De puinhopen van de wet DBA

De wet die schijnconstructies moet tegengaan, wordt uitgesteld tot ten minste 2018, zo heeft staatssecretaris Eric Wiebes (VVD, Financiën) gisteren laten weten. Doel van de nieuwe wet was opdrachtgevers en opdrachtnemers meer zekerheid te bieden over de arbeidsrelatie die ze aangaan, zonder al te veel bureaucratische rompslomp. Maar in de praktijk zorgden de nieuwe regels er vooral voor dat veel zzp'ers opdrachten verloren bij kopschuw geworden opdrachtgevers.

Het kabinet zwicht daarmee voor de druk van werkgevers. Die zegden hun steun aan de uitvoering van de Wet Deregulering Arbeidsrelatie, kortweg DBA, op. Vrijdag maakte Wiebes bekend dat de Belastingdienst tot ten minste januari 2018 geen naheffingen op boetes zal opleggen, wat feitelijk neerkomt op uitstel. Alleen op de echte 'valsspelers' zal nog worden gehandhaafd.

Wiebes erkende dat de nieuwe regels grote onzekerheid hebben veroorzaakt. ,,Het is niet oké als de echte zelfstandigen opdrachten verliezen door deze wet", zei hij.

De knieval is vooral een kras op het blazoen van PvdA-minister Lodewijk Asscher. Die verklaarde de oorlog aan schijnzelfstandigen, die met hun fiscale voordelen oneerlijke concurrenten vormen van gewone werknemers.

Asscher liet het vrijdag aan Wiebes over om het besluit toe te lichten. Die meldde dat de strijd tegen schijnzelfstandigheid wel slaagt, omdat werkgevers zijn wakker geschud door de afschaffing van de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR), die alle risico op naheffing bij de zzp'er legde.

(Tekst gaat verder na foto)

De zaak kwam in een stroomversnelling nadat werkgeversorganisatie VNO-NCW de kat de bel aan had gebonden in een kritische beschouwing. Volgens voorman Hans de Boer lopen 100.000 zzp'ers werk mis omdat werkgevers hen niet durven in te huren door alle onduidelijkheid rond de wet.

De wet DBA is al langer omstreden, maar werkgevers verdedigden deze tot nu toe. De manier waarop de wet wordt toegepast is echter te chaotisch, vinden ze. De Belastingdienst laat opdrachtgevers en zzp'ers te lang in het ongewisse of een overeenkomst wel of niet voldoet. Als de overeenkomst niet voldoet, wordt de zzp'er als werknemer beschouwd en krijgt de opdrachtgever een forse naheffing voor loonbelasting en sociale premies. Dat maakt opdrachtgevers huiverig om een zzp'er in te huren.

Zzp'ers kunnen de problemen omzeilen door bijvoorbeeld via een uitzendbureau te gaan werken of een payrollbedrijf. ,,Maar dat is niet wat de zzp'ers willen'', zegt Denis Maessen, bestuursvoorzitter van Platform Zelfstandige Ondernemers. ,,Bovendien komt een deel van het geld dan terecht bij het uitzendbureau of payrollbedrijf.''

Cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek tonen aan dat sinds de wet DBA is ingevoerd het werk voor zzp'ers is verminderd. Hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen wijst er wel op dat in dezelfde tijd meer zzp'ers een vast arbeidscontract hebben gekregen. Dat is ook een mogelijke verklaring voor de daling van het werk voor zzp'ers.

Gerelateerde artikelen:

Grondlegger VAR: Geef zzp'er een volwaardige plekPaniek rondom wet DBA verklaard met krantenkoppen400 ZZP'ers weg bij Hogeschool Utrecht door wet DBAModelovereenkomst ZZP'er, dit is wat je moet wetenBelastingdienst keurt driekwart modelcontracten afRisico's met zzp'ers sinds Wet DBA te groot