Nederlandse e-commerce bezwijkt onder tsunami aan pakketjes uit China: ‘Ze drukken ons de markt uit’

Elke dag, elke week, elke maand komen er uit China miljoenen en nog eens miljoenen pakketjes Nederland binnen. Deze tsunami van allerlei spullen, veelal spotgoedkoop en van bedenkelijke kwaliteit, komt van onder andere platformen als Shein, Alibaba, AliExpress en Temu. Het is inmiddels zoveel dat van een adequate controle door de douane aan de grens nauwelijks nog sprake is. De collega’s van het AD stelden er een podcast over samen.

Scheve concurrentieverhoudingen e-commerce door concurrenten uit China

Het ontbreken van controle is voor Thuiswinkel.org, de belangenvereniging van Nederlandse webwinkels, een doorn in het oog. Thuiswinkel organiseerde daarom samen met MKB-Nederland een uiterst kritisch samenzijn met een aantal leden van de Tweede Kamer. Maar tijdens de afgelopen Webwinkel Vakdagen in de Utrechtse Jaarbeurs ging het niet over het ontbreken van controles. Ook door de regeldruk voor Nederlandse webwinkels zijn er totaal scheve concurrentieverhoudingen ontstaan met concurrenten uit China.

Lees ook: Jacco Vonhof: importheffingen zijn kans om ‘eigen economie’ te laten groeien

De Ondernemer sprak met webwinkelondernemers die aanwezig waren bij de ontmoeting met Arend Kisteman (VVD), Rachel van Meetelen (PVV) en Joris Thijssen (GL/PvdA). Harmen van der Meulen bouwde in een kwart eeuw FuturumShop uit tot de grootste webwinkel met fietsaccessoires en -kleding en klimt met zijn onderneming richting de 100 miljoen euro omzet. Net als webwinkelier Mark Jessurun van Geisha Fashion kaart hij al jarenlang de steeds verder groeiende problemen aan.

Zo’n Shein bestormt de markt met goedkope producten. Een extreem groot percentage daarvan voldoet niet aan de wetgeving waar Europese bedrijven zich wel aan moeten houden

,,Er zijn veel regels op het vlak van productieveiligheid waar Europese bedrijven zich aan moeten houden. Het is terecht dat we bepaalde stoffen niet mogen gebruiken om de veiligheid van de consument”, Jessurun stopt even om een spurt te nemen naar een zin die vol frustratie zit. ,,Ik moet voldoen aan de meest bizarre regels en het worden er steeds meer, terwijl Chinese platformen hun spullen hier kunnen dumpen. Zo’n Shein bestormt de markt met goedkope producten. Een extreem groot percentage daarvan voldoet niet aan de wetgeving waar Europese bedrijven, ik dus, zich wel aan moeten houden. Er wordt slecht op gehandhaafd door het overheid en dat is een enorm probleem.”

Nederlandse e-commerce door regeldruk duurder

Jessurun vindt dat er met twee maten wordt gemeten. Sinds 2001 levert hij aan 350 klanten met een totaal van 850 winkels in Nederland zijn damescollecties en verkoopt het via zijn website. Hij ziet met lede ogen aan dat er containers vol met spotgoedkope T-shirts en andere dameskleding Nederland binnenkomen. ,,Oneerlijke concurrentie en regeldruk hangen nauw met elkaar samen. Het een kan niet zonder de ander. Door die regeldruk worden wij duurder, en belemmert het in onze activiteiten als ondernemer, terwijl buitenlandse partijen dat niet hebben. Het wordt geproduceerd door kinderen, Oeigoeren, Noord-Koreanen, dus op de meest onethische plekken ter wereld.”

Het wordt geproduceerd door kinderen, Oeigoeren, Noord-Koreanen, dus op de meest onethische plekken ter wereld

Hij haalt het Europese programma REACH aan dat staat voor Registratie, Evaluatie, Autorisatie en restrictie van Chemische stoffen. ,,Wij moeten onze goederen laten controleren. Honderden telefoonboeken met allerlei chemische zaken die wij niet mogen gebruiken. Prima, voldoen wij aan. Maar als vervolgens via Temu, Shein en AliExpress alles ongecontroleerd binnen mag komen ben ik niet erg blij. Ik weet dat 80 tot 85 procent daarvan niet aan de EU-normen voldoet. Als ondernemer sta je dan te vechten met één hand op de rug gebonden.”

Lees ook: Meedoen of lijdzaam toekijken? Hoe jij als ondernemer de ‘Chinese platformrevolutie’ overleeft

‘Zet Chinese websites die onveilige producten leveren op zwart’

Het is Jacco Vonhof, voorzitter van MKB-Nederland, die Kamerleden en de rest van de politiek op scherpe wijze voorhoudt dat ze iets moeten gaan doen aan die Chinese dump. ,,Naast financiële sancties zouden ook fysieke handelsbeperkingen moeten worden overwogen. Bijvoorbeeld in de vorm van het terugsturen van containers met onveilige producten of het (tijdelijk) op zwart zetten van de website.”

Jessurun vult aan: ,,In Hongkong gaat de Europese versie van TikTok gewoon op zwart, is daar niet te gebruiken. Waarom zetten we Temu niet op zwart? De reactie van de Kamerleden op deze vraag is uiterst teleurstellend. ‘Ja maar, ik weet niet of wij die macht hebben’, is dan het antwoord. Wij zijn de macht! Wij moeten dat kunnen bepalen. Ons land wordt kapot gemaakt, omdat er geen daadkracht wordt getoond. Toon power en handhaaf en kom niet met het argument dat het zoveel is.”

Van der Meulen, maar ook Vonhof willen niet horen ‘dat het zo moeilijk is, omdat er zoveel pakketjes binnenkomen’. ,,Ik heb die Kamerleden voorgehouden dat als er één muis in een bakkerij wordt geconstateerd deze dichtmoet en weer open mag als de voedselveiligheid weer is gewaarborgd”, gaat de FuturumShop-ceo verder. ,,Je kunt toch een representatieve steekproef houden? Als dertig van de honderd pakketjes niet voldoen aan de Europese regels dan gaat die hele container retour. Ze zeggen dan: ‘Nooit zo over nagedacht’.”

De ondernemers die wij spraken willen geen ban op China. In het huidige geopolitieke krachtenspel in de vorm van handelsoorlogen die nu woeden, is dat juist niet de bedoeling. ,,Het is onzin om te zeggen dat China slecht is. Ik ga niet mee in die Trumpiaanse gekheid. Wij hebben veel te danken aan China en China veel aan ons”, aldus Van der Meulen, die in het land een klein deel van zijn producten laat maken. ,,Maar als een Nederlands bedrijf gaat handelen in China moet ze daar voldoen aan de wetgeving, terecht. Vice versa zou dat ook zo moeten zijn. Bij de grote marktplaatsen als Shein, Alibaba, AliExpress, Temu gebeurt dat niet, er wordt niet op gehandhaafd. Het gevolg is, omdat wij voldoen aan de Europese eisen, wij duurder zijn dan onze Chinese concurrenten en zo uit de markt worden gedrukt.”

Lees ook: De tijd die jouw klant in een andere app doorbrengt, dát is je concurrentie

Nederland verarmt door goedkope spullen uit China

Wat voor Nederlandse webwinkeleigenaren ontluisterend is, is dat een Kamerlid als Rachel van Meetelen het snapt dat haar achterban die goedkope spullen wil kopen. Harmen van der Meulen: ,,Als je dit uit de mond hoort van een politicus zakt de moed mij in de schoenen, die zegt eigenlijk: ‘Het is lekker goedkoop, dus we accepteren dat ze de regels overtreden. Maar jullie als Europese bedrijven moeten zich wel aan de regels houden’. Het is bijna onwerkelijk wat ze zei.”

Vonhof reageerde tijdens het onderhoud door te zeggen dat door deze houding, een korte termijn visie, Europa op de duur verarmd door die scheve concurrentie. Jessurun: ,,Ze drukken ons de markt uit en als ze dan dominantie hebben verhogen ze de prijzen. Je ziet dat nu al bij Shein. Producten die ooit 2 euro waren zijn nu al 10 euro. Maar het heeft ook consequenties voor de winkelstraat. Door de dump stoppen retailers. Ik lever aan 350 winkels. Misschien hadden dat er meer kunnen zijn als die consument niet was bezweken voor die goedkope kleding uit China. Heel langzaam loopt de winkelstraat leeg.”

We polderen net zolang totdat het schip gezonken is

Harmen van der Meulen (FuturumShop) constateert een groot gebrek aan kennis bij de Kamerleden die hij de laatste jaren sprak. ,,Ik ben nu een paar keer in Den Haag geweest en kom alleen maar generalisten tegen. De structuur in Den Haag moet veranderen. Er moeten commissies van specialisten komen die Kamerleden gaan adviseren. Ik ben mijn illusie kwijt dat Den Haag het beste doet voor de mensen, uiteindelijk telt degene die het beste lobbyt. Je moet dat weerstaan met commissies van wijze mannen en vrouwen die samen deelgebieden analyseren en op basis daarvan Kamerleden gaan informeren in plaats van het bedrijfsleven.”

,,Den Haag organiseer een gecoördineerde handhavingsstrategie. We polderen net zolang totdat het schip gezonken is. Veeg al die toezichthoudende instanties samen die controleren en boetes opleggen. Het zijn er teveel, werken slecht samen, en hun handelingsbevoegdheid is te klein. Doe ook iets aan de hoogte van de boetes. Ze lachen om een boete van een miljoen euro.”

‘Nederlandse websites concentreer op service en kwaliteit’

Maar hoe nu op te treden? Mark Jessurun van Geisha Fashion komt met een pittig antwoord: ,,Ik zie veel inactiviteit bij Nederlandse en Europese overheden. Ik ben een van fan van Trump, hij pakt wel aan. Er is veel meer ruggengraat nodig om dit groeiende probleem aan te pakken. Een krachtig persoon.”

Retailbankier Dirk Mulder van ING wijdde er op LinkedIn een analyse aan. Hij kan zich grotendeels vinden in de frustratie en woede die Nederlandse webwinkeliers hebben als het gaat om de tsunami aan zooi die uit China komt. ,,De kans is nu, dat de stroom nog groter wordt nu de Amerikanen een heffing van boven de 100 procent hebben opgelegd. China, de productieschuur van de wereld, moet die spullen wel kwijt. De economie van dat land draait op export.”

Mulder vervolgt: ,,Wat kunnen Mark en Harmen doen, zich weerbaarder maken? Het ei van Columbus heb ik niet. Blijf goed voor je trouwe consument zorgen. Focus je nog meer op kwaliteit en service. Ik was laatst bij de inkopers van Action. De producten van het bedrijf voldoen aan alle EU-eisen. Zij zien dat consumenten die kochten bij Chinese platformen bij hen weer terugkomen. De kwaliteit is zo slecht dat na twee of keer dragen een shirt uit elkaar valt. De consument keert uiteindelijk terug voor die kwaliteit.”

Lees ook: Ondernemers slaan alarm over China-koopjes: ‘Moet het eerst fout gaan bij Temu?’