Antiquariaat 't Ezelsoor overleeft al 35 jaar in Amersfoort

Ga er een middagje goed voor zitten en je hoort van Wijnand Rutgers (62) en Nico van Splunder (60) het ene na het andere bijzondere verhaal over 35 jaar in de boekenbusiness.

Collecties

Wijnand herinnert zich een partij uiterst zeldzame poëziebundels die hij ooit véél te goedkoop van de hand deed op een beurs voor antiquaren. Rutgers zat nog maar nét in het boekenvak en de collega's die de kleinoden voor een krats bemachtigden, vertrokken natuurlijk geen spier. Maar hij kan ook vertellen over de complete boekencollecties die ze soms overnemen en waar zich dan waardevolle, antieke atlassen in blijken te bevinden. Nico trof een keer een paar 'uitgeholde' boeken aan. Gewoonlijk worden die gesignaleerd als surprise met Sinterklaas. Maar het ene boek was gevuld met vals geld en in het andere zat een dolk, alsmede een landkaart waarop plekken waren aangekruist. Hij is met die dolk en de kaart maar naar de politie gegaan, die echter geen aanleiding zag om in actie te komen.

Drijvende kracht

Wijnand en Nico zijn de drijvende krachten achter antiquariaat 't Ezelsoor; Wijnand sinds de oprichting in 1982, Nico sinds 1996. Terwijl andere zaken met tweedehandsboeken kwamen en gingen, wisten zij zich te handhaven. Waarom?Misschien, denkt Wijnand, dankzij de gunstige ligging aan Achter de Arnhemse Poortwal, bij de achteruitgang van de Hema; net geen peperdure A-locatie, toch 'in de loop'. Misschien ook, omdat ze tijdig via internet gingen verkopen, met hulp van derde man Jonathan Smit (60). Op de site worden 7000 boeken aangeboden.

Succes

Maar het succes, zo vindt Nico, komt ook, doordat ze altijd de ruime winkel in ere hebben gehouden. Nico: ,,Ik wil toch het liefste een boek in mijn hand houden, voordat ik het zou kopen of verkopen. Ik kocht laatst een boek via internet van een mij onbekende aanbieder; nou, dat bleek zich in slechte staat te bevinden. Ik had het hier niet eens in de koopjesbak gezet.'' De winkel ontstond min of meer bij toeval. Wijnand: ,,Het was begin jaren 80, een tijd van werkloosheid. Mijn toenmalige vrouw Josee Steehouder en ik hadden een wereldreis gemaakt van een halfjaar en kwamen terug in onze flat in Wageningen. Vrienden van ons hadden een antiquariaat en dat leek me wel wat. Ik hield van boeken en ik wilde graag zelfstandig werken. Toen moesten we een plek zien te vinden. In Wageningen had je al drie tweehandszaken, in Amersfoort maar één: De Koppelpoort. Twee oude heren in een winkeltje aan de Krommestraat. Amersfoort was bovendien aangemerkt als groeistad en dus besloten we: díe stad moet het maar worden.'' Na enkele jaren aan de Arnhemseweg, tegenover de huidige Plus, namen de twee de huidige stek over van de vorige gebruiker, een meubelzaak. Op deze plek kwam, ook al min of meer toevallig, Nico op hun pad. Nico: ,,Ik was langdurig werkloos en mocht hier stage lopen, als werkervaringsplek. Ik hield wel van boeken, alleen verkopen leek me niets. Maar het bleek ontzéttend leuk werk te zijn.''

Veelzijdigheid

Tot de vele dingen die hem boeien, behoort de veelzijdigheid van het vak. Nico: ,,De gewone boekhandelaar wil van een uitgave misschien honderd boeken verkopen. Wij hebben van de meeste boeken maar één exemplaar. In de loop der jaren heb ik zeker miljoenen boeken gezien. Maar er gaat geen dag voorbij waarop ik niet iets in mijn handen heb waarvan ik denk: hè? Dat dit bestáát?'' En dan heeft Nico het nog niet eens over zaken die per abuis in boeken worden achtergelaten. Hij toont een leeg gifdoosje, zegeltjes ter gelegenheid van de verloving van Juliana en Bernhard en een folder uit 1939 waarin Rotterdammers wordt gevraagd geld te doneren voor afweergeschut. Een selectie van dit 'vindersgeluk' wordt vanaf 1 oktober geëxposeerd in de bibliotheek aan het Eemplein. Verder bezit hij natuurlijk ontelbare boekenleggers. De uit Irak afkomstige kunstenaar Yousif Abadi maakte een nieuwe ter gelegenheid van het 35-jarige jubileum met de titel De Boekenverzamelaar.

Voorgevel

Josee Steehouder is sinds 1999 niet meer werkzaam in het bedrijf; sindsdien bestieren de drie genoemde heren de zaak. De omgeving veranderde, de zaak nauwelijks. Nico: ,,Wel is de voorgevel opgeknapt door de bouwer van de koopgoot en de woningen daarboven. Onze winkel moest niet raar afsteken. Dat vonden we natuurlijk een goed idee. Aan de andere kant zijn sinds kort een stempelwinkel te vinden, een tatooshop, een computerwinkel en een bakker. Onze buurvrouw is een pedicure. Het is gezellig.''

Vaste klantenkring

Binnen is het ook gezelligheid troef, want 't Ezelsoor heeft veel vaste klanten. Sommigen komen elke dag even langs, anderen zo eens per maand. De meesten maken een praatje. Nico: ,,Veel klanten weten werkelijk álles over één bepaald onderwerp. Nederlandse binnenvaartschepen bijvoorbeeld of uniformen in het Pruisische leger. Ze vertellen daar graag over, met veel passie. Ik liet een keer aan een klant wat bladmuziek zien, met daarop een tekening van Kaiser Wilhelm te midden van nog wat mensen. Die klant herkende álle afgebeelde personen én constateerde tot zijn verbazing dat een generaal een totaal ander uniform droeg dan hij had verwacht. Daar heeft hij het uitgebreid over gehad.'' De festiviteiten rond het 35-jarige bestaan van 't Ezelsoor worden vanaf morgen onder meer gevierd met een lezing van Rosita Steenbeek.