Familiebedrijf met koning en militair als klant

Op het magneetbord in de huiskamer hangt een ansichtkaart die in 1994 is verstuurd vanaf Hawaii. Afzender is Erik Hazelhoff Roelfzema, de Soldaat van Oranje. "Hartelijk dank voor de prachtige job met de decoraties", schrijft hij in sierlijk vulpenhandschrift. "Volgend jaar mei loop ik er weer piekfijn bij."

Een verdieping hoger worden ridderorden, eretekenen en herinneringskruisen opgemaakt. Klanten zijn militairen die actief dienen, veteranen, maar ook politieagenten, douaniers en brandweermannen. Een onderscheiding wordt hangend aan een lint uitgereikt. Voordat een militair zijn medailles op de linkerborst mag dragen, moeten die eerst worden bevestigd op een plaat met aan de achterzijde een speciale sluiting. Eerst naait Bertie Timmermans een ander lintje aan de medaille, het oorspronkelijke gaat eraf. Het nieuwe lint draait ze zo strak als dat maar gaat om de metalen plaat, zodat het edelmetaal zo min mogelijk 'kleppert'. Daarna wordt nieuw lint gevouwen tot een rozet. Ook die gaat om de plaat.

In Nederland zijn slechts drie bedrijven die dit werk doen. Klussen zat dus. "Afghanistan was niet bij te werken. Als een groep van 700 militairen terugkwam, kregen die allemaal een medaille. Tegelijk vertrok een nieuwe ploeg. Toen hadden we twintig weken wachttijd", vertelt de 70-jarige. "De periode rond 4 en 5 mei is ook mooi, of Prinsjesdag. Als op het nieuws is dat een Nederlandse militair is gesneuveld, weten wij dat het druk wordt. Een militaire begrafenis vereist spoed."

Na de plotselinge dood van echtgenoot Jan Timmermans in april besloot hun 41-jarige dochter Kirsten haar baan in de kinderopvang op te zeggen. Per juli heeft zij de taken van haar vader overgenomen. Zij doet de batons - het staafje dat met de stof van een onderscheiding is bekleed - en miniaturen. Haar zoon, die veel meekeek met opa, moest zijn moeder dingen uitleggen die zijn grootvader niet meer kan voordoen.

Regels voor de draagvolgorde zijn strikt. Aan de linkerkant - het dichtst bij het hart - de Nederlandse, van de vele tientallen eremedailles de belangrijkste eerst. Daarna de onderscheidingen van internationale organisaties als de NAVO en de VN. Het meest rechts die van vreemde landen. Deze komen in de volgorde van de Franse benaming: eerst België, dan Amerika. Het opmaken van medailles, die met de post komen of worden gebracht, is een tijdrovende klus waarvoor geen standaardgereedschap bestaat. "Alles wat we gebruiken, heeft mijn man uitgevonden. Zoals een pers met een punt, zodat ik niet hard door zes lagen lint hoef te duwen."

Een plaat met tien opgemaakte medailles komt op tafel. De militair was uitgezonden naar Angola, Soedan, Irak en Bosnië. "Daar doe ik zo vijf uur over. Het wisselt. Soms ben ik een uur bezig met het weghalen van lijm. We krijgen ook medailles die nooit zijn opgemaakt. Defensie vergoedt de opmaakkosten, maar dat was niet altijd zo."

Het bedrijf vindt zijn oorsprong in het moment dat Jan Timmermans in militaire dienst moest. Hij kon de maatkleermakerij van zijn baas overnemen, maar door de opkomst van de spijkerbroek durfde hij dat niet. Bij de marine voorzag hij de pakken van onder meer ordetekens en sterren. Het opmaken deed hij erbij. Aan zijn marinetijd kwam een einde bij zijn leeftijdsontslag op zijn vijftigste.

In de jaren die volgden, was verzetsheld Roelfzema niet de enige bijzondere klant. Via een Haagse kleermaker voor wie het echtpaar klussen deed, kwam kort voor het huwelijk van Willem-Alexander en Máxima het verzoek medailles op te maken. Aan wie die toebehoorden, werd niet verteld. "Maar ik herkende ze meteen. Naderhand zag ik een foto in de krant die van de zijkant was genomen. Aan de onderkant van de medailles herkende ik mijn werk. Ook de medailles op zijn pop in Madame Tussauds heb ik gedaan. Mijn man deed het pak."