Hij kan er echt niet omheen bij het gesprek met het Parool. Dat Coolblue, de elektronicawebwinkel die Pieter Zwart (1977) in november 1999 met twee studievrienden oprichtte, in recordtijd vijf nieuwe ‘echte’ winkels opent, is te danken aan het faillissement van rivaal BCC vorig najaar.
Naast een tweede vestiging in Amsterdam, die vrijdag haar deuren opent, raakt Coolblue in één klap gevestigd in gebieden waar het nog niet lijfelijk aanwezig was. ,,Leeuwarden, Hengelo, Breda zijn nieuw, daar zaten we niet. In Rotterdam verhuizen we naar de Hoogstraat, dat is een upgrade.”
Dat is wel een risico. Het is BCC op die plekken niet gelukt. Wat doen jullie wel goed?
,,Ik oordeel niet over BCC. Maar wij beheersen de hele keten van inkoop tot verkoop, distributie en installatie, zowel online als in winkels. We hebben eigen klantenservice, eigen bezorgers, eigen installateurs. Anderen besteden dat uit. Omdat ze op de businessschool hebben geleerd dat je daarvoor externe dienstverleners moet inhuren.
,,Een wasmachine of tv bezorgen is echt iets anders dan een pakketje. Ik denk niet dat je buurman even snel de wasmachine aanneemt als je niet thuis bent. Doordat wij alles zelf doen, is onze klanttevredenheid hoger dan bij anderen. En als klanten tevreden zijn, komen ze vaker terug.”
Als je alle elektronicaketens optelt die de afgelopen vijftien jaar zijn verdwenen, dan lijkt fysieke elektronicaverkoop een sterfhuis.
,,Natuurlijk komen er minder elektronicawinkels omdat veel verkoop via internet gaat. Maar ze verdwijnen niet. Ik open vrijdag mijn 29ste winkel. Ik zie alleen maar groei.”
Waarom een tweede vestiging in Amsterdam op een steenworp afstand van de eerste?
,,We zochten al heel lang naar een zaak ín de stad. Onze vestiging aan de Zuidas loopt heel goed, maar vooral door de week in lunchtijd. We trekken er wel Amsterdammers maar we zien aan de online bestellingen dat we ze lang niet allemaal bereiken. De Bilderdijkstraat wordt een winkel voor de consument-consument. Het had eigenlijk nog een beetje groter gemogen, maar je kunt niet alles hebben.”
Leg nog eens uit: waarom heeft een webverkoper echte winkels?
,,Om onze klant te zien en ons aan de klant te laten zien. Consumenten willen sommige producten zien, horen of voelen. Zoals tv’s, soundbars of laptops. Telefoons niet, wasmachines ook niet. Die bestelt iedereen online.
,,Telefoons zijn ego-elektronica. Het is jóuw telefoon, maar júllie televisie. Omdat die in de woonkamer staat.” Lacht: ,,In veel huishoudens heb je daar complexe besluitvorming over. Wat zegt 65 inch nu of 4K? Dat moet je zien.”
Jullie concurrentie komt inmiddels van platforms als Bol, Amazon of AliExpress, waar allerlei verkopers spullen slijten.
,,Bijna iedereen is tegenwoordig een platform. Volgens mij denken ze ten onrechte dat het goed is om zo veel mogelijk producten te hebben. Voor je het weet, bieden ze allemaal alles en komt de klant er niet meer uit. Wie adviseert je wat te kopen, waar kan je terecht met vragen, voor garantie?”
Dus nooit externe partijen op het Coolblue-platform?
,,Ik kan geen voorbeeld verzinnen waarom wij dat zouden doen. Uit principe: hocus-pocus-fócus. Ik wil de verantwoordelijkheid hebben voor wat ik aanbied, verkoop, installeer en repareer. Dat kunnen die platforms niet. Alles is uitbesteed aan tussenpartijen. Wij bieden zekerheid.”
Wij focussen niet op prijs, maar op prijs/kwaliteit
Terwijl jullie 25 jaar geleden zijn ontstaan via allemaal kleine winkeltjes als mp3man.nl, pdashop.nl en laptopshop.nl.
,,Tot we erachter kwamen dat we de overlap misten. Via spelcomputer.nl verkochten we Playstations. Maar als de klant er een tv bij wilde, moest hij naar onze tv-winkel. Dat is bij platforms nog steeds zo. Je krijgt van alle kanten iets, met allerlei verschillende voorwaarden, leveranciers. Allemaal gedoe.”
Dat heeft gevolgen voor de prijs.
,,Wij focussen niet op prijs, maar op prijs/kwaliteit. Dat is niet altijd de goedkoopste tv maar wel de tv die het beste bij de klant past. Uiteindelijk is dat goedkoper.”
In 2021, rond dezelfde tijd dat BCC in de markt van zonnepanelen en warmtepompen stapte, deden jullie dat ook. Bij BCC is dat misgelopen.
,,Een derde van alle energie die je thuis verbruikt, gaat op aan apparaten die wij leveren: koelkast, wasmachine, tv, verlichting. We kunnen een enorme impact maken door zuiniger apparaten aan te bevelen. Dus geen condensdroger maar een zuiniger warmtepompdroger. Dat is goed voor de klant, voor het milieu en voor ons.”
,,Daar hield het bij ons op maar dat hoeft helemaal niet. Waarom alleen apparaten leveren die energie verbruiken? Waarom niet ook apparaten die stroom leveren; zonnepanelen en laadpalen zijn ook consumentenelektronica. Dat valt voor ons in de toekomst nog wel uit te breiden met warmtepompen en airco’s.”
Dat is heel wat anders dan een wasmachine verkopen.
,,Niet voor ons. Het is een verlengstuk van wat we al doen. We gaan al die apparaten ook nog eens aan elkaar knopen met apparatuur voor slim energiebeheer die we zelf ontwikkelen. Zodat je de wasmachine gebruikt of auto oplaadt wanneer de stroom gratis is; niet terugleveren aan de energiemaatschappij, wat geld kost, maar zelf gebruiken wat je opwekt. Dat kan bij veel energiemaatschappijen niet. ”
Stroom verkopen, wat jullie doen met Coolblue Energie, is toch een totaal andere business?
,,We willen allemaal ’s ochtends een schone onderbroek. Die hebben we allemaal in de wasmachine gestopt, die we gewoon laten draaien. Doe je dat op het moment dat er stroom over is, dan ga je gratis wassen. Of gratis je auto opladen. Denk eens na: grátis je auto opladen, terwijl je aan de benzinepomp 2,17 euro per liter betaalt.”
,,Mensen beseffen niet dat energie in huis heel veel uren van het jaar in feite gratis of zelfs negatief is als je het deels zelf opwekt. Dát willen we de consument uitleggen. Ook daar zijn onze winkels voor. In een aantal vestigingen hebben we letterlijk daken gebouwd om zonnepanelen te laten zien.”
In de energiemarkt ben je ook afhankelijk van geopolitiek gedonder als oorlogen en chiptekorten en van regelgeving.
,,Met mondiale tegenslagen kan ik wel omgaan. Maar niet met de onvoorspelbaarheid van de Nederlandse overheid, de grote draaier.”
,,We weten allemaal dat we meer hernieuwbare energie nodig hebben omdat fossiele brandstof hoe dan ook afneemt. Consumenten en bedrijven zijn bereid daarin te investeren. Maar de totale onvoorspelbaarheid van de Nederlandse overheid werkt dat tegen. Wel salderen, niet salderen. Wel subsidie op elektrische auto’s, geen subsidie.”
,,Om de drie maanden veranderen de spelregels. Terwijl het onder alle omstandigheden gunstiger is om zonnepanelen op je dak te leggen of een elektrische auto te kopen.”
Als de terugverdientijd van je zonnepanelen veel langer wordt, haakt de klant bij zo’n grote investering toch af?
,,Ik denk nooit na over terugverdientijd. Ik denk aan rendement. Wat levert het me aan voordeel op? Zonnepanelen leveren lachend 10 procent rendement op per jaar. Iedereen met een dak zonder panelen en een paar duizend euro op de spaarrekening tegen 1,2 procent rente is helemaal ‘knetterbek’. Je huis wordt meer waard van zonnepanelen en het is ook nog eens goed voor het milieu en je kleinkinderen.”
Klinkt wel een beetje als de standaard ondernemerstirade tegen de overheid.
,,Dat gedraai beperkt ons als bedrijf. Maar het beperkt vooral de consument en de energietransitie. Al die regelingen afschaffen omdat er bezuinigd moet worden, is buitengewoon onverstandig. Burgers en het bedrijfsleven staan klaar en de overheid trekt de stekker eruit.”
Lees ook: De hoge prijs van marktverandering: gemiste kansen doen Scotch & Soda opnieuw de das om
‘EK-aanbiedingen zijn een selffulfilling prophecy’
Daags voor de eerste wedstrijd van Oranje op het EK voetbal in Duitsland hangen de abri’s vol met aanbiedingen voor tv’s. Ook van Coolblue. Een traditie die zo hardnekkig is dat Zwart er wel aan mee moet doen.
,,Ik vind het altijd zo grappig. Dat je nog snel even voor een kampioenschap een nieuwe tv nodig hebt, is een selffulfilling prophecy geworden. Iedereen wacht af in de veronderstelling dat er dan de mooie aanbiedingen zijn. En daarom zorgen wij ervoor dat die er dan ook zijn.”
,,Vakantiegeld is voor ons veel belangrijker. Zodra dat wordt gestort, verkopen we echt ontzettend veel televisies. Toevallig valt dat moment vaak samen met EK’s, WK’s of Olympische Spelen.”
,,Of weersinvloeden. Als het rotweer is, verkopen we meer televisies dan als de zon vol schijnt. Wij kunnen bij iedere 2 graden Celsius verschil voorspellen wat beter en wat slechter verkoopt. We denken allemaal dat we autonoom denkende wezens zijn, maar uiteindelijk doen we heel veel als massa tegelijk.”
