Dit is waarom zakenvrouw van het Jaar Elske Doets een noodzakelijk boek schreef

"Die verkiezing kwam totaal uit de lucht vallen." Een jaar geleden kreeg de 45-jarige Doets het bericht dat ze tot Zakenvrouw van het Jaar was verkozen. Dat ze als directeur van de reisorganisatie Jan Doets America Tours een rolmodel is, ging er bij de Noord-Hollandse niet in als zoete koek. "Ik vind het heel normaal hoe ik mijn leven invul."

U was zich niet eerder bewust van uw unieke positie als vrouwelijke topondernemer?

"Ik heb mijn leven precies geleefd zoals ik dat wilde. Aan mijn carrière is niets bijzonders, als je het mij vraagt. De benoeming was de grootste ontdekking van het jaar, ik had het niet zien aankomen."

"Mijn accountant had wel eens gezegd dat het bijzonder was wat ik deed, maar ik dacht altijd: ja, jij wil natuurlijk een dikke rekening sturen. Ik heb gewoon niet zo'n groot ego dat ik mijn successen van de daken schreeuw."

U was wel bekend met de verkiezing?

"Ik had ervan gehoord, maar het stond niet op mijn verlanglijstje. Terwijl er vrouwen zijn die al hun hele leven wachten op het telefoontje met goed nieuws. Zo iemand ben ik niet."

U omschrijft uzelf als observerend en een vragensteller.

"Vragen stellen verrijkt. Mijn hele leven al vraag ik mij dingen af. Toen ik hier het Lloyd Hotel binnenkwam bijvoorbeeld. Dan stap ik de lobby in en denk ik: waarom is dit op deze manier ingericht?"

"Het zijn de kernvragen waar ik naar terugkoppel en die mij als ondernemer helpen. Ik probeer de afleidende zaken weg te strepen, te observeren en vragen te stellen."

Uw hoofd zit constant vol met vragen?

"Ja. En daarom was de komst van dit boek ook een noodzaak. Na de verkiezing kreeg ik er een parttimebaan bij, met alle bijeenkomsten en evenementen waar ik moest verschijnen als Zakenvrouw van het Jaar. Het werd steeds drukker in mijn hoofd en ik zocht een manier om ruimte te creëren."

Een kwestie van lozen?

"Nou nee, eerder van rangschikken. Een typische Elske-keuze trouwens. Ik ga nooit voor de makkelijke weg. Ik had ook met een coach kunnen praten, maar ik besloot een boek te schrijven. En dan niet een loos verhaal zoals Gordon, maar iets waar de mensen wat aan hebben."

In uw bedrijf geldt een verbod op vergaderingen. Waarom?

"Eén van mijn beste besluiten. Ik heb vergaderingen altijd als traag ervaren en volgens mij komt in een vergadering veel samen waarvan ik denk dat het een bedrijf schade kan toebrengen."

"Ik begin elke dag daarom met een kick-off-meeting. Dan vraag ik al mijn medewerkers - vijftig stuks - in een grote kring te staan, zodat ik iedereen kan aankijken. Op die momenten herhaal ik wat ik met het bedrijf wil, wat onze koers is. Dat kan een beetje schools overkomen..."

Of als een mantra?

"Ja. Die bijeenkomsten hebben sowieso een beetje een religieus karakter. We zouden elkaars hand kunnen vasthouden, maar dat is te soft. Als vervolgens de managers aan het woord zijn, neem ik de tijd om iedereen even in de ogen te kijken. Mensen willen gezien worden en ik maak graag contact."

Dat doet me denken aan uw aanpak na de aanslag op de Twin Towers op 11 september 2001. U gaf uw klanten de optie hun reis uit te stellen.

"Het gebeurde net na mijn aantreden als directeur, ik was 28. Het was een grote schok maar als reisorganisatie gespecialiseerd in reizen naar Noord-Amerika moest ik snel handelen."

"Bij annuleringen zou zowel het bedrijf als de klant geld verliezen. Daarom gaven wij de optie de reis uit te stellen. Daar heeft iedereen gebruik van gemaakt. Niemand gelooft me als ik zeg dat ik tien dagen na de ramp alweer op een normaal niveau reizen verkocht. Ja, het was spannend en ik wist niet of het goed zou aflopen, maar het is me gelukt."

Als Zakenvrouw van het Jaar wilt u opkomen voor jonge, ondernemende vrouwen. Tegelijkertijd introduceert u de term balanstrutje. Leg eens uit?

"Als carrièrevrouw krijg je te maken met een stigma en daar wil ik vanaf. De frons die verschijnt bij het vertellen over je werk: die wil ik in de toekomst niet meer zien. Aan de andere kant zie ik veel vrouwen niet tot wasdom komen."

"Dat komt volgens mij omdat Nederlandse vrouwen te veel willen en geen keuzes durven te maken. Dat zijn balanstrutjes, die proberen alles in evenwicht te houden en dat lukt niet. Ik zie het leven van een ondernemende vrouw eerder als een tango: ingewikkeld maar o zo leuk."