Directeur Spar: 'We gaan in Amsterdam sneller groeien dan ooit tevoren'

"Het verzorgingsgebied van zo'n winkel beslaat in woonbuurten een cirkel van driehonderd meter. Dan heb je er veel van nodig." Het bedrijf is op zoek naar zowel geschikte winkelpanden als naar supermarkten die in zijn voor een franchise-overname.

Op de campus

Spar heeft na dit jaar vijftig van zulke stadswinkels in ons land. Daarnaast wil Spar groeien met Express-gemakswinkels bij de benzinestations van Texaco en Spar University, winkels bij onderwijsinstellingen, zoals op de campus van de VU.

Het tekent de verandering die de Nederlandse tak van 's werelds grootste supermarktketen doormaakt. Allemaal voor de klant. "De meeste mensen hebben voldoende grote supers bij zich in de buurt voor de grote boodschappen. Maar het leefpatroon is veranderd. We beslissen steeds later en sneller waar we wanneer wat eten. Dat is steeds vaker onderweg. Voor grote boodschappen gaan mensen op pad. Voor een broodje of een snack lopen ze niet om; die willen ze nu en hier. Met de groei van het aantal een- en tweepersoonshuishoudens en het verlangen naar meer gemak voldoet het traditionele supermarktassortiment niet meer."

Focus op ontbijt, lunch en snacks

"Ons concept is nu de kleine gemakswinkel, in verschillende vormen We maken daar vooral geen te kleine supermarkt van, dat maakt je allen maar een te heet gewassen winkel. En onze focus ligt niet op het avondeten, maar op het ontbijt, de lunch en snackmomenten ertussendoor."

Een traditionele Spar meet zo'n 400 vierkante meter, minder dan de helft van het gemiddelde supermarktoppervlak in Nederland. De Citywinkels komen uit op 150 vierkante meter. "Dat vergt een ander dna. Voor een logisch verdienmodel moet het assortiment er precies op worden ingericht."

Spar niet de enige

Spar is lang niet de enige. AH is met To Go marktleider in de wereld van de gemakssupermarkten, Jumbo heeft met kennis van dochter La Place nu Food Market City en Dirk opende eerder dit jaar zijn eerste stadswinkel.

"Bang voor concurrentie? Nee hoor. De markt is nog groot genoeg. Het zijn vaak grotere partijen, maar die doen het vanuit het traditionele supermarktdenken en verbinden die twee onder één dak. Wij doen alleen gemakswinkels, Zonder afleiding."

Omzet van 438 miljoen euro

Spar Nederland zette vorig jaar 438 miljoen euro om en heeft daarmee een marktaandeel van 1,6 procent. "Maar met de uitrol van onze gemakswinkels groeien we veel harder dan de supermarkt, dit jaar 7 procent. En de omzet in onze stadswinkels groeit met dubbele cijfers."

Dorpen worden te klein

De spurt in de stad zal niet ten koste gaan van de traditionele Sparsupers, die veelal buiten de Randstad in dorpen staan. "Maar meer dan de 230 supermarkten die we nu hebben, zullen het ook niet meer worden. Dorpen worden te klein voor een zelfstandige supermarkt. Met 1000, 1200 inwoners komt het gewoon niet meer uit." Ook stopt Spar met dochter Attent, dat in de kleinste dorpen en stadswijken opereerde.

Over de huidige aardschokken in supermarktland laat Kranendonk zich niet uit. Spar Nederland is voor 45 procent in handen van Sligro, dat met zijn kwakkelende Emtésupermarkten vol in de belangstelling staat. Nog eens 45 procent zit bij Sperwer, dat met Plus fors groeit.

Gemaksegment bereiken

Voor een gevestigde supermarktketen zouden de stadswinkels van Spar een mooie aanvulling zijn om direct in het gemaksegment in te breken. "Theoretisch is alles mogelijk, maar ik zeg er niets over. Daarvoor moet u bij de aandeelhouders zijn."

Voor alle taalpuriteinen: het is niet Spar, het is De Spar. Of eigenlijk DESPAR: Door Eendrachtig Samenwerken Profiteren Allen Regelmatig.

Grootste supermarktmerk ter wereld

Spar mag voor veel Nederlanders vooral een dorpswinkel zijn of een super die ze op vakantie tegenkomen, maar het Nederlandse bedrijf, met al 60 jaar het hoofdkantoor aan het Amsterdamse Rokin, is ook het grootste supermarktmerk ter wereld, met ruim 12.500 vestigingen, 350.000 medewerkers in 44 landen en een jaaromzet van 33 miljard euro.

Naam en expertise verlenen

Spar heeft zelf geen winkels, maar verleent in elk land naam en expertise aan lokale organisaties met zelfstandige winkeliers. Net zoals Spar 85 jaar geleden in Nederland uitbreidde, groeit het nog altijd in de wereld. Alleen zetten nu Oostenrijk en Zuid-Afrika de toon als grootste Sparlanden.

Daardoor kunnen de verschillen levensgroot zijn. In Noorwegen is Spar vooral een weidewinkel. In Zuid-Afrika is het Superspar. En in China en India baat Spar supermarkten uit waar de klant zich per roltrap van verdieping naar verdieping kan laten verplaatsen.

Los zand is de organisatie niet. Zo zijn Deense Sparmensen bij Kranendonk naar de Citywinkels komen kijken. "Dat beviel ze heel goed, want ze hebben zelfs een deel van het meubilair overgenomen."