Het succes van sociaal ondernemen? Focus en validatie

In 2018 zette Hendrikx ‘Bob de Bot’ op: een berichtenservice die senioren uitnodigt voor activiteiten in de buurt. Deze chatrobot leert wat de oudere leuk vindt en selecteert op basis van die interesses passende activiteiten op de agenda’s van bijvoorbeeld een welzijnsorganisatie of seniorenvereniging uit de buurt. Die deelt Bob vervolgens per sms.

Het idee ontstond bij Hendrikx thuis. „Mijn moeder is eind zeventig, woont zelfstandig in het centrum van Nijmegen en leidt een goed leven. Toch knaagde er iets. Haar partner overleed, vriendinnen vielen weg en langzamerhand werd zij steeds eenzamer. In de stad was er van alles te doen, maar mijn moeder wist de weg naar deze activiteiten toe niet meer te vinden. Daar helpt Bob haar nu bij.”

Sociale leven op pauze

Ook de ondernemersdrang van Bruurs ontstond dichtbij huis. „Ik heb van mijn ouders altijd meegekregen dat als je toe bent aan verandering je in actie moet komen. Dat heb ik in 2014 dan ook gedaan. Toen richtte ik Mantelzorgelijk op: een community platform en expertise centrum door mantelzorgers, voor mantelzorgers. Dit idee ontstond omdat ik zelf vastliep in de zorg voor mijn vader met alzheimer. Sinds de decentralisatie van de zorg zijn steeds meer zorgtaken op het bordje van de mantelzorger terechtgekomen. Zo ook bij mij. Doordat die zorgtaken steeds meer van me vroegen, moest ik mijn eigen sociale leven on hold zetten. Dat maakte mij eenzaam. Ik had behoefte aan lotgenoten en richtte een community op.”

Vliegende start zonder focus

Met Bob de Bot ervoer Hendrikx een vliegende start. „Al heel snel had ik drie gemeenten als klant. Geweldig, maar ook rommelig. De vaart zat erin, maar de focus miste. Ik rende als kip zonder kop van de ene naar de andere opdracht. Nu leer ik focus aan te brengen: wat is de probleemstelling, kan ik die valideren en is dat wat ik gemaakt heb ook de perfecte oplossing voor mijn doelgroep? Ik kan achter mijn bureau van alles bedenken, maar klopt dat in de praktijk ook? Op dit moment neem ik iedere stap en elke keuze onder de loep. Ik ga terug naar de kern, naar de doelgroep en controleer bij de ouderen of mijn keuzes ook daadwerkelijk aanslaan. Dat is onwijs waardevol, want biedt een boel nieuwe inzichten.”

Hendrikx haar gouden tip voor andere ondernemers in het sociaal domein? „Valideren, valideren, valideren, daar kun je van leren. Daarbij kun je soms zo vastzitten in je eigen idee dat je een tunnelvisie krijgt. Dan is het ook heel waardevol om een expert in de arm te nemen die jou helpt om daaruit te stappen. Een frisse blik maakt je product altijd beter.”

En wie gaat dat betalen?

Zo’n vliegende, maar ongecontroleerde start, is ook Bruurs niet vreemd. „In al mijn enthousiasme en de wens om iets moois te doen voor de maatschappij financierde ik Mantelzorgelijk zelf. Een verdienmodel ontbrak. En tot aan de coronacrisis draaide ik op voor de kosten, waardoor ik zelf in financiële nood kwam. Daarom ga ik nu terug naar de tekentafel. Verschillende partijen hebben er baat bij hebben dat mantelzorgers blijven functioneren. Denk aan gemeenten, werkgevers, maar bijvoorbeeld ook aan zorgverzekeraars. Al voor een tientje per jaar kunnen zij een mantelzorger toegang geven tot ons platform. Een minimale investering voor een groot goed. Met dat verhaal klop ik nu aan bij dit soort partijen.”

Volgens Hendrikx zijn gemeenten best bereid om een startsubsidie neer te leggen voor een sociale onderneming zoals Bob de Bot, maar daar houdt het dan ook wel op. Na zo’n start is het de bedoeling dat de stichting zelf de broek ophoudt. Daarom neemt Hendrikx nu ook verschillende verdienmodellen onder de loep. „In eerste instantie kijken wij naar organisaties die activiteiten willen delen en dus op zoek zijn naar meer deelnemers. Daarbij kun je denken aan een seniorenvereniging die ons een X bedrag per bericht betaald en Bob dus als communicatiemiddel gebruikt. Daar zit volgens ons toekomst in.”

Je staat er niet alleen voor

Tot slot wil Hendrikx nog één ding benadrukken. „Je staat er als sociaal ondernemer niet alleen voor. Er zijn heel veel mensen in Nederland die iets moois willen doen voor de maatschappij. Geloof in jezelf, kies voor focus en verzamel de juiste mensen om je heen. Als passie, focus en volharding samenkomen, ontstaat er iets heel waardevols.”

Ondernemen tegen eenzaamheid

Marjolijn Bruurs en Maruschka Hendrikx zijn twee van de 18 sociaal ondernemers die deelnemen aan het programma Ondernemen tegen Eenzaamheid: een initiatief van het KPN Mooiste Contact Fonds en het Oranje Fonds. Binnen dit programma ontvangen de sociaal ondernemers drie jaar lang steun rondom het thema eenzaamheid. Het draait daarbij niet alleen om een financiële impuls, maar ook om workshops en coaching, toegang tot een relevant netwerk en landelijke zichtbaarheid. Met het programma willen het KPN Mooiste Contact Fonds en Oranje Fonds eenzaamheid verminderen en de sociale organisaties die zich daarvoor inzetten versterken.