Nieuws Actueel

'Eis sleutel op bij halfjaar leegstand'

De gemeente Rotterdam moet eigenaren van leegstaande winkelpanden dwingen de sleutel in te leveren, zodat een jonge ondernemer er een pop-upwinkel kan openen. Daarvoor pleit de Rotterdamse pop-upspecialiste Caroline de Jager. ,,Als er niets gebeurt, bloedt de binnenstad dood'', zegt zij tegen het AD.

Marjolein Kooyman 25 februari 2016

Carolinedejagerleegstandrotterdam

Tegenover de horecatenten op het Stadhuisplein zijn zes lege panden. Plastic stroken bedekken de donkere ramen. De letters zijn van de winkelpui gehaald. ,,Het is hier doods. Dit plein is een voorbeeld van hoe het niet moet, maar wel zou kunnen,'' zegt De Jager. ,,Ik ken een hoop jonge ondernemers die hier een winkel willen. Of denk aan een toiletwinkel of ballenbak, als aanvulling op de horeca hier tegenover.''

Vorig jaar van september tot december lukte het de Rotterdamse, na bijna een jaar onderhandelen, om de sleutels van één pand te krijgen. Toen wilde de eigenaar zijn winkel weer terug. Niet omdat hij een huurder heeft gevonden. ,,Hij vond de pop-up te veel gedoe.''

Want hoewel er steeds meer winkels in de Rotterdamse binnenstad gesloten blijven door faillissementen van grote ketens, is het voor De Jager niet makkelijker geworden om pandeigenaren te overtuigen hun winkel tijdelijk aan te bieden aan een startende ondernemer.

Pensioen

De twintig nieuwkomers die een beroep op De Jager hebben gedaan om een tijdelijke, goedkopere ruimte te vinden in Rotterdam, moet ze vaak teleurstellen. ,,Enorm veel panden in de binnenstad zijn het eigendom van pensioengerelateerde fondsen,'' zegt De Jager. En daar ligt ook het probleem. ,,Die bedrijven zijn gezeteld in Frankfurt, Amsterdam, Londen of de Kaaimaneilanden. In mijn ogen zijn zij totaal niet betrokken bij de stad.''

Daarnaast vragen deze fondsen vaak torenhoge huren. ,,Dat pand hier op het Stadhuisplein kost 8000 euro. Zo'n bedrag is bijna niet op te hoesten. Alleen de ketens kunnen dat.'' Kleine ondernemers komen er daardoor bijna niet tussen in de binnenstad. Verjonging en vernieuwing blijven uit. ,,Die gaan naar Noord of bijvoorbeeld Katendrecht. Daar is een pand nog te betalen.''

Maar het verlagen van de huur is voor de fondsen die de winkelpanden in bezit hebben ook geen optie, weet De Jager. ,,Als een pand minder huur oplevert, is het ook minder waard. Dan moeten deze bedrijven enorme bedragen afwaarderen.''

De Jager roept de gemeente op om in te grijpen. ,,Het hele V&D-pand staat nu leeg. De gemeente kan de stad leeg laten bloeden, wat nu gebeurt. Maar als hij een hart heeft voor de binnenstad, moet de wethouder nu in actie komen.''

Boete

Volgens de Rotterdamse moet de gemeente zo snel mogelijk met de vastgoedeigenaren in gesprek. ,,En als een winkel na 6 maanden nog steeds leeg staat, moet de stad de sleutel invorderen of een hoge boete eisen.'' De Jager heeft zelfs overwogen winkelpanden te kraken. ,,Om aan kunstenaars te geven. Dan dwing je de gemeente iets te doen.''

Door pandeigenaren te beboeten voor leegstand, zullen er meer pop-up winkels komen. ,,Die zorgen weer voor aanloop en levendigere straten,'' zegt De Jager. ,,En dat niet alleen. ,,Een pop-up moet gezien worden als een startmotor. Het geeft starters de kans om in te stromen als ondernemer.'' Ook op de lange termijn hebben deze tijdelijke winkels succes, zegt ze.

Dat gebeurde bijvoorbeeld bij Joline Jolink aan de Nieuwe Binnenweg. ,,Na 30 dagen kon de eigenaresse aan de bank laten zien dat haar concept werkte. Toen kreeg ze een bankgarantie om een echte winkel te beginnen.''

Volgens De Jager begint 70 procent van de pop-upwinkeliers een echte winkel. Ook grotere ketens maken gebruik van deze tijdelijke, goedkopere winkelruimtes. Urban Outfitters en Ace & Tate proberen momenteel in een pop-upstore op het Binnenwegplein uit of er in Rotterdam een markt voor hen is.

V&D

Het enorme V&D-pand in het centrum van Rotterdam is ook geschikt voor pop-up, stelt De Jager. ,,Zeker in de 2 jaar voordat Hudson Bay er een winkel opent.'' Daarbij denkt de Rotterdamse aan tien ondernemers, horeca, studenten en architecten die betrokken worden bij de inrichting om het pand weer levendig en interessant te maken. ,,Beter dan weer zo'n sticker op het raam. Dan moet het pand wel 2 jaar huurvrij zijn.''

Hoeveel huur de pop-upondernemers betalen, verschilt. Soms is de eerste maand gratis, anderen betalen een bepaald percentage van de omzet. Volgens De Jager zorgt dat zelden tot scheve ogen bij de ondernemers die wel de volle pond betalen. ,,Die zijn er ook bij gebaat dat hun straat levendiger wordt.''