Een totaalverbod op reclame - daar draait het om in een van de moties - zal het vermoedelijk niet halen. Maar een minder verstrekkende mogelijk wel.
Het aan banden leggen van ‘alcoholmarketing’ op sociale media. En juist daar moeten de kleine brouwers het van hebben. Richard Hassink, brandweerman én mede-eigenaar van Dinkel Bieren in Losser, houdt z’n hart vast, legt hij uit aan Tubantia.
Rijke cultuur
„Wij hebben als kleine brouwerij geen groot marketingbudget om flink reclame te maken, zoals Grolsch, Heineken of Amstel. Of supermarkten met hun eigen biermerk. Wij zijn wat dat betreft echt aangewezen op een beetje reclame maken via sociale media. Als ons dat wordt verboden… hoe weten mensen dan ons kleine ondernemers straks nog te vinden? We worden hard geraakt. We zijn bij uitstek een land met een rijke biercultuur. Dat dreigt zo helemaal verloren te gaan.”
Verband tussen drinken en reclame
Het Trimbos Instituut deed onderzoek. Dat is de aanjager achter die twee moties in de Tweede Kamer. De onderzoekers stellen vast dat de leeftijd waarop mensen beginnen met drinken sterk wordt beïnvloed door alcoholmarketing en -reclame. Dat geldt ook voor de hoeveelheid die mensen drinken. Vooral onder jongeren en jongvolwassenen is dat volgens de onderzoekers zo. Minder reclame voor alcohol zou dan ook minder gezondheidsschade op latere leeftijd kunnen betekenen.
Brouwer Richard Hassink: „Het is de vraag wat je er echt mee wint, door ons van sociale media te weren. Het klopt dat jonge mensen daar te vinden zijn. Maar die gaan echt voor het gewone goedkope pils van de brouwers dat je toch overal en zonder moeite in de supermarkten kunt vinden. Die jongeren hebben helemaal niet het geld voor die veel duurdere speciaalbiertjes van die kleine brouwers.”
In Duitsland sta je als kleine brouwer naast de burgemeester, hier zetten ze je denkbeeldig neer naast de crimineel
Richard Hassink, kleine brouwer
Het sterker wordend antialcoholsentiment in Nederland steekt. „In Duitsland sta je als kleine brouwer naast de burgemeester. Hier zetten ze je gevoelsmatig neer naast de crimineel. Maar we zijn natuurlijk ook niet tegen preventie van drankmisbruik en het promoten van gezonder leven. Ons motto is net zo goed: genieten, maar niet gieten. We houden kleine proeverijen; dan staat er voor ‘de Bob’ ook gewoon een alcoholvrije klaar.”
Brandweerman Hassink begon in zijn eentje als hobbybrouwer. Inmiddels runt hij met zijn dochter en schoonzoon een echte brouwerij in Losser. Ooit hopen ze er helemaal van te kunnen leven, maar dat is nog lang niet zover. En zover komt het mogelijk helemaal nooit met zo’n reclameverbod. Want de kleine brouwers kregen tegenslag na tegenslag. Een verdubbeling van de accijnzen, forse prijsstijgingen van grondstoffen, hogere energiekosten, et cetera.
Veel brouwers lijden verlies
Uit onderzoek blijkt momenteel dat een derde van de brouwerijen in Nederland verliesgevend is. Vorig jaar werd bij met name de kleine brouwers het jaar in rode cijfers afgesloten en de vooruitzichten voor 2024 zijn ook slecht. Branchevereniging Craft heeft ongeveer tweehonderd leden, onder wie een aanzienlijk aantal Twentse. Het gaat met name om biermakers van minder dan 50 hectoliter per jaar.
Craft-voorzitter Jos Oostendorp uit Glanerbrug zag het afgelopen jaar in Nederland al veertig brouwers verdwijnen. Hij luidt niet per se de noodklok over die cijfers. „Voor een deel is dat ook ondernemersrisico. Maar het bestaansrecht wordt wel steeds moeilijker gemaakt. Terwijl de Nederlandse biercultuur juist iets is waar we trots op moeten zijn.”
Ik zie via kleine brouwerijen juist veel mogelijkheden om alcoholmisbruik aan te pakken
Jos Oostendorp, voorzitter Craft
Oostendorp - zelf mede-eigenaar van de Groenlose stadsbrouwerij Brouwersnös - vindt dat de politiek meer oog moet hebben voor de rol die de kleine brouwers kunnen spelen. Het heeft hem geïrriteerd dat die twee ‘reclame-moties’ ineens op tafel liggen.
„Waarom is er geen overleg geweest? De lokale brouwerijen hebben vaak een proeflokaal, waar gediplomeerd personeel staat, met kennis om alcoholmisbruik te herkennen. Ik zie juist via die brouwers veel mogelijkheden om misbruik tegen te gaan. Juist ook via sociale media. Laten we daarover in gesprek gaan.”
Hij snapt dat het moeilijk is om kleine brouwers een uitzonderingspositie te geven als het gaat om marketing. Alcohol van een kleine regionale brouwer is natuurlijk net zo slecht als van de Heinekens van deze wereld. Ook Lossernaar Hassink pleit niet per se voor zo’n uitzonderingspositie. „Dat klinkt mooi, maar ik weet niet of dat eerlijk is.”
De toenemende betutteling van de overheid irriteert hem. „Ik vind het wel treurig dat de overheid steeds meer op de stoel van de burger gaat zitten als het gaat op wat je eet en drinkt. Mag er ook nog zoiets zijn als: baas over je eigen buik?”
In Nederland wordt de alcoholreclame grotendeels beteugeld door middel van ‘zelfregulering’: gedragscodes van de alcoholindustrie. Er zijn wel dwingende regels over de manier waarop reclame op tv mag, en in sponsoring. Trimbos stelt vast dat de meeste Europese landen verdergaande maatregelen hebben genomen.
Lees ook: Kleine bierbrouwers zuchten onder naweeën corona en torenhoge energiekosten
