De status van Noord-Ierland na het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU is al tijden een groot politiek probleem. Omdat Ierland EU-lid is zouden er douanecontroles op goederen moeten komen bij de grens met Noord-Ierland, maar dit ligt erg gevoelig. Na decennia van strijd tussen pro-Ierse katholieken en pro-Britse protestanten werd in een vredesakkoord uit de jaren negentig afgesproken dat er nooit een harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland zou komen.
Om dit mogelijk te houden na de brexit, is de grens tussen de Europese interne markt en het Verenigd Koninkrijk getrokken tussen Noord-Ierland en het Britse eiland. Daardoor moet de douane goederen controleren die tussen Groot-Brittannië en Noord-Ierland worden vervoerd.
Noord-Ierland
Volgens Londen veroorzaken de huidige regels echter veel onnodig papierwerk. Daarnaast liggen de afspraken gevoelig bij de pro-Britse Noord-Ieren, die vinden dat de eenheid met Groot-Brittannië wordt ondermijnd. Hun politieke partij, de Democratic Unionist Party, weigerde uit protest tegen de brexitafspraken deel te nemen aan een nieuwe regering na de parlementsverkiezingen in mei.
Volgens de pro-Ierse partij Sinn Féin schenden de Britten met de eenzijdige aanpassingen van het protocol juist wel de internationale afspraken. Volgens partijleider Mary Lou McDonald zouden er wel aanpassingen gedaan kunnen worden, maar dan in overleg met de Ieren en met Brussel. Volgens haar heeft de Britse regering zich niet constructief opgesteld en zal regels invoeren die "ongetwijfeld" in strijd zijn met het internationaal recht.
