Directeur belangenvereniging frituurders: 'Misschien hebben die ambtenaren wel gelijk'

'Faillissementen hebben geen maatschappelijk ontwrichtende werking'. Het stond er echt. In het advies van de ambtenaren van het ministerie van Financiën aan minister Sigrid Kaag werd keihard te verstaan gegeven dat bakkers, slagers en cafetaria-houders niet al te veel te verwachten hebben van de overheid als het gaat om de stijgende energiekosten die hun business bedreigt.

Natuurlijk doet het pijn als je dit leest, beaamt Frans van Rooij van ProFri, de belangenvereniging van frituurders. ,,Achter al die horeca-zaken zitten mensen en gezinnen, die het water aan de lippen staat. Ik hoor hier dag in dag uit de schrijnende verhalen en als je dan dit hoort, dan zakt de moed je natuurlijk helemaal in de schoenen. Het lijkt erop dat de genadeklap voor de ondernemers in de horeca moet worden uitgedeeld.”

'Er gaat iets ongekends gebeuren, vrees ik'

Dat er enige nuance is aan te brengen, namelijk dat er weldegelijk iets van compensatie voor de gestegen prijzen van energie en grondstoffen is aangekondigd, is aan Van Rooij niet voorbijgegaan. ,,Maar dat is een pleister plakken op een slagaderlijke bloeding”, aldus de frituurvoorman. ,,De overheid kan niet iedereen helemaal compenseren. Dus als de mkb-regeling er komt, dan zal het misschien zijn dat je een kwart terugkrijgt. Dan blijft er meer dan driekwart van de prijsstijging over. Ook dan is er geen fatsoenlijke horeca-onderneming in leven te houden.”

De snelheid is absurd

Toch steekt ook Van Rooij de hand in eigen boezem. ,,Niet alleen de energiecrisis speelt ons parten. Neem ook het personeelstekort. Laten we daarin eerlijk zijn: de horeca heeft een slechte naam. We betalen slecht en het is zwaar werk. Al tijdens corona waren we bezig daar verandering in aan te brengen. Uit onderzoek blijkt dat horeca-ondernemers maar kort actief zijn. Dat is vooral de pioniersfase, waarin mensen het niet zo nauw nemen. Maar de nieuwe ondernemers zitten er anders in. Die willen de horeca omvormen.”

De energiecrisis zorgt voor een stroomversnelling in de modernisering van de horeca. Van Rooij: ,,De horeca moet nadenken over het eigen functioneren. Dat is op zich een goede zaak voor iedere ondernemer. Misschien heeft de minister wel gelijk en moet een deel failliet gaan, om plaats te maken voor nieuwe ondernemers die het anders doen. Maar de snelheid waarmee de ontwikkelingen zich nu opvolgen, is absurd.”

'Stevig verband in plaats van de pleister van de overheid'

Om ondernemers tijd te geven hun onderneming opnieuw uit te vinden en deze crisis te overleven, is ProFri gaan samenwerken met een bedrijf dat op grote schaal energie inkoopt. ,,De rol van ProFri is veranderd. Eerst waren we er alleen om het imago van de frituur te verbeteren, maar we zijn tijdens corona een echte belangenvereniging geworden. Zo zagen we in januari al dat de energieprijzen de pan uit stegen. Veel ondernemers hebben een variabel contract, waardoor ze geen idee hebben met welke energiekosten ze kunnen rekenen. We werken sinds januari samen met partij die gas inkoopt dat bedrijven die bezuinigen of bedrijven die stoppen niet gebruiken. Dat bieden we voor een vaste prijs aan aan onze leden. Hierdoor kunnen we de energierekening betaalbaarder houden. Natuurlijk kan de gasprijs weer dalen tot onder dat niveau, maar die kans is vooral theoretisch. De signalen zijn eerder dat de prijs hoog blijft. De leden mogen zelf bepalen of dit een goede deal is of niet.”

De lagere energietarieven waren eerst voorbehouden aan leden van ProFri, maar er zit meer ruimte in de markt. Om ook andere ondernemers te laten profiteren richt Van Rooij de stichting Nieuwe Horeca Nederland op. ,,De horeca zal zich opnieuw moeten uitvinden. We zullen van het gas af moeten en nadenken over onze panden en terrassen. Ook de overheid moet ervoor zorgen dat het energieaanbod groeit. De ruimte die er is in de samenwerking met de energiepartij willen we verdelen onder de leden van ProFri en de participanten van de stichting in oprichting. Deze vaste prijs zorgt er in eerste instantie voor dat je rust in je bedrijf brengt. Het is een stevig verband, in plaats van die pleister van de overheid.”