenet problemen energierekening
De Koekoekspolder bij IJsselmuiden is het grootste glastuinbouwgebied in de regio. De tuinders hier zijn voorlopers op het gebied van energietransitie. Ongeveer 50 procent van de ondernemers is aangesloten op een aardwarmtenet. Ook komkommerteler Kees Vahl. Niks aan de hand zou je zeggen, maar ook hij komt in de problemen en doet mee aan de actie.
Hij heeft inmiddels ook een brief naar Den Haag gestuurd: ,,Ik ben in 2011 al begonnen om van het gas af te gaan met hulp van aardwarmte. Dat is een enorme investering geweest, we hebben gezamenlijk miljoenen geïnvesteerd. Maar ik kom volgend jaar toch dik in de problemen. Want de elektriciteit moet ik inkopen. Die is sinds 2020 tien keer over de kop gegaan. Voor je beeld: in 2020 betaalde ik 26 euro per megawattuur, dit jaar 210 euro.”
Gekoppeld aan gasprijs
,,Daarnaast dreigt de subsidie voor duurzame energie volgend jaar weg te vallen’’, zegt Kees Vahl. ,,Die subsidie is gekoppeld aan de gasprijs. Daar zit een plafond aan. Gaat de gasprijs over dat plafond, wat met deze prijzen al lang is gebeurd, vervalt de subsidie gewoonweg. Dat staat in de regels. Dat wordt volgend jaar een enorm probleem als er in Den Haag niets gebeurd. De pot met geld ligt er gewoon, maar door regeltjes kunnen we er niet bij. Dat lijkt me niet de weg naar meer duurzame energie. Ik heb in 2011 mijn nek uitgestoken om over te stappen op aardwarmte, mede door de subsidies kon dat. Je houdt er geen rekening mee dat die botweg vervallen.”
Lees ook: Inflatie: hoe kun je als ondernemer jouw klanten toch ‘verleiden’ tot koop?
Compensatie vanuit Den Haag voor de stijgende energieprijzen is er tot nu toe niet geweest. Wel is er in de Tweede Kamer een motie aangenomen die minister Jetten vraagt te kijken naar de subsidies voor duurzame energie die voor veel glastuinbouwers vervallen. Alexander Formsma, energiedeskundige van Glastuinbouw Nederland: ,,Je ziet dus dat juist de voorlopers in de energietransitie dubbel worden gepakt nu: de subsidies vervallen, en de elektriciteit is schrikbarend duur. Dat is een giftige cocktail.”
Kees Vahl moet de klap zelf opvangen, net als de andere tuinders in de Koekoekspolder: ,,Want de stijgende prijzen doorbereken kan ik niet. We doen mee op de wereldmarkt. Als er groot aanbod is vanuit Spanje, waar de zon natuurlijk veel schijnt, dan kan ik daar niet tegen aan. Dan moet ik mee in die prijs. Ik ben een positief ingesteld mens, maar ik kijk met grote zorgen naar het komende jaar.”
Kromme situatie
Ondertussen doet zich een merkwaardig fenomeen voor. Het bedrijf van Vahl is met hulp van aardwarmte bijna volledig van het gas af. Maar toch betaalt hij momenteel meer voor zijn energie dan collega’s die gas gebruiken om elektriciteit op te wekken. Kees Vahl: ,,Collega’s die gas gebruiken om de kassen te verwarmen, wekken met een warmte-krachtkoppeling ook elektriciteit op, die ze terugleveren aan het net. Dat levert geld op. Tegenwoordig zoveel dat het steeds aantrekkelijker wordt dit te gaan doen. De kromme situatie ontstaat nu dat meer tuinders terug bewegen naar gas, terwijl iedereen toch wil dat we gaan verduurzamen.”
Woensdag 7 september heeft de glastuinbouwsector een overleg met energieminister Rob Jetten over de ontstane situatie. Dan krijgt de minister meer dan 500 brieven overhandigt van tuinders die het water aan de lippen staat. In Nederland zijn in totaal 3000 tuinders actief.
