Het lijkt zo langzamerhand een zekerheidje onder het bewind van Eelco Blok: telkens zoekt én vindt hij manieren om kosten te besparen. Kort na zijn aantreden als ceo in 2011 kregen de KPN-medewerkers te horen dat er voor vijfduizend van hen geen plek meer was in het bedrijf. Door de explosieve groei van mobiel internet belden en sms'ten klanten steeds minder en kelderde de winst. Hard ingrijpen was dus vereist, stelde Blok.
Terwijl die eerste reorganisatie nog in volle gang was, kwam Blok 3 jaar later met de volgende operatie: het telecombedrijf herstelde niet hard genoeg, er moesten nog eens 1500 tot 2000 medewerkers weg. Het doel: een besparing van nog eens 450 miljoen euro dit jaar.
Daar bleef het niet bij, want in december 2014 kwam bestuursvoorzitter Blok met een volgende sanering op de proppen. Deze keer op de zakelijke markt: door de economische crisis gingen veel bedrijven failliet of bezuinigden ze flink op hun telecom-abonnementen. KPN verdient daardoor minder geld. Voor Blok reden om jaarlijks nóg eens 45 miljoen euro te besparen. 580 KPN'ers moesten weg.
Zorgenkindje
Inmiddels gaat het stukken beter, vooral aan de consumentenkant, waar KPN honderdduizenden mobiele en tv-klanten afsnoept van concurrenten als Ziggo en Vodafone. Tegelijk blijft de zakelijke markt een zorgenkindje. Door voortschrijdende technologie kunnen bedrijven hun ict goedkoop uitbesteden en staan de marges flink onder druk.
Vandaar dat Blok nu het mes zet in de ict. Het telecombedrijf heeft nog veel oude systemen lopen. Door die te vereenvoudigen en te vernieuwen valt er nog eens 300 miljoen euro te besparen, denkt Blok. ,,Bovendien gaan we het aantal diensten op de zakelijke markt versimpelen, zoals we op de consumentenmarkt eerder al deden.'' Zo zou ook de klanttevredenheid bij bedrijven moeten stijgen.
KPN stopt verder met het geheel op maat maken van zakelijke ict-diensten voor klanten. ,,Dat is heel duur en kan ook eenvoudiger gedaan worden met standaardmodules. De kwaliteit blijft even goed.''
Door alle bezuinigingen is het aantal medewerkers onder het bewind van Blok met zo'n 5400 achteruitgehold en komen flink wat KPN-gebouwen (deels) leeg te staan. Momenteel telt 's lands grootste telecombedrijf nog een kleine 14.000 werknemers, nog net geen halvering ten opzichte van 10 jaar geleden.
De nieuwe reorganisatie zal opnieuw ontslagen vergen, zoveel lijkt zeker. Maar of het aantal banen weer met tientallen of honderden afneemt? Blok kan of wil het niet zeggen. ,,Dat komt omdat we elders binnen KPN investeren in nieuwe technologieën en juist extra mensen aannemen. Wat het netto saldo wordt, weet ik echt nog niet.''
Ruimte zat
De vraag rijst of Blok nu uitgesaneerd is. Analist Jos Versteeg van Theodoor Gilissen denkt van niet. ,,Er is nog ruimte zat om te besparen,'' denkt hij. Door de voortschrijdende netwerktechnologie kunnen ook in de toekomst arbeidsplaatsen worden bespaard. Bovendien heeft KPN als oud-staatsbedrijf traditioneel een relatief ruime bezetting.''
Ook dreigt KPN straks heviger concurrentie te krijgen door de fusie van Vodafone en Ziggo. Versteeg: ,,KPN heeft nu 80 procent van de zakelijke markt in handen. Dat gaan ze niet volhouden straks.''
Zijn saneringsdrift legt Blok geen windeieren. Vanwege de betere prestaties over vorig jaar ontvangt de ceo een bonus van liefst 1 miljoen euro. ,,Dat is niet uit te leggen,'' vindt FNV-vakbondsman Joost van Herpen. De bond beraadt zich op stappen en wil dat de KPN-topman zijn bonus inlevert. Vorig jaar had dat deels succes en zag Blok af van een kleine half miljoen euro. Van Herpen merkt fijntjes op dat Blok inmiddels 75 keer meer verdient dan zijn laagst betaalde werknemer.
Jos Versteeg (Theodoor Gilissen): "KPN heeft nu nog 80 procent van de zakelijke markt, dat houden ze nooit vol."
