AGU: van hecht familiebedrijf tot internationaal vernieuwer

Peter van den Kommer is op een korte comeback van een jaar na sinds 2011 niet meer dagelijks betrokken bij het familiebedrijf dat in 1966 is ontstaan nadat drie Alkmaarse grossiers (de firma’s Kerkmeer, GOMO en Jako van Jaap van den Kommer) zijn gefuseerd. Jaap, de vader van Peter van den Kommer en zijn broer Jaap Jr., is na de fusie algemeen directeur van de Alkmaarse Groothandels Unie, zoals het bedrijf voortaan heet. Later wordt senior door zijn zonen opgevolgd. Ook de kinderen van Jaap Jr. en Peter zijn tegenwoordig deels of fulltime actief binnen AGU. Kortom: het bedrijf dat groot werd met kwalitatief hoogstaande fietskleding en fietsproducten, mag je gerust een echt familiebedrijf noemen.

Vinger in de pap

Anno 2019 zie je Peter van den Kommer – witte sneakers, sportief uiterlijk – niet elke dag meer in het pand aan de rand van de Noord-Hollandse stad. Een groot deel van zijn tijd is hij te vinden in Toscane, even ten zuiden van Florence, waar Van den Kommer olijven en wijn verbouwt. Het betekent niet dat AGU compleet uit de agenda van de Alkmaarder is verdwenen. Maandelijks zit hij met Björn Jeurissen, twee en een half jaar terug aangetreden als algemeen directeur, aan tafel om de gang van zaken te bespreken.

Houden die maandelijkse gesprekken in dat Van den Kommer nog steeds een stevige vinger in de pap heeft wanneer het aankomt op het reilen en zeilen van AGU? ,,Nee!’’, benadrukt de voormalig directeur. ,,Dat laat ik over aan Björn en andere mensen binnen dit bedrijf. Ik geef graag wat tips en hoor aan wat er goed gaat en wat minder. Maar mocht Björn mijn bemoeienis zat zijn, dan mag hij me gerust de deur wijzen. Even goede vrienden’’, lacht Van den Kommer.

Onverwoestbaar design

Voordat we terugkomen op het verschil van leidinggeven tussen de oude en de nieuwe garde, is het eerst terugkijken op ruim vijftig jaar hoogtepunten. Van den Kommer is meester in het vertellen van mooie anekdotes. Over het in Nederland wereldberoemde regenpak, bijvoorbeeld. Jong en oud stapte in de jaren zeventig en tachtig in een AGU-regenpak op de fiets wanneer het weer hen daartoe noopte. Misschien niet het meest sexy kledingstuk, wel een staaltje onverwoestbaar design. ,,In 1976 is het uitgeroepen tot het beste regenpak. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat schreef een wedstrijd uit om het fietsgebruik te stimuleren en toenmalig minister Westerterp reikte de prijs uit. Die winst heeft het merk een enorme boost gegeven.’’

Roglic en Dumoulin

Minstens zo trots is de oud-directeur op wat zijn bedrijf voor de sportwereld en dan voornamelijk de wielrennerij heeft betekend en nog steeds betekent. Het begon in 1977 met meervoudig wereldkampioen stayeren Cees Stam, volledig in AGU-kleding gestoken. Later volgden legendarische renners en teams. Van Steven Rooks en Leontien van Moorsel tot de Rabobank-ploeg. Momenteel is het familiebedrijf kledingpartner van de uiterst succesvolle Jumbo-Visma-ploeg met Vuelta-winnaar Roglic en Steven Kruijswijk, afgelopen zomer derde in de Tour de France, in de gelederen. Trots is AGU op de ontwikkeling van het snelste sprintpak van het hele peloton. Van den Kommer haalt zijn smartphone tevoorschijn en toont een foto waarop hij naast Jumbo-Visma-aanwinst Tom Dumoulin staat. ,,Hij was hier recent op kantoor voor het opmeten van de maten voor zijn nieuwe tenue. Hoe mooi is dat?’’

Verandering binnen een familiebedrijf

Het moet gezegd worden: het gaat goed met AGU. Het familiebedrijf is uitgegroeid tot een bedrijf dat niet bang is om met de toekomst mee te gaan. Dat laatste is vaak geen vanzelfsprekendheid, zo vertelt Ruud Loos, Senior Manager Familiebedrijven bij BDO. ,,Juist bij familiebedrijven zie je nog vaak dat men te lang blijft vasthouden aan strategieën en structuren. Vernieuwing is niet eenvoudig. Soms werkt een groot deel van het personeel al decennia voor een bedrijf en wil of kan het niet mee met interne veranderingen. Daar moet je als familiebedrijf goed mee om leren gaan.’’

AGU heeft de omslag een aantal jaren terug gemaakt. Internationaler en vooral digitaler, denk aan de webshop. Dat vereist ook binnen het Alkmaarse bedrijf een andere manier van handelen. Was dat een grote opgave? Jeurissen: ,,Ook wij kregen te maken met werknemers die moeite hadden met de door Ruud genoemde veranderingen. Het betekent dat je met die mensen om tafel moet gaan zitten om hun toekomst te bespreken. We hebben ook afscheid moeten nemen van enkele werknemers. Dat is niet leuk, maar soms noodzakelijk. Of ik een eventueel vertrek van personeel eerst met Peter moest overleggen? Niet per se, maar soms wil ik wel zijn mening horen.’’ Van den Kommer: ,,Maar het hoeft zeker niet. Ik vertrouw Björn compleet. Ik weet dat hij de juiste beslissingen neemt. Dat vertrouwen moet er ook zijn binnen het bedrijf, anders gaat het mis.’’

Jong talent

Jeurissen: ,,een ander belangrijk punt is dat je talent binnenhaalt. Mensen die je verder helpen met hun kennis. Daarnaast leiden wij mensen intern op zodat ze optimaal presteren. Natuurlijk, er is een kans dat deze werknemers vrij snel weer anders aan de slag gaan met de kennis die ze hier op hebben gedaan, maar dat hebben we veel liever dan mensen die niet willen leren en vast blijven zitten in hun gewoontes. Dat is een voorbeeld van de noodzakelijke modernisering van AGU. Op die wijze blijven we vooroplopen in deze branche.’’

Familiebedrijven investeren gemiddeld gezien minder in hun werknemers dan vergelijkbare niet-familiebedrijven. En werknemers van een familiebedrijf ervaren minder flexibiliteit dan werknemers van een niet-familiebedrijf, zo staat er te lezen in het rapport ‘Winnend werkgeverschap’, een studie van Erasmus Centre for Family Business (ECFB), BDO Accountants & Adviseurs en Rabobank. Dat het ook anders kan, bewijzen AGU en andere familiebedrijven.

De ervaringen van ondernemingen als AGU zijn zeer waardevol, want familiebedrijven hebben als werkgever een groot aandeel in Nederland. Zij zorgen samen voor 2,16 miljoen banen (29 procent van het totaal), zo becijferde het CBS. In het onderzoek werden acht management practices van duizenden ondernemingen in 37 landen, waaronder Nederland, nader bekeken.