Fabriek wordt hightechcentrum

De jaarlijkse bietencampagne is weer voorbij. Tijd voor een bezoek aan één van de twee grote suikerfabrieken in ons land nog telt: die van Dinteloord bij Stampersgat. Directeur Albert Markusse van Suiker Unie, onderdeel van Cosun, leidt het bezoek via het monumentale gedeelte van het complex naar zijn kantoor. ,,Kijk, dat was de vroegere directeurswoning. Pal naast de Bestuurszaal van de coöperatie. Daar onderhandelden de boeren over de stand van het bietengewas en het maken van suiker", zegt Markusse.

Hij opent de deuren van de vergaderruimte en voor even gaan we een kleine honderd jaar terug in de tijd. Er ligt parket op de vloer, de lambriseringen tegen de wanden zijn van bewerkt eikenhout, er is een centrale marmeren schouw, een gestuct plafond en een gedetailleerd glas-in-lood raam in de erker. Midden in de ruimte staat de ovale eikenhouten bestuurstafel met daarop de houten vergaderhamer.

Het monumentale, expressionistische kantoorgebouw symboliseert de betekenis die de suikerindustrie ooit had voor West-Brabant. Halverwege de vorige eeuw telde Nederland nog 42 suikerfabrieken waarvan de meeste in West-Brabant stonden. Nu zijn de fabrieken in Dinteloord en Hoogkerk (Groningen) de enig overgebleven productielocaties. ,,Daarnaast hebben we kleine gespecialiseerde fabrieken in Roosendaal en Puttershoek en een grote productielocatie in Duitsland", zegt Markusse.

(Tekst gaat verder na de foto)

De Europese suikerindustrie staat voor een omwenteling nu in oktober van dit jaar het quotum vervalt. Markusse: ,,Dat quotum werd in 1966 ingesteld toen Europa wat voedsel betreft zelfvoorzienend wilde zijn. En niet meer dan dat. Men wilde voorkomen dat er suiker op de wereldmarkt gedumpt zou worden als de productie de vraag in Europa zou overstijgen."

De Europese Unie gooit nu het roer radicaal om. Nederland gaat zijn quotum van een miljoen ton suiker loslaten. Veel bietenboeren, waarvan er nogal wat zijn in Zuidwest-Nederland, spelen in op de nieuwe situatie door hun landbouwareaal te vergroten. ,,Als je je bedenkt dat ook de opbrengst per hectare de afgelopen dertig jaar flink is gestegen door verbetering van de bietenrassen, betekent dit een flinke groei. Het quotum beperkte de Europese Unie tot een maximale productie van 13 miljoen ton suiker, terwijl de vraag 16,5 miljoen ton bedraagt. Jaarlijks mag er dus 3,5 miljoen ton geïmporteerd worden. Suiker Unie doet dat voor Nederland door ruwe rietsuiker te importeren uit Afrika en Midden-Amerika. Sinds een jaar of vijf verwerken we dat tot witte suiker. Zo kunnen we verkopen tot boven ons quotum. De ruwe rietsuiker kunnen we vanaf oktober vervangen door eigen bieten", zegt Markusse.

De directeur denkt niet dat de marktwerking op de wereldmarkt de Nederlandse suikerindustrie de kop zal kosten. Markusse: ,,Ik verwacht dat de Europese prijzen de prijzen op de wereldmarkt zullen volgen. Dat kunnen hoge en lage prijzen zijn. Alleen als de suikerprijs echt heel erg daalt, zal Nederland in de problemen komen."

Markusse ziet de geografische ligging van Nederland als de grote kracht van de suikerproductie. ,,In Noord-Europa is het voor de bietenteelt te koud, in Zuid-Europa te warm. Daar zijn veel fabrieken verdwenen, vooral in Italië. Dat land is voor ons nu een belangrijke afnemer."

Dat moederbedrijf Cosun het volste vertrouwen heeft in de toekomst blijkt uit het Cosun Innovation Center dat naast het terrein van de fabriek in Dinteloord komt. Zeventig wetenschappers gaan onderzoek doen naar vernieuwde productieprocessen en nieuwe toepassingen voor de verschillende Cosunbedrijven. Daarnaast wordt er onderzoek gedaan naar nieuwe producten die uit bieten en aardappelen ontwikkeld kunnen worden voor de non-food sector.

Gerelateerde artikelenTrendbreuk: suikerfabriekjes keren terug op het plattelandBouwen aan een suikerbergSuikersilo vormt markeringspunt in kanaalzone