Bedrijven kunnen niet kunnen wachten tot nieuwe Europese richtlijn betalingsverkeer er is

Payment Services Directive 2 (PSD2) is de nieuwe Europese richtlijn voor het betalingsverkeer. Meest in het oog springende wijziging is het feit dat derde partijen toegang krijgen tot rekeninggegevens van consumenten. Twee groepen bedrijven staan te trappelen. Aan de ene kant bedrijven als AFAS, die de gegevens gebruiken om klanten meer financieel inzicht te geven.

Mogelijk gebruiken sommige partijen die info ook om producten aan de man te brengen, zoals goedkopere verzekeringen of energie-aanbiedingen. Ze speuren dan met toestemming van de klant de rekening af op specifieke uitgaven, bijvoorbeeld verzekeringen, en laten hun eigen premies zien.

Daarnaast zijn er de bigtechs en grote webshops: Google, Facebook, Amazon maar bijvoorbeeld ook Bol.com. Dit soort ondernemingen kan, als PSD2 van kracht is, betalingen aanbieden via de eigen website. Klanten hoeven dan niet via de site van de bank. De richtlijn is inmiddels verwerkt in een conceptwet, waarop belanghebbenden nu kunnen reageren.

Autoriteit Persoonsgegevens

Daarna is onder meer de Autoriteit Persoonsgegevens aan zet. Een woordvoerster kon gisteren nog niet aangeven of de huidige conceptwet de privacytoets doorstaat. PSD2 moet in het eerste kwartaal van 2018 in werking treden.

De nieuwe Europese richtlijn voor het betalingsverkeer heeft niet alleen maar fans. Eind vorig jaar leidde berichtgeving over PSD2 tot een golf van verontwaardiging. Niet iedereen pruimt het feit dat banken hun rekeninggegevens moeten delen met derde partijen (AFAS bijvoorbeeld).

Het gevaar, volgens critici, is dat daarmee een van de laatste bastions van onze privacy wordt geslecht. Facebook, Google, Amazon: allemaal kunnen ze zo meteen meeloeren op onze rekening. Zodat ze weten aan welke politieke partij we geld overmaken en wanneer we de plastisch chirurg hebben betaald. Om maar te zwijgen over het gevaar dat criminelen een deurtje richting ons geld open kunnen doen. Kevin Voges, productmanager bij AFAS, wil er graag iets over kwijt.

Privacy

Eerst maar eens de privacy. Technisch kan alles. Als jij online je transacties, hypotheek en verzekeringen kunt checken, kunnen techbedrijven het natuurlijk ook. Maar de crux, zegt Voges, is dat PSD2 dat voorkomt. Fel: "Het kan niet! Als de klant er geen toestemming voor geeft, kan het gewoon niet. Bedrijven moeten het technisch zo vormgeven dat ze ook echt alleen de informatie ophalen die de consument wil delen. En ze zijn verplicht om heel overzichtelijk, begrijpelijk voor een leek, te laten zien wat ze gebruiken."

Een bedrijf als AFAS wil niet eens naar andere data kijken, stelt hij. "Wij willen juist laten zien dat we er niks mee doen. Dat mensen weten dat we ze helpen om overzicht over hun financiën te houden, en verder niet."

Eigendom

Dan over het eigendom van de rekeninggegevens, dat bij de bank zou liggen. "Bullshit! We worden verplicht onze gegevens met derde partijen te delen, zeggen ze dan. Maar die data zijn helemaal niet van hen. Die zijn van de klant. Die moet zelf kunnen bepalen met wie hij ze wil delen. En veel klanten delen die gegevens graag met ons."

De mogelijkheden die PSD2 de klant biedt zijn groot, denkt Voges. Beter inzicht in financiën kan klanten helpen om uit de schulden te blijven, slimmer te sparen, onnodige en te dure verzekeringen op te zeggen. Vanaf volgend jaar gaan we het meemaken.

Over de exacte invulling van PSD2 wordt nog volop gedelibereerd in de Brusselse vergadercarrousel. Voges is er ook wel eens. "'Wie lobbyt er voor jou?', vroegen ze toen ik voor het eerst binnenstapte. 'Eeuh… niemand', zei ik. Dat was wel een eye-opener. Banken stoppen er miljoenen lobbygeld in om de boel tegen te werken. Maar het gaat er van komen, omdat de consument het wil."